حریم خصوصی نوجوان نیاز به مراقبت و توجه دارد. احترام به آن نه تنها باعث کجروی نوجوان نمیشود؛ بلکه فرایند رشد او را بهبود میبخشد. نوجوانان به طور طبیعی در سنین گذار از کودکی تلاش میکنند تا خود را به عنوان یک بزرگسال تعریف کنند. در همین راستا انتظار دارند همانند یک کودک در کارهای او سرک نکشید یا دائما با رفتارهایی نظیر چک کردن استقلالی را که در پیاش هستند را نادیده نگیرید. از طرفی نوجوانان هنوز نیازمند حمایت و راهنمایی از جانب والدین هستند، در نتیجه نمیتوان به طور کامل آنها را به حال خود رها کرد. پس به عنوان پدر و مادر باید رفتاری اتخاذ کنید که هم به حریم خصوصی او بها دهید و هم نظارت کافی داشته باشید. در ادامه راهکارهایی برای برآورده شدن این هدف را آوردهایم.
حریم خصوصی نوجوان | چرا نوجوانان به حفظ حریم خصوصی نیاز دارند؟
نوجوانان در حال تجربیات متفاوتی در زندگی هستند. برای مثال به مرور درمییابند که نمی خواهند دیگران همانند یک کودک با آنها برخورد کنند. هم چنین این نیاز در وجودشان شکل میگیرد که کمی از خانواده فاصله بگیرند، استقلال کسب کنند و هویت منحصر به فردی را برای خود دست و پا کنند. در نتیجه نمی خواهند همانند گذشته مورد امر و نهی قرار بگیرند یا تمام مسائل زندگیشان را با پدر و مادرشان در میان بگذارند. در عوض ممکن است آنها بیش از هر زمان دیگری به سمت گروه دوستان و همسالان خود کشیده شوند.
همچنین آنها در این دوره بلوغ جسمی و جنسی را تجربه میکنند. این مسئله نیاز آنها را به حریم خصوصی بیش از پیش افزایش میدهد. در نتیجه علاوه بر حفظ حدود و حریمهای رفتاری و روانشناختی لازم است که والدین نوعی حریم فیزیکی را نیز میان خود و نوجوانشان ایجاد کنند. برای مثال برای حفظ حریم خصوصی نوجوان، همانند گذشته بدون اجازه وارد اتاق فرزندشان نشوند و قبل از این کار از او اجازه بگیرند.
فوائد حفظ حریم خصوصی نوجوان
قطعا حفظ و احترام به حریم خصوصی نوجوان تاثیرات مثبتی به همراه خواهد داشت. والدین معمولا تصور میکنند با آزاد گذاشتن نوجوان، او را در معرض آسیب های اجتماعی قرار میدهند. اما با اعتماد و ارتباط موثر با او میتوان از این موضوع اطمینان حاصل کرد. در این بخش چند نمونه از نتایج حفظ حریم خصوصی در سن نوجوانی را ذکر میکنیم.
🔹افزایش اعتماد به نفس
🔸هویت یابی سریعتر نوجوان
🔹بهبود حس مسئولیت پذیری
🔸تقویت هوش هیجانی
🔹 ارتباط قوی تر با خانواده
🔸یادگیری مهارن نه گفتن
نقض حریم خصوصی نوجوان
قبل از بیان راه هایی برای احترام به حریم خصوصی نوجوان، بهتر است با کارهایی که محیط را برای نوجوان ناامن میکند آشنا شوید. در این فضا دیگر نوجوان به شما اطمینان نخواهد کرد و احتمالا ارتباطش با شما کمرنگ خواهند شد. فعالیت هایی مثل جا به جا کردن وسایل بدون اجازه، خواندن یادداشت هاس خصوصی، گوش کردن مکالمات او، چک کردن تلفن همراه و حتی سوال پرسیدن مداوم از نوجوان، نمونه هایی از نقض حریم شخصی نوجوان هستند.
توصیه های برای والدین درباره حریم خصوصی نوجوان
بسیاری از پدر و مادرها به دلیل نگرانی از درگیر شدن فرزندشان در آسیبهای اجتماعی در دوران نوجوانی سخت گیریهای خود را تشدید کرده و بیش از پیش حریم خصوصی فرزنداشان را نقض میکنند. این مسئله با ایجاد گسست در رابطه والد فرزندی احتمال بروز آسیب را افزایش داده و منجر به بروز رفتارهای نابهنجاری نظیر مخفی کاری در نوجوان میشود. برای اینکه بتوانید در این شرایط اوضاع را مدیریت کنید، در نظر گرفتن برخی توصیههای روانشناسی میتواند تا حد زیادی راهگشا باشد. در ادامه به چند مورد از مهمترین آنها اشاره کردهایم.
📌 چهارچوب و قوانین مشخصی را وضع کنید
برای اینکه بتوانید در عین حال که به حریم خصوصی فرزندتان احترام میگذارید بر رفتارهای او نظارت نیز داشته باشید، لازم است که به طور دقیق آنچه که به حریم خصوصی نوجوان مربوط میشود را تعریف کنید و قوانین مشخصی را برای حفظ نظم خانوادگی وضع کنید. برای مثال شما به عنوان والدین باید بدانید فرزندتان با چه کسانی بیشتر روز خود را میگذارند یا تا چه ساعتی خارج از منزل میماند. این اطلاعات به شما کمک میکند تا در صورت لزوم بتوانید مراقبتهای بیشتری از فرزندتان به عمل بیاورید.
اما از طرف دیگر تجسس زیاد در مورد مکالمات نوجوان با دوستانش یا انجام رفتارهای غلطی نظیر خواندن پیامهای او با گروههای دوستی باعث میشود که اعتماد متقابل میان شما و فرزند نوجوانتان از بین برود. اگر در شناسایی چارچوب و قوانینی که باید در دوران نوجوانی برای فرزند خود وضع کنید دچار مشکل هستید، مراجعه به یک روانشناس متخصص درحیطه کودک و نوجوان میتواند تا حد زیادی در این زمینه به شما کمک نماید. برای دریافت مشاوره نوجوان کلیک کنید.
📌حریم خصوصی نوجوان | متناسب با سطح رشدی او عمل کنید
همه کودکان با سرعت یکسانی به سمت دوران نوجوانی حرکت نمیکنند. در همین راستا برخی بچهها گاهی زودتر و برخی نیز دیرتر از دیگران بالغ میشوند. رفتارهای شما در زمینه حفظ حریم خصوصی باید هماهنگ با سرعت رشد روانی فرزندتان باشد. میتوانید این مسئله را به کودک یادآور شوید که زمانی میتوانید به او همانند همسن و سالانش آزادی عمل بدهید که او نیز به شما در این زمینه اطمینان خاطر بدهد و به مرور مسئولیت پذیری را در زندگی خود تجربه کند.
مسلما نوجوانی که هنوز نمیتواند از عهده وظایف ساده مرتبط با سن خود بر بیاید از جانب والدین با محدودیت بیشتری مواجه میشود. اگر احساس میکنید فرزندتان در مقایسه با همسالانشان روند بسیار کندی را در بلوغ جسمانی یا روانی دارد، بهتر است به موقع به یک متخصص مراجعه نمایید و در این زمینه از او مشورت بگیرید. برای آشنایی با تغییرات مرتبط با سن نوجوان مقاله روانشناسی نوجوان را بخوانید.
📌 رشد فرزندتان را بپذیرید و از نظر روانی خود را آماده نمایید
یکی از موانع مهمی که جلوی احترام گذاشتن والدین به حریم خصوصی نوجوان را میگیرد، عدم آمادگی پدر و مادرها برای مواجهه با بزرگ شدن کودک است. این مسئله باعث میشود با وجود قد کشیدن فرزندتان و تغییر کردن نیازهای او نتوانید گذار او به دوران بزرگسالی را ببنید و همواره احساس کنید فرزندتان همانند دوران کودکیاش به همان میزان از توجه، نظارت و مراقبت نیاز دارد.
این در حالی است که اگر نتوانید رفتار خود را متناسب با سن فرزندتان پیش ببرید احتمال بروز آسیب هایی نظیر شکل گیری شخصیت وابسته در نوجوان، کمبود اعتماد به نفس در او و بروز اختلالات اضطرابی تا حد زیادی محتمل خواهد بود. در نتیجه بهتر است قبل از رسیدن فرزندتان به دوره نوجوانی در مورد این دوران مطالعه داشته باشید و خود را برای مواجهه با آن آماده نمایید. برای آشنایی با تغییرات دوران نوجوانی کلیک کنید.
📌نظارت غیر مستقیم را جایگزین روش های نظارتی قبل کنید
درست است که نوجوانان در این سنین هنوز به نظارت بزرگسالان نیاز دارند تا بتوانند در محیط جامعه بیشتر از خود مراقبت نمایند، با این حال شکل این نظارت در نوجوانی با دوره کودکی باید متفاوت باشد. برای مثال شما همانند قبل نباید به طور مستقیم در مورد دوستان فرزندتان پرس و جو کرده یا رفت و آمدهای او را به طور دقیق وارسی کنید. در عوض میتوانید رفتارهای هوشمندانهتری را در پیش بگیرید. مثلا تلاش کنید با خانواده دوستان فرزندتان آشنا شوید، گاهی دوستان نوجوان را به خانه خود دعوت کنید و به این ترتیب شناخت خود را از آنها بالا ببرید.
📌 سبک رفتاری جدید را تمرین کنید
حفظ حریم خصوصی نوجوان اصول خاص خود را دارد و نیازمند تمرینهای رفتاری خاصی است. برای مثال تلاش کنید کمی در طول روز به فرزندتان فضا بدهید، دائم در کنار او نباشید و اجازه دهید اوقاتی را نیز به تنهایی بگذارند.
📌 افزایش حس مسئولیت پذیری
با سپردن مسئولیت های تازه به نوجوان، حس وظیفه شناسی را در او تقویت کنید. با سپردن مسئولیت کارهای شخصی به خود نوجوان، به حریم خصوصی او احترام گذاشته اید؛ چرا که او دوست ندارد با او مانند کودک رفتار شود و حتی کوچک ترین کارها را برای او انجام دهید. او تا حدی استقلال را به دست آورده است و برای حفظ آن به حریم شخصی نیاز دارد. برای ارضای احساسات او به نوجوان وظایف بیشتری محول کنید. اما در این کار زیاده روی نکنید.
سخن پایانی
شاید این رفتارها در ظاهر بسیار کوچک به نظر برسند اما این احساس مهم را به فرزندتان انتقال میدهند که شما برای هویت مستقل او اهمیت قائل هستید. از جمله دیگر رفتارهایی که میتواند به حفظ حریم خصوصی فرزندان در سنین نوجوانی کمک کند این است که دائم در مکالمات آنها با دوستان یا همسالانشان تجسس نکنید و قبل اینکه اجازه بگیرید وسایلشان را وارسی نکنید.
مقالات پیشنهادی بعدی
برای دریافت مشاوره در زمینه حریم خصوصی نوجوان میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
چگونه می توانم در عین احترام گذاشتن به حریم خصوصی نوجوان روابط او با دوستانش را کنترل کنم؟
برای اینکار به جای نهی کردن فرزندتان از روابط دوستی یا نشان دادن واکنشهای سختگیرانه سعی کنید انعطاف پذیری روانی بیشتری از خود نشان دهید، با والدین دوستان فرزندتان ارتباط برقرار کنید و اجازه دهید نوجوان و دوستانش در محیط خانه نیز با یکدیگر قرار بگذارند. این کار به شما کمک میکند تا کنترل و تسلط بیشتری بر روابط دوستی فرزندتان داشته باشید
چگونه به حریم خصوصی نوجوان احترام بگذاریم؟
با قرارداردن چهارچوب و قوانین مشخص، سپردن مسئولیت به او، رفتار متناسب با سن، اطمینان به او، نظارت غیرمستقیم و سبک های رفتاری جدید میتوان را حریم خصوصی نوجوان را رعایت کرد. در مورد هریک در مقاله به طور مفصل توضیح داده ایم.