اگر دارای یک کسب و کار داشته باشید و یا مراودات تجاری و مالی زیادی داشته باشید قطعاً با چک نیز سروکار دارید. یکی از دغدغه‌های افرادی که با چک سروکار دارند سابقه‌ی حساب صادرکننده چک می‌باشد. خوب است بدانید شما پیش از گرفتن چک از صادرکننده آن می‌توانید از اعتبار و سابقه حساب وی استعلام دریافت کنید. با اجرایی شدن قانون چک صیادی یکی از مهم‌ترین اتفاقات بالا رفتن ضریب اعتبار چک‌ها می‌باشد. یعنی با جایگزینی چک صیادی به جای چک قدیمی صدور چک برای بدحساب‌ها سخت و اطمینان دریافت‌کنندگان چک بیشتر شده است. در ادامه این مقاله به این موضوع که چگونه می‌توان از وضعیت اعتبار چک صیادی استعلام دریافت نمود می‌پردازیم.
استعلام وضعیت از اعتبار چک صیادی و روش‌های آن
شما به عنوان دریافت‌کننده چک برای این که از خوش حساب بودن صادرکننده چک مطمئن شوید. می‌توانید پیش از آن که چک را از صادرکننده دریافت کنید با استعلام گرفتن از وضعیت اعتبار حساب صادرکننده تا حدود زیادی از نقد شدن چک مطمئن شوید. حال پرسش این است که چگونه می‌توان از وضعیت اعتبار چک صیادی استعلام دریافت نمود؟ استعلام گرفتن از وضعیت اعتبار چک صیادی دو روش دارد که در ادامه به هر دو روش خواهیم پرداخت.
روش اول
در قسمت بالا و سمت چپ برگه چک صیادی یک عدد 16 رقمی وجود دارد که شناسه استعلام می‌نامند. برای دریافت استعلام از وضعیت اعتبار چک صیادی شما می‌توانید پیش از تحویل چک از صادرکننده، شناسه 16 رقمی استعلام را در سامانه اینترنتی استعلام چک بانک مرکزی وارد نموده و نتیجه را مشاهده کنید. بعد از ورود به سامانه اینترنتی استعلام چک بانک مرکزی و وارد کردن کد 16 رقمی باید کد اعتبار سنجی (برای تشخیص ربات نبودن کاربر است) را وارد نمایید. با زدن گزینه استعلام نتیجه نهایی برای شما به نمایش درمی‌آید.
روش دوم
بنابراین شما پیش از تحویل چک می‌توانید همان شناسه استعلام 16 رقمی که بر روی چک‌های صیادی درج شده است را به سامانه پیامکی بانک مرکزی پیامک نمایید. شماره سامانه پیامکی بانک مرکزی 701701 می‌باشد. متن پیامک ارسالی باید چنین باشد (شناسه استعلام 16 رقمی *1*1) لازم به ذکر است شناسه استعلام باید بدون کاراکتر اضافه نوشته شود. با پیامک کردن این متن شما از وضعیت اعتبار صادرکننده چک مطلع خواهید شد. این وضعیت شامل تعداد و مبلغ چک‌های برگشتی صادرکننده که در سامانه بانک مرکزی ثبت شده می‌باشد.
پاسخ به استعلام وضعیت چک صیادی به روش پیامکی، نهایتاً طی مدت 15 دقیقه و به همان طریق پیامک در اختیار متقاضی قرار می‌گیرد. اگر طی مدت 15 دقیقه پاسخ استعلام برای شما از مرکز صیاد ارسال نشد احتمالاً استعلام انجام نشده است. که در این صورت نهایتاً پیامکی با متن عدم امکان اخذ استعلام، به شما ارسال می‌گردد. در این صورت شما می‌توانید مجدداً اقدام به دریافت استعلام نمایید.
رتبه‌بندی وضعیت چک بر اساس شاخص‌های رنگی
استعلام چک صیادی به صورت رتبه‌بندی و بر اساس شاخص‌های رنگی به شما اطلاع داده خواهد شد. این شاخص‌های رنگی شامل سفید، زرد، نارنجی، قهوه‌ای و قرمز است که هرکدام از این رنگ‌ها بیانگر وضعیت چک صیادی می‌باشند. رنگ سفید به این معنی است که صادرکننده چک فاقد هرگونه سابقه چک برگشتی است. یا این که درصورت وجود سابقه، در تمامی موارد سوء اثر رفع گشته است. وضعیت زرد یعنی این که صادرکننده چک دارای یک فقره چک برگشتی می‌باشد. و یا حداکثر مبلغ 5 میلیون تومان تعهد برگشتی دارد.
رنگ نارنجی نیز بیانگر این است که صادرکننده چک دارای ۲ تا ۴ فقره چک برگشتی است. و یا حداکثر مبلغ 20 میلیون تومان تعهد برگشتی دارد. مرحله بعد رنگ قهوه‌ای به این معنی است که صادرکننده چک ۵ تا ۱۰ فقره چک برگشتی دارد. یا این که دارای حداکثر مبلغ 50 میلیون تومان تعهد برگشتی است. در نهایت رنگ قرمز بیان می‌دارد که صادرکننده چک بیش از ۱۰ فقره چک برگشتی دارد. و یا بیش از مبلغ 50 میلیون تومان دارای تعهد برگشتی است.
هزینه استعلام از چک صیادی چه قدر است ؟
برای استعلام از هر چک صیادی از سامانه بانک مرکزی هزینه‌ای حدود 350 تومان باید پرداخت کنید. این مقدار هزینه بابت تمامی فرآیند استعلامی و تمام پیام‌های ارسال شده برای فردی است که درخواست استعلام دارد. گاهی ممکن است به اشتباه تصور شود که باید برای هر پیامک 350 تومان پرداخت شود. اما در واقع شما به عنوان درخواست‌کننده باید برای هر استعلام این هزینه را پرداخت نمایید. لازم به ذکر است با یک شماره تلفن همراه می‌شود در طول روز 4 بار استعلام وضعیت چک‌های صیادی را انجام داد.
سؤالات متداول
استعلام از وضعیت اعتبار چک صیادی به چه روش‌هایی انجام می‌شود؟
به دو روش انجام می‌گیرد از طریق سامانه اینترنتی استعلام چک بانک مرکزی و یا از طریق سامانه پیامکی بانک مرکزی به سرشماره 701701. در هر دوی این روش‌ها باید شناسه 16 رقمی چک صیاد را داشته باشیم.
آیا استعلام از وضعیت اعتبار چک صیادی هزینه دارد ؟
بله مقدار کمی هزینه برای هر استعلام لازم است. برای استعلام از هر چک صیادی از سامانه بانک مرکزی هزینه‌ای حدود 350 تومان باید پرداخت کنید.