هویت اجتماعی کودکان در گرو رشد سالم و بدون وقفه آنان است. هویت اجتماعی افراد را عوامل مختلفی تعیین میکند. اما در مورد کودکان این موضوع متفاوت خواهد بود. کودکان از لحاظ نیاز های اولیه خود وابسته به خانواده هستند؛ پس چگونه هویت اجتماعی برای آنان تعریف میشود؟ هر شخصی فارق ویژگی های انتسابی خود، هویتی اجتماعی دارد که با آن شناخته میشود. همچنین این دوره اهمیت زیادی برای رشد از نظر اجتماعی دارد. برای آموزش رفتار صحیح با کودک کلیک کنید.
هویت اجتماعی کودکان
هویت اجتماعی شامل ویژگی هایی است که ما در اجتماع با آنان شناخته میشویم. بخشی از آنها به صورت فطری درون ما وجود دارد ولی بخشی دیگر اکتسابی است و با یادگیری مهارت ها یا حضور درمکان های مختلف از آنها برخوردار میشویم. این موضوع در کودکان از اهمیت بیشتری برخوردار است چرا که آنان نیاز به شخصیتی مستقل از خانواده خود دارند. در بحث هویت اجتماعی در کودکی بحث جنسیت مطرح نیست اما عوامل فرهنگی زیادی در آن موثر هستند.
عوامل شکل دهنده هویت اجتماعی کودکان
همانطور که مشخص است موثر ترین راه برای کسب این نوع هویت، حضور در اجتماع است. از اجتماعات کوچک مثل خانواده تا اجتماعات بزرگتری مثل مدرسه همگی برای یادگیری اهمیت دارند. برای اطلاع از مراحل فرایند هویت یابی این مقاله را مطالعه کنید.
ویژگی های شخصیتی کودک
برخی کودکان به لحاظ ذاتی آرام تر از دیگران هستند یا برعکس.همین عامل برای پیدا کردن دوست یا ارتباط با دیگران در آنها موثر است. علائق خود در مواردی در هویت اجتماعی او موثر خواهد بود.
محیط
انسان ها دوستان خود را با حضور در محیط های مختلفی مثل مدرسه یا سرکار پیدا میکنند. کودکان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. با ترغیب آنان به حضور در مکان های مختلف به آنها امکان اجتماعی شدن را بدهید. محیط های غنی ازنظر علمی و فرهنگی، به کودکان در پیدا کردن سریعتر هویت خود کمک شایانی خواهد کرد. والدین در فراهم کردن این محیط نقش بسزایی خواهند داشت.
والدین
کودکان تکثر رفتار های خود را از والدین میآموزند. اگر آنان در مورد رفتار های خود مواظب نباشند یا اصول درستی را به کودک خود نیاموزند؛ تغییر دادن شرایط در آینده سخت تر یا حتی غیرممکن خواهد بود. در سنین کودکی، بچه ها برای حضور در مکان های مختلف یا یادگیری به والدین خود نیاز دارند.
عوامل فرهنگی
عوامل فرهنگی در آموزش یا حفظ هنجارها یا ارزش های اجتماعی موثر هستند. برخی از فرهنگ ها روی آموزش کودکان سرمایه گذاری زیادی میکنند و برای آن اهمیت قائل اند. فرهنگ های مختلف با آموزش های متفاوت در زمینه های مختلف به کودکان در آینده آنان موثر خواهد بود.
رسانه ها و فضای مجازی
امروزه دسترسی کودکان به فضای مجازی و وسایل ارتباطی سبب اطلاعات بیشتر و دقیق تر آنها شده است. حتی این موضوع سبب تسهیل فرایند اجتماعی شدن آنها میشود. کودکان از این طریق مسائل مختلفی را میآموزند یا تقلید میکنند. کنترل استفاده آنان توسط والدین نیز بسیار مهم است.
چرا هویت اجتماعی در کودکان حائز اهمیت است؟
کودکان هنوز قادر به شناسایی درست و غلط نیستند و نمیتوانند مسائل را از یکدیگر تفکیک کنند. برای آنان شکل گیری هویت اجتماعی در سنین مختلف به معنای تمایز جنسیت ها یا نسبت های مختلف و مسائل پیرامون خودشان است.
رشد ذهنی
شکل گیری هویت اجتماعی کودکان، روی رشد ذهنی آنها موثر است و مسائل مختلفی را به آنان میآموزد. مانند درک بهتر اشیا، موجودات زنده و مسائلی که آنان قادر به مشاهده آنها نیستند. رشد ذهنی یک موضوع تکاملی است که به زمان نیاز دارد.
هوش هیجانی
معمولا همیشه والدین روی هوش درسی کودک متمرکز هستند و به نمرات آنها اهمیت میدهند. اما چیزی که آینده و روابط آنان را تحت تاثیر قرار میدهد؛ هوش هیجانی آنان یا است. هوش هیجانی مرتبط با واکنش های ما در مورد مسائل و مشکلات وکنترل هیجانات است. این نوع هوش برخلاف هوش درسی کاملا اکتسابی است و با مهارت هایی میتوان آن را افزایش داد.
بهداشت روانی
رشد طبیعی بچه ها، چه از نظر روانی و چه جسمانی روی هویت اجتماعی کودکان موثر است. سلامت روانی بچه ها از اهمیت بالایی برخوردار است. حضور آنها در اجتماع و ارتباط گرفتن با کودکان دیگر از عوامل هویت اجتماعی محسوب میشوند که بهداشت روانی تعیین کننده آنهاست.
چگونه کودکان را در جریان هویت اجتماعی قرار دهیم؟
برای جلب توجه کودک به این موضوع راه های زیادی وجود دارد. گرچه آنها بسیار انعطاف پذیرند و با توضیحی مختصر و ساده در مورد اهمیت حضور در اجتماع یا پذیرفتن هنجار های اجتماعی، آنها قاع خواهند شد.
مقایسه نکنید
به عنوان یک والد هیچ گاه کودک خود را با دیگران مقایسه نکنید. انها شرایط رشدی و محیطی متفاوتی با یکدیگر دارند؛ طبیعی است که واکنش های متفاوتی نسبت به مسائل نشان دهند. برای مثال به فرزند خود نگویید چرا مدام ساکت است یا هیچ دوستی ندارد؟
جلوگیری از جنسیت زدگی یا نژادپرستی
کودکان خود را فارغ از جنسیت شان، تربیت کنید. تفاوت های جنسیتی را به آنان آموزش دهید ولی انها را محدود به رنگ هایی خاص یا رفتار های مشخص نکنید. درمورد ویژگی های خاص هر قومیت و نژادهای مختلف اقراق نکنید و به آنها بیآموزید هر فردی فارغ از نژاد یا ملیت قابل احتران است و حق زندگی دارد. برای اطلاع از چگونگی شکل گیری هویت جنسیتی کلیک کنید.
نقش حیوانات و موسیقی در هویت اجتماعی کودکان
حفظت و اهمیت به حیوانات را از سن کم به آنان آموزش دهید و از آنها بخواهید در این مسیر کوشا باشند. موسیقی های متناسب با سن شان برای آنها پخش کنید و اجازه بدهید همراه شما به آن گوش دهند. گوش کردن به موسیقی نیز روی بهداشت روانی آنان نیز موثر است.
مراجعه به درمانگر
همه ما در برهه ای از زندگی در مورد حقیقت زندگی و حتی هویت خودمان دچار سردرگمی میشویم؛ این موضوع در کودکان احتمالا با شدت بیشتری بروز میکند. کودکان در مورد همه مسائل آگاه هستند و اینکه گمان کنیم آنها به این موضوعات اهمیت نمیدهند؛ بسیار ساده انگارانه است. روانشناسان کودک از حساسیت این موضوع آگاهند و با مثال های قابل فهم تری به کودکان توضیح میدهند.
سخن پایانی
. طبیعی است که بچه ها در مورد هویت خود گیج باشند و از دیگران در این مورد سوالاتی بپرسند اما به تدریج و با گذشت زمان و دریافت آموزش های مفید، این موضوع برایشان روشن تر خواهد شد. اغلب والدین و مدارس تفهیم موضاعاتی از این قبیل را به گردن یکدیگر میاندازند و از آن سرباز میزنند. اما روانشاناسان با صبوری، مهارت هایی را در این زمینه به کودکان آموزش میدهند و حتی در مواردی از والدین هم استفاده میشود.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید
سوالات متداول
چگونه هویت اجتماعی کودکان را شکل دهیم؟
با همکاری روانشناسان و والدین و با کمک کردن به انها برای حضور در اجتماعات و بالا بردن هوش هیجانی آنها میتوانیم با گذشت زمان هویت اجتماعی را در کودکان شکل دهیم.
هویت اجتماعی کودکان به چه معناست؟
ویژگی هایی که کودکان با آنها شناخته میشوند یا فعالیت هایی که به تنهایی آن هارا انجام میدهند؛ بخشی از هویت اجتماعی کودکان محسوب میشوند.