اختلال هم وابستگی عارضه روانی یا رابطه ای است. در این اختلال، فرد رفتار خود تخریبی یا ناکار آمد فرد مورد علاقه خود را ترغیب و تشویق می‌کند. نشانه های این افراد عبارتند از: عزت نفس و اعتماد به نفس پایین، هراس از طرد شدن توسط فرد مورد علاقه، اختلال در عملکرد خانوادگی، افسردگی، اضطراب و … . این افراد اصولا جذب کسانی می‌شوند که به الکل و مواد مخدر اعتیاد دارند. بزرگترین عوامل مبتلا شدن به این اختلال ریشه در دوران کودکی دارد که در ادامه با تمام نشانه ها، عوامل، درمان و ارنباط آن با اعتیاد آشنا خواهید شد. کمک از روانشناس بهترین راه درمانی است. برای دریافت مشاوره تلفنی روانشناسی کلیک کنید.
اختلال هم وابستگی
اختلال‌هم وابستگی به اختلال روانی گفته می‌شود. که فرد از کمبود اعتماد به نفس و کمبود عزت نفس برخوردار است. این افراد میل شدیدی به مورد تایید بودن دارند و دلبستگی ناسالم دارند. این افراد نیازهای دیگران را بر نیازهای خود مقدم می‌دانند. هم وابستگی به وابستگی ذهنی، عاطفی، معنوی و جسمی به همسر، دوست یا اعضای خانواده اشاره دارد. اختلال‌هم وابستگی دارای علائم و عوامل پرخطری است. در روابط خود نقش مراقبتی بر عهده می‌گیرند و احساس دارند که دیگران به آنها نیاز دارند.
علائم اختلال هم وابستگی
افرادی که اختلال هم وابستگی دارند نشانه های مشخصی دارند. که این نشانه ها عبارتند از.
- جذب افراد الکلی و معتاد می‌شوند.
- وارد رابطه با افرادی می‌شوند تا او را نجات دهند.
- در مقابل کارهای همسرشان احساس مسئولیت می‌کنند.
- بیش از سهم خودشان برای رابطه و آرامش آن تلاش دارند.
- احساس می‌کنند که مسئول خوشبحتی همسر خود هستند.
- برای ارزشمند شدن نیاز به تائید دیگران دارند.
- خلق و خوی این افراد از افکار و احساسات دیگران تاثیر می‌گیرد.
- در رابطه انرژی این افراد تحلیل می‌رود.
- از خودشان توقع بی نقص بودن دارند.
- دلبستگی ناایمن دارند.
- احساس می‌کنند که بدون شخص مقابل توانایی زندگی کردن ندارند.
- عشق و دلسوزی را با هم اشتباه می‌گیرند.
- وقتی دیگران قدر زحمات آنها را ندانند، آزرده خاطر می‌شوند.
- هنگام بیان احساسات خود، احساس گناه دارند.
- نیاز به کنترل دیگران دارند.
- به خود یا دیگران بی اعتماد هستند.
- ترس از تنها ماندن یا طرد شدن دارند.
- در اثر هم وابستگی خشم مزمن دارند.
- دروغگویی
- عدم صداقت
- اختلال در تصمیم گیری
- استرس
- اضطراب
- افسردگی
- شفافیت هیجانی پایین
- اختلال در عملکرد خانواده
- مشکل در “نه” گفتن
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات اضطرابی کلیک کنید.
علل اختلال هم وابستگی
زمانی که والدین مهارت ها و آموزش های لازم را برای ایجاد دلبستگی ایمن به فرزند خود ندارند، کودک این شرایط را عادی تلقی می‌کند. اگر والدین توانایی اداره خانه و فرزندان را نداشته باشند، کودک نقش سرپرست را بر عهده خواهد گرفت. حتی به این باور می‌رسند، افرادی که ادعا دارند او را دوست دارند، شاید آسیب وارد کنند. همین موقعیت سبب می‌شود تا کودک تمام اطرافیان را راضی نگه دارد، مبادا کسی او را طرد کند و احساس بی ارزشی به او دست بدهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه دلبستگی ناایمن کلیک کنید.
رابطه اعتیاد و هم وابستگی
هم وابستگی صرفا با سوء مصرف مواد مخدر مرتبط نیست. اما این اختلال اولین بار در اعضای خانواده الکلی تشخیص داده شد. این اختلال معمولا مشکل افرادی است که رابطه نزدیکی با افراد معتاد دارند. فردی که در مقابل فرد هم وابسته است، اصولا فردی کنترل گر، شخصیت ناپایدار و دارای اعتیاد است. و از اختلال فرد مقابل خود سوءاستفاده می‌کند. هم وابستگی پیامدهایی مانند کاهش عزت نفس، تمرکز بر خوشحال کردن فرد مقابل و زیر پا گذاشتن قوانین برای برطرف کردن نیازهای فرد مقابل است. افرد مبتلا به اختلال هم وابستگی معمولا جذب الکلی های، معتادان یا افرادی می‌شوند که محتاج به دیگران، منزوی و سردرگم هستند.
افراد هم وابسته با آگاهی از رابطه ناسالم به دلیل احساس با ارزشی که در رابطه دارند، قادر به تمام کردن رابطه سمی خود ندارند. اعتیاد یک بیماری خانوادگی است که روابط فردی و خانوادگی را کاملا تحت تاثیر قرار می‌دهد. رفتارهای معتادان در خانواده سبب آشوب و سردرگمی عاطفی می‌شود. به همین دلیل اعضای خانواده سعی دارند تا این موقعیت را کنترل کنند, خود را سرزنش کنند و احساس شرمندگی می‌کنند. هم وابستگی معمولا در شرایط زیر بروز پیدا می‌کند.
- سوء مصرف مواد مخدر توسط والدین
- همسرانی که هر دو مواد مخدر مصرف می‌کنند.
- یکی از اعضای خانواده و یا یکی از عزیزان فرد، مواد مصرف کند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه اعتیاد کلیک کنید.
پیامدهای هم وابستگی
بر اساس پژوهشی که انجام شده است. هم وابستگی نه تنها در سلامت رابطه، بلکه در سلامت جسمانی و روانی فرد خلل ایجاد می‌کند. مهمترین خطراتی که فرد مبتلا به اختلال‌هم وابستگی را تهدید می‌کند عبارتند از.
- افزایش خطر ابتلا به مواد مخدر، الکل یا قمار
- قطع ارتباط با افراد خارج از رابطه
- ناتوانی در انجام فعالیت های خارج از رابطه
- نادیده گرفتن نیازهای خود
- کاهش عزت نفس
- افسردگی
- آسیب های جسمی و روانی
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه عزت نفس پایین کلیک کنید.
درمان اختلال هم وابستگی
طبق نظر روانشناسان، هم وابستگی با توجه به اینکه ریشه در دوران کودکی دارد، از روش درمانی فردی، گروهی و کنکاش در مسائل دوران کودکی استفاده می‌شود. درمانگر به فردی که اختلال‌هم وابستگی دارد، کمک می‌کند تا به احساسات واقعی و الگوهای مخرب خود پی ببرد. درمان اختلال هم وابستگی با هدف اینکه فرد دوباره تمام احساسات خود را تجربه کند، صورت می‌گیرد. مطالعه کتاب های خودیاری، صحبت با دوستان و اعضای خانواده در درمان این اختلال کمک کننده است. اما درمان اختلال هم وابستگی نیاز به درمانگر حرفه ای دارد.
کلام آخر
اختلال هم وابستگی، گرایش برای بروز رفتارهای منفعل و بیش از اندازه خدمتکارانه است. در ابتدای مقاله در رابطه با نشانه ها و عوامل این اختلال صحبت کرده ایم. درمان اختلال هم وابستگی فقط توسط روانشناس و درمانگر مجرب صورت می‌گیرد. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت حضوری و تلفنی به مراجعان خدمات ارائه می‌دهد. برای‌کسب اطلاعات بیشتر با شماره درج شده تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه اختلال هم وابستگی می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.