همه ما هرگاه که احساس کنیم حقوقمان نادیده گرفته شده است و یا اینکه در حقمان ظلم شده در اولین مرحله به دادگاه مراجعه می‌کنیم و نسبت به طرح دعوا اقدام می‌کنیم. دادگاه نیز ادعای ما را بررسی می‌کند و چنانچه صحیح باشد حکمی را صادر می‌نماید. اما در برخی موارد رسیدگی به ادعا و دادخواست افراد توسط دادگاهی که به آن مراجعه کرده‌اند مقدور نیست که دلایل و شرایط خاص خود را دارد. در ادامه قصد داریم در خصوص نیابت قضایی در امر کیفری توضیحات مختصری را خدمتتان ارائه دهیم، با ما همراه باشید.
نیابت قضایی در امر کیفری چیست ؟
نیابت قضایی قراری است که توسط بازپرس یا دادستان صادر می‌شود و در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برخی موارد دیده می‌شود که دادگاه مسئول رسیدگی به پرونده‌‌ای می‌شود که بررسی آن در حوزه آن دادگاه نیست و یا اینکه دادگاه امکان انجام تحقیقات در خصوص جرم را ندارد. برای مثال در برخی موارد جرم در شهر دیگری صورت گرفته است و دادگاه امکان بررسی آن را ندارد.
در این صورت بازپرس قرار نیابت قضایی را صادر می‌کند که طی صدور این قرار بررسی آن پرونده به دادگاه دیگری واگذار می‌شود. دادگاهی که بررسی و تحقیق پرونده را به عهده می‌گیرد می‌بایست به خوبی روی پرونده تحقیق کند و دلایل و مدارک کافی را به دست بیاورد.
قرار نیابت قضایی در امر کیفری در چه مواردی صادر می‌شود ؟
قرار نیابت قضایی در موارد خاصی صادر می‌شود و با صادر شدن این قرار تمام مسئولیت بررسی پرونده به عهده دادگاهی است که انجام این کار به او سپرده شده است. به طور کلی قرار نیابت قضایی در امور کیفری در موارد زیر صادر می‌شود:
- تحقیق از متهم.
- معاینه محلی.
- استماع شهادت شهود و مطلعین.
- جمع آوری آلات جرم.
- بارزسی از منازل، اماکن و اشیا.
نکته مهم: قرار نیابت قضایی در امور کیفری در برخی موارد نیز صادر نمی‌شود و امکان واگذاری پرونده به دادگاه‌های دیگر وجود ندارد. برای مثال اگر رای با استناد به شهادت یا اقرار صادر شود نیابت دادن در خصوص آن منتفی می‌گردد.
چگونگی اجرای نیابت قضایی
برای اجرای نیابت قضایی که ابتدا بازپرس صورت و تصویر اوراق مدارکی را که نیاز است برای بازپرس محل مورد نظر ارسال نماید و بازپرس آن محل نیز موظف است که تنها به موارد ارجاع شده عمل نماید. بازپرس نیابت گیرنده پس از انجام موارد نیابت شده اوراق تنظیم شده را امضا می‌کند و تمام مدارک به دست آمده را برای بازپرس نیابت دهنده ارسال می‌کند. چنانچه برای نیابت قضایی نیاز به صدور قرار تامین باشد بازپرس نیابت دهنده می‌تواند معین کند که تامین چه باشد و یا از بازپرس نیابت گیرنده بخواهد که این کار را انجام دهد.
سوالات متداول
بازپرس نیابت دهنده کیست ؟
بازپرسی است که تحقیق و بررسی پرونده را به بازپرس نیابت گیرنده واگذار می‌کند.
اگر برای نیابت قضایی نیاز به صدور قرار تامین باشد تکلیف چیست ؟
در این صورت بازپرس نیابت دهنده یا نیابت گیرنده آن را تعیین خواهد کرد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نیابت قضایی در امر کیفری، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون نیابت قضایی در امر کیفری پاسخ دهند.