نمک در غذای نوزاد و کودک از همان روزهای اول که شروع به غذا خوردن میکند باید مورد توجه والدین باشد. چرا که نوزادان وقتی به دنیا میآیند، هیچ پیش زمینهای از طعم و مزه ندارند و پس از تولد ذائقه غذایی آنها ساخته میشود. یعنی غذای اولیهای که به کودکتان میدهید به مثابه یک نوع آموزش است. اگر به کودک غذاهای شور و پر نمک بدهید به او یاد دادهاید که دیگر از غذاهای کم نمک نخورد و اگر در غذای کودک خود نمک نریزید به او یاد میدهید که از غذاهای پرنمک دوری کند. نمک خطرناک نیست، اما نیاز بدن به آن بسیار محدود است. اگر بیشتر از نیاز بدن نمک مصرف کنید، تبدیل به بیماری میشود. نمک عامل فشار خون، بیماریهای کلیوی، مشکلات قلبی و … است. برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد تربیت و مراقبت مشاوره کودک دریافت نمایید.
نمک درغذای نوزاد
نمک در غذای نوزاد طبق نظریه ها زیر 1 سال ممنوع است. غذاهای شور به طور کلی برای رگ های خونی مضر هستند. به دلیل اینکه دوران نوزادی بسیار حساس است، استفاده از غذای شور مضر میباشد. نمک ماده ای حیاتی در زندگی افراد است. اما استفاده زیاد بسیار اشتباه میباشد. اگر مجبور به تهیه غذاهای آماده شدید، حتما به میزان نمک یا سدیم درج شده دقت کنید. و از مواد غذایی کم نمک استفاده کنید.
مقدار مناسب نمک در غذای نوزاد و کودک
کودکان به تناسب سن و رشدشان به مقادیر متفاوتی از مواد معدنی از جمله نمک احتیاج دارند. مقدار مناسب نمک در غذای نوزاد زیر یک سال: نوزاد و کودک زیر یک سال که هنوز شیرخواره هستند به مقدار کمی نمک احتیاج دارند چیزی حدود یک گرم در روز. البته این مقدار نمک به وسیله شیر مادر یا شیر خشک تامین میشود. و نیازی به دادن نمک اضافه به نوزاد نیست. پس اگر برای بچههای زیر یک سال غذا درست میکند اصلا نمک در آن نریزید. مصرف بیش از اندازه نمک طی یک سال اول سبب میشود تا کودک دیگر طعم شیر مادر را دوست نداشته باشد و از مزایای بیشمار آن بی بهره بماند. برای آشنایی بیشتر مقاله غذاهای کودک زیر یک سال را بخوانید.
مقدار مناسب نمک برای نوزاد بالای یک سال: کودکان نوپا از سن یک تا سه سالگی فقط به دو گرم نمک در طول روز احتیاج دارند. کمی از این مقدار در مواد غذایی آماده از جمله نان، ماست، سرلاک، شیر و … وجود دارد. اگر غذای کودکتان را تست کردید و دیدید کم نمک است دیگر به آن نمک نزنید چرا که این مقدار برای کودک 1 تا 3 سال مناسب است.
عوارض مصرف زیاد نمک در غذای نوزاد و کودک
1.اختلالات کلیوی: در سالهای اولیه زندگی عملکرد کلیههای کودک هنوز به تکامل نرسیده و در صورت جذب بیش از اندازه نمک دچار مشکل خواهد شد. نمک اضافهای که در بدن میماند تجمع آب و نمک را در پی دارد. پس نمک در غذای نوزاد باید بسیار کم باشد.
2.اختلالات قلبی و ریوی: نمک در غذای نوزاد یکی از دشمنان اصلی سلامت قلب و ریه اوست. مصرف بیش از حد این ماده سبب بیماریهای قلبی و ریوی میشود.
3.فشارخون: مصرف نمک در غذای نوزاد و دوران کودکی خطر ابتلا به فشار خون در بزرگسالی را افزایش میدهد. اگر در خانواده کودک کسی مبتلا به فشار خون است، یعنی این مشکل به طور ژنتیکی در بدن کودک وجود دارد پس باید بیشتر احتیاط کرد.
4.مشکلات استخوانی: مصرف بیش از اندازه نمک در غذای نوزاد باعث کاهش جذب کلسیم میشود. کلسیم مهمترین ماده برای سلامت استخوان هاست و اگر جذب آن کاهش یابد کودک با مشکلات زیادی رو به رو خواهد شد.
مشکلات دیگری که مصرف بی رویه نمک برای نوزاد ایجاد میکند عبارتند از:
- افزایش ورم بدن
- چاقی
- ذائقه شور طلب
- بی میلی به شیر مادر
نمک در غذای نوزاد | طعم دهنده یا بیماری زا؟
در این بخش مقاله در رابطه با دلیل استفاده از نمک در غذای نوزاد صحبت کرده ایم. ذائقه ما بزرگترها به مصرف نمک زیاد عادت کرده، چرا که از کودکی مقدار نمک غذای ما کنترل نشده و علاوه بر این شرکتهای غذایی نیز ما را به شور طلبی عادت دادهاند. رستورانها به خصوص آنهایی که کیفیت بدی دارند، بیش از حد به غذای خود نمک میزنند تا طعم ماندگی مواد اولیه را از نظر مشتری پنهان کنند. همین امر ثابت میکند که نمک طعم اصلی غذا را از بین میبرد.
در واقع نمک اصلا طعم دهنده نیست و غذا را خوش طعم نمیکند، این ماده صرفا طعم اصلی غذا را از ما پنهان میکند. اما چون اکثر ما دچار اعتیاد به نمک هستیم این موضوع را متوجه نمیشویم و هر روز بیشتر از روز قبل سلامت خود را به بازی میگیریم. بسیاری از مادران از روی دلسوزینمک در غذای نوزاد و کودک میزنند تا غذای فرزندشان را خوش طعم کنند، غافل از این که چه سمی را قرار است وارد بدن دلبند خود کنند.
بسیاری از متخصصان میگویند مادر اصلا نباید غذای نوزاد را بچشد چرا که ناخودآگاه و از روی عادت به آن نمک میزند. اما عده دیگری از متخصصان میگویند غذای کودک را بچشید و اگر نسبت به ذائقه شما کم نمک بود، آن وقت به کودکتان این غذا را بدهید. برای آشنایی بیشتر مقاله تغذیه سالم کودکان را بخوانید.
نمک و غذاهای آماده و فست فود برای کودک
غذاهای رستورانی و فست فود اغلب دارای مقدار زیادی نمک هستند. نمک در غذای نوزاد، مخصوصا غذاهای رستورانی نباید مصرف شود. این مقدار چه برای بزرگسالان و چه برای کودکان خطرناک است، اما خطر آن برای بچهها بیشتر است. توصیه میشود هرگز ساندویچهای آماده، پیتزاهای رستورانی و … را به کودک خود ندهید، چرا که علاوه بر نمک زیاد مضرات دیگری هم دارد.
غذاهای آماده، بسته بندی شده، فرآوری شده. و دارای مواد نگهدارنده اغلب پر نمک هستند. در این نوع غذاها برای طعم بهتر و ماندگاری بیشتر نمک زیادی استفاده میشود. پنیرها، اسنکها، نانهای بسته بندی ، ماستهای پرچرب و … دارای نمک فراوانی هستند و سلامتی فرزند شما را به خطر میاندازند.
برای فهمیدن مقدار نمک به کار رفته در محصولات سوپر مارکتی، کافیست به جدول ارزش غذایی محصول توجه کنید. در این جدول یک ستون به نمک یا سدیم اختصاص دادهشده. و مقدار آن در هر واحد نوشته شده . پیشنهاد میشود حتما مقاله غذاهای حساسیت زا برای کودکان را هم بخوانید.
راهکار برای کاهش نمک در غذای نوزاد
برخی از غذاها مانند سبزیجات کنسرو و پنیر به صورت طبیعی شور هستند. بنابراین نمک در غذای نوزاد که به صورت طبیعی وجود دارد باید کاهش یابد. زمانی که مجبور به تهیه غذای آماده برای نوزاد هستید، حتما درج اطلاعات روی بسته بندی ها را مطالعه کنید. در این بسته بندی ها نمک به عنوان سدیم یادداشت میشود.
کلام آخر
نمک در غذای نوزاد را زیر 1 سال به طور کامل لغو کنید. حتی تا زمانی که سیسیتم ایمنی نوزاد ضعیف است، از روش های کاهش نمک استفاده کنید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه به صورت علمی باید از روانشناس کمک بگیرید. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت تلفنی و حضوری به شما مراجعین گرامی خدمات ارائه میدهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره زیر تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه نمک در غذای نوزاد میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
چه جایگزین هایی برای نمک وجود دارد؟
مادران میتوانند برای خوش طعم کردن غذای نوزاد یا کودک خود از سبزیهای خشک به جای نمک استفاه کنند. سبزیهایی مانند نعناع، آویشن، پونه، رزماری و … . البته برخی بچهها ممکن است به این نوع سبزیها واکنش نشان دهند. برای این که بفهمید کودک شما به یک ماده غذایی از جمله سبزی خشک حساسیت دارد یا نه کافی است کمی از آن را در غذایش بریزید و 4 روز صبر کنید. اگر در این 4 روز واکنش آلرژیک مشاهده نکردید میتوانید دوباره از این سبزیها در غذای کودک خود استفاده کنید.