آموباربیتال یک دارو از خانواده باربیتوراتها است. باربیتوراتها اغلب خاصیت خوابآوری و آرامبخشی و ضد اضطرابی دارند. قرص آموباربیتال به عنوان یک باربیتورات نقشهای خوابآور و آرامبخش را ایفا میکند و اثرات ضد اضطرابی ندارد. بیشترین موارد تجویز قرص آموباربیتال مربوط به اختلالات خواب مانند بیخوابی است. البته بهتر است قبل از روی آوردن به مصرف داروهای خوابآوری مانند آموباربیتال از راههای درمانی غیر دارویی، مشاوره و یافتن علت زمینهای مشکل بیخوابی کمک بگیرید. استفاده طولانی مدت از قرص آموباربیتال وابستگی جسمی و روانی و عوارض جانبی متعددی برای فرد به همراه دارد. تجویز دارو در دوران بارداری ممنوع بوده و تنها با بررسی شرایط بیمار توسط پزشک تجویز خواهد شد.
قرص آموباربیتال چه کاربردی دارد؟
این داروی آرامبخش برای درمان مشکلات خواب مانند بیخوابی به کار میرود. معمولا تجویز دارو اولین قدم و بهترین روش رفع مشکلات خواب نیست. از این رو پس از شرکت در جلسات مشاوره و استفاده از درمانهای غیر دارویی، اگر مشکلات خواب بهبود نیافت از دارو استفاده میشود. اغلب تجویز قرص آموباربیتال مربوط به درمان اختلالات شدید خواب میباشد.
در نظر داشته باشید علیرغم اینکه قرص آموباربیتال در دسته داروهای آرامبخش طبقهبندی میشود، اثرات ضد اضطرابی ندارد و نمیتوان آن را در برابر استرس و اضطراب و حملات پانیک تجویز نمود.
اشکال دارویی موجود آموباربیتال در بازار به صورت قرص، کپسول و تزریقی است. حدود ۵ دقیقه پس از تزریق آموباربیتال، تاثیرات دارو آغاز میشود.
مقدار و چگونگی استفاده از قرص آموباربیتال
قرص آموباربیتال در دوزهای ۳۰ میلیگرم، کپسول آن در دوزهای ۲۰۰ میلیگرم و نوع تزریقی آن به صورت ۲۵۰ میلیگرم در ۵۰۰ cc حجم ویال موجود است. تعیین دوز و تجویز آن تنها با دستور پزشک امکانپذیر است و نمیتوانید آن را خودسرانه مصرف کنید.
دوزهای معمول تجویز شده آموباربیتال جهت درمانهای بیخوابی و سایر مشکلات مربوط به خواب، ۶۵ تا ۲۰۰ میلیگرم به صورت تزریق عضلانی یا وریدی بوده که قبل از خواب باید مصرف گردد.
اگر به عنوان آرامبخش از قرص آموباربیتال استفاده میکنید، مقدار ۳۰ تا ۵۰ میلیگرم از آن را روزی دو تا سه مرتبه مصرف کنید.
کودکان بالای ۶ سال نیز تنها با دستور پزشک میتوانند در درمانهای کوتاه مدت بیخوابی از آموباربیتال استفاده کنند. این دارو در کودکان نیز به صورت تزریق عضلانی یا وریدی با دوز ۲ تا ۳ میلیگرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن تجویز میشود. بنابراین دوز تجویز شده در کودکان وابسته به وزن آنها میباشد.
عوارض جانبی مصرف قرص آموباربیتال
استفاده از داروها ممکن است با عوارضی برای فرد مصرفکننده همراه باشد. اگر در طی درمان با قرص آموباربیتال یا هر شکل دیگر این دارو با عوارض جانبی روبرو شدید، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین از مصرف همزمان آموباربیتال با داروهایی که اثر آن را تشدید و یا تغییر میدهند و به عبارتی با آموباربیتال تداخل دارند، خودداری کنید.
عوارض جانبی داروها ممکن است در برخی افراد دیده شود و برخی دیگر به آنها دچار نشوند. برخی از عوارض جانبی شایع ناشی از مصرف آموباربیتال عبارت است از:
حملات صرع یا تشنج
سکته مغزی
خوابآلودگی غیر طبیعی
سردرد و سرگیجه
اختلالات گوارشی
مشکلات قلبی: سکته قلبی، نقص در عملکرد ماهیچه قلب
به وجود آمدن افکار خودکشی یا آسیب زدن به خود
ناهنجاریهای روانی: افسردگی، اختلال دو قطبی، بیعلاقگی نسبت به انجام کارها، حملات اضطراب، تغییر در فرایند تفکر
واکنشهای آلرژیک و حساسیت: خارش، تورم و قرمزی پوست، خسخس سینه، تنگی نفس
اگر شما جزو آن دسته افرادی هستید که از تجربه عوارض جانبی داروها هراس دارید، بهتر است قبل از روی آوردن به مصرف دارو، ابتدا از روشهای روان درمانی، جلسات مشاوره و درمانهای خانگی بهره ببرید و در صورت عدم پاسخ درمانی مناسب جهت تجویز دارو به پزشک مراجعه نمایید.
تداخلات دارویی آموباربیتال
پیش از تجویز دارو توسط پزشک، او را در جریان بیماریهایی که مبتلایید و داروهایی که مصرف میکنید، قرار دهید. همین امر میتواند از تداخلات دارویی و به دنبال آن ابتلا به عوارض جانبی دارو جلوگیری کند. در ادامه برخی از تداخلات دارویی مهم آورده شده است.
آنتیهیستامینها: دیفنهیدرامین، سیتریزین
مهارکنندههای MAO: فنلزین، متیلنبلو، پروکاریسین، لینزولید
ضد بارداریهای خوراکی و سایر داروهای هورمونی
ضد انعقادهای خوراکی: وارفارین
ضد افسردگیها: سیتالوپرام، سرترالین
سایر خوابآورها، آرامبخشها و داروهای تضعیفکننده سیستم عصبی مرکزی
سایر داروها: ریفامپین، پروتامین سولفات، دی سولفیرام، الکل، فنتانیل، والپروئیک اسید
هشدارها و نکات استفاده از قرص آموباربیتال
استفاده از قرص آموباربیتال در دوران شیردهی و بارداری بستگی به نظر پزشک و شرایط فرد دارد. اگر قصد بارداری دارید نیز به پزشک قبل از تجویز دارو اطلاع دهید.
طبق دستور پزشک به استفاده از دارو ادامه دهید. هرگز دوز دارو را خودسرانه تغییر ندهید. همچنین قطع دارو نیز باید زیر نظر پزشک و به صورت کاهش تدریجی دوز مصرفی باشد. از قطع ناگهانی دارو بپرهیزید.
پس از مصرف دارو به علت ایجاد خوابآلودگی و کاهش هوشیاری از انجام فعالیتهایی که نیازمند آگاهی و تمرکز هستند مانند رانندگی خودداری کنید.
احتمال وابستگی و اعتیاد و سوء استفاده از قرص آموباربیتال در درمانهای طولانی مدت وجود دارد. لذا از آموباربیتال در درمانهای کوتاه مدت استفاده میشود.
کودکان زیر ۶ سال، بیماران افسرده و افرادی که سابقه اقدام به خودکشی دارند مجاز به استفاده از آموباربیتال نیستند. سالمندان نسبت به بروز عوارض جانبی حساستر هستند و مصرف دارو در آنها با احتیاط و کنترل صورت میگیرد.