آزمون های فرافکن از انواع آزمون های شخصیت محسوب میشوند که در شرایط مختلفی کاربرد دارند. اگر برای درمان بیماری های مختلف روانی یا شخصیتی به روانشناس مراجعه کرده باشید؛ احتمالا در ابتدای فرایند درمان یکی از اقداماتی که انجام داده اید؛ انجام آزمون های مختلف بوده اند. امروزه آزمون ها و تست های زیادی در این زمینه طراحی شده اند که فقط برخی از آنها دارای اعتبار بوده و میتوان به نتایج آنها استناد کرد.
از طرفی تست ها تنها یک ابزار برای روانشناس محسوب شده و راه های دیگری نیز برای تشخیص بیماری وجود دارد. از این رو نباید بیش از اندازه به آنها اتکا کرد. مخصوصا که آزمون های فرافکن هیچ جواب مشخصی نداشته و جواب ها در آنها کاملا نسبی هستند. حتی تفسیر آنها نیز کار ساده ای نیست. از این رو باید در این زمینه حتما از روانشناس کمک گرفت. برای دریافت مشاوره فردی کلیک نمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه آزمون های فرافکن میتوانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
آزمون های فرافکن
در آزمون های فرفکن ، محتوایی به افراد نشان داده شده و از آنها خواسته میشود تا برداشت خود را از آنها بگویند. در واقع به این دلیل به آنها فرافکن گفته میشود که افراد در حال فرافکنی افکارو ضمیر ناخودآگاه خود به درمانگرشان هستند. آنها ممکن از است از دیدن یک لکه جوهر تفسیری را بیان کنند که بسیار متفاوت بوده و حتی عجیب باشد. اما این تداعی آنان و حتی فاکتورهای دیگری مانند طرز بیان کردن آنها در تفسیر این جواب ها حائز اهمیت است. درمانگر باید علاوه بر صحبت های مراجع و افکار او باید به تن صدا، مدت زمان واکنش و حتی طرز نشستن مراجع نیز توجه داشته باشد. برای آشنایی بیشتر با انواع تست های شخصیت شناسی کلیک نمایید.
هدف از انجام آزمون های فرافکن چیست؟
در بیشتر آزمون های فرافکن زمانی استفاده میشوند که درمانگر بخواهد به لایه های عمیق تر شخصیت پی برده و به چیزهایی پی ببرد که در حالت عادی مراجع در مورد آنها صحبت نمیکند. این آزمون هم میتواند در ابتدای فرایند درمان باشد و هم در میانه کار. در این حالت درمانگر میتواند راحت تر به تعارضات درونی بیمار خود پی ببرد. حتی در نهایت ممکن است درمانگر اصلا از نتایج حاصل از این آزمون ها نیز استفاده نکند. اما به هرحال باید بدانید که استفاده از آزمون های فرافکن مثل بازی و سرگرمی برای درمانگر نبوده و نقش اساسی در فرایند تشخیص و درمان بازی میکند.
تاریخچه آزمون های فرافکن
آزمون های فرافکن بر اساس نظریه فروید که بیش از هرچیزی بر ضمیر ناخوداگاه افراد تمرکز داشت؛ طراحی شدند. البته خود فروید آزمونی مشخص تحت عنوان فرافکن طراحی نکرد. اما روش کاری او دقیقا همین بوده و یکی از تکنیک هایی که استفاده میکرد؛ تداعی آزاد بود. در این روش نیز از مراجع خواسته میشود تا هرچه به ذهنش میآید را بگوید. بعدها افرادی مانند یونگ و رورشاخ آزمون هایی با همین ماهیت طراحی کردند که هنوز هم از آنها استفاده میشود.
امروزه از آزمون های فرافکن استفاده میشود؟
با اینکه تمرکز کمتری بر آزمون های فرافکن وجود دارد؛ در بیشتر تحقیقاتی که در سراسر دنیا انجام میشود، حداقل از یکی از این آزمون ها استفاده میشود. از طرفی درمانگران به این دلیل کمتر به سراغ این آزمون ها میروند؛ چرا که تفسیر آنها کار دشواری است و یا مراجع همکاری لازم را در این مورد نمیکند. برخلاف انتقادهای زیادی که بر این دسته از آزمون ها میشود؛ هنوز هم کارایی خود را داشته و مورد تایید هستند.
انواع مختلف آزمون های فرافکن
آزمون های فرافکن از انواع مختلفی برخوردار هستند. آشنایی با آنها باعث میشود تا متوجه کارایی آنها و حتی اینکه کدام یک برایتان مناسب تر است نیز بشوید. البته تشخیص این موضوع برعهده روانشناس است. اما شناخت آنها کمک زیادی به شما در فرایند درمان خواهد کرد. برای آشنایی بیشتر با کارکرد ضمیر ناخودآگاه کلیک نمایید.
لکه جوهر رورشاخ
آزمون لکه جوهر رورشاخ را هرمان رورشاخ طراحی کرده است که در آن 10 کار با لکه های جوهر وجود دارد. مراجع باید بگوید که با دیدن هریک از این کارت ها به یاد چه چیزی میافتد. همچنین جزئیات دیگر نیز در مورد مراجع در حین فرافکنی، باید توسط درمانگر یادداشت شود.
اندریافت موضوع TAT
آزمون اندریافت موضوع یا TAT نیز مشابه با لکه جوهر رورشاخ است. با این تفاوت که کارت ها حاوی عکس های انسان در شرایط مختلف هستند. مراجع باید با دیدن هرکارت داستانی در مورد شخصیت ها بگوید.
آزمون CAT
آزمون CAT دقیقا مشابه با اندریافت موضوع است. با این تفاوت که برای کودکان طراحی شده و در کارت ها به جای تصویر انسان، حیوانات وجود دارند.
ترسیم آدمک
این آزمون نیز برای کودکان کاربرد دارد. چرا که از آنان خواسته میشود که براساس دانسته ها و افکار خود یک آدمک بکشد. هریک از اجزای این نقاشی تفسیر مربوط به خود را دارد. اما بر اساس تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است؛ مشخص گردید که این آزمون در مقایسه با آزمون هوش وکسلر، آزمون مناسبی محسوب نمیشود.
خانه درخت آدم
تفاوت این آزمون با آزمون ترسیم آدمک، این است که برای بزرگسالان است. همچنین از افراد خواسته میشود تا یک خانه، درخت و ادمک را بکشند. همچنین بعد از کشیدن این تصاویر، فرد باید به 60 سوال در مورد نقاشی که کشیده است؛ پاسخ دهد.
تداعی لغات
آزمون تداعی لغات توسط یونگ طراحی شد که در آن لیستی از لغات مختلف به فرد داده شده و از او خواسته میشود تا احساسات و هیجانات خود را بعد از بیان کردن هر کلمه بگوید. برخی از این کلمات بارهیجانی خنثی داشته و هیچ احساساتی را در افراد برنمیانگیزند. برعکس برخی دیگر منجر به بروز واکنش های شدید در افراد میگردند.
تکمیل جملات ناتمام
این آزمون نیز تقریبا مشابه با تست تکمیل جملات ناتمام یونگ است. همانطور که از اسم آن هم مشخص است؛ جمله ای ناتمام برای افراد خوانده شده و از آنها خواسته میشود تا آن را کامل کنند. اینکار نگرش، تعارضات، انگیزه های درونی و… را در افراد منعکس میکند.
مزایای آزمون های فرافکن
استفاده از آزمون های فرافکن مزایای زیادی دارد. در واقع استفاده از این تست ها منجر به بروز انگیزه ها، هیجانات و ضمیر ناخوداگاه افراد شده و افراد نسبت به آزمون های عینی، آزادی بیشتری برای بیان افکار خود دارند. از طرفی کمتر احتمال دارد که افراد بخواهند در این آزمون ها خود را بهتر از چیزی که هستند؛ نشان دهند.
انتقادهای وارد شده بر آزمون های فرافکن
اما از طرفی باید در تفسیر آزمون های فرافکن به مشکلات و ایرادات وارد بر آن نیز توجه داشت. چرا که تفسیر جواب های آزمودنی ممکن است به شدت تحت تاثیر نگرش های خود آزمونگر و یا محیط آزمون قرار گیرد. تفسیرها کاملا ذهنی هستند؛ پس ممکن است درمانگران مختلف، تفسیر یکسانی از یک پاسخ مشخص نداشته باشند. از طرفی به این دلیل که پاسخ ها کاملا ذهنی هستند؛ اعتبار و پایایی آزمون نیز کمتر میشود.
سخن پایانی
آزمون های فرافکن فارغ از کارایی که دارند؛ تفسیر و حتی گرفتن آنها از مراجع بسیار دشوار است. به همین دلیل هم بسیار مورد انتقاد قرار گرفته و امروزه کمتر از آنها استفاده میشود. اما به هرحال همچنان معتبر بوده و نمیتوان نتایج آنها را در روند درمان نادیده گرفت. افراد خود نمیتوانند این تست ها را به تنهایی انجام دهند و برای انجام آنها حتما باید به روانشناس مراجعه کنند.
برای دریافت مشاوره در زمینه آزمون های فرافکن میتوانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.