نالتروکسان یکی از داروهایی است که برای افرادی که به تازگی مواد مخدر یا الکل را ترک کرده اند تجویز میگردد. از آنجایی که همیشه بعد از دوران ترک، احتمال بازگشت به اعتیاد و مصرف مجدد مواد مخدر وجود دارد؛ برای پیشگیری از این موضوع، داروهایی در این زمینه تجویز میشود. این دارو نباید قبل از شروع دوران سم زدایی مصرف شود. همچنین به شکل های مختلفی وجود داشته و دوزهای گوناگونی دارد. طبیعی است که افراد باید برای ترک اعتیاد خود به مواد مختلف، از روش های دارودرمانی نیز تحت نظر پزشک کمک بگیرد. در واقع مصرف برخی از داروها این دوران سریع تر و همچنین آسان تر میکند. این دارو میل افراد را نسبت به مصرف مواد مخدر و الکل به شدت کاهش داده و بعد از مدتی به طور کلی آنها را بی نیاز میکند.
نالتروکسان
نالتروکسان به شکل های قرص، کپسول، تزریقی و ایمپلنت، موجود بوده و کاربردهای مختلفی دارد. براساس تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است؛ این دارو نمیتواند اثرات جانبی مصرف مواد مخدر یا الکل را کاهش دهد؛ اما باعث میشود تا افراد به مقدار کمتری مصرف کرده و به مرور زمان نسبت به آن بی میل شوند. به طور کلی این دارو در فرمت قرص، عملکرد بهتری داشته و تاثیر آن نیز بیشتر است. اما افراد باید مدتی از این دارو مصرف کنند تا بعد از مدتی، تاثیرات آن را مشاهده کنند. بهتر است افراد این دارو را تحت نظارت متخصص مصرف کرده و از زیاده روی در مصرف آن خودداری کنند.
موارد مصرف نالتروکسان
نالتروکسان متعلق به داروهای مهارکننده بوده، که اثرات مواد مخدر را باعث ایجاد احساس آرامش و لذت میشوند را مسدود میکند. این دارو تنها برای ترک اعتیاد مورد استفاده گرفته و کاربرد دیگری ندارد. این بدن معنا نیست که هر فردی که اعتیاد دارد؛ برای ترک میتواند از این دارو استفاده کند. بلکه افراد باید با پزشک خود مشورت کرده و درمان را تحت نظارت او پیش ببرند. این دارو به دلیل اینکه تاثیر مستقیم بر مغز و گیرنده های آن دارد؛ نمیتوان به صورت خودسرانه آن را مصرف کرد.
مکانیسم اثر نالتروکسان
نالتروکسان با اتصال به گیرنده های اپیوئیدی، به میزان قابل توجهی وابستگی روانی و جسمانی ناشی از مخدرها اپیوئیدها را کاهش میدهد. در واقع افراد نسبت به این دسته از مواد بی میل شده و بعد از مدتی به طور کامل آنها را ترک میکنند. برخی معتقدند که این دارو عملکرد آنتاگونیستی دارد و گیرنده های اپیوئیدی در مغز را مسدود میکند. به همین دلیل با مصرف این مواد دیگر فرد احساس سرخوشی و لذت نکرده و مواد مخدر دیگر روی او تاثیر ندارد.
نحوه مصرف نالتروکسان و دوز مصرفی
همانطور که گفته شد در بیشتر موارد نالتروکسان به شکل قرص مصرف شده و گاهش به عضله تزریق میگردد. در مواردی که فرد اعتیاد شدید داشته باشد و یا قادر به خوردن دارو و تزریق آن نباشد؛ ایمپلنتی در بدن او قرار گرفته که به صورت خودکار این ماده را در بدن ترشح میکند. اگر نالتروکسان به صورت تزریقی مورد استفاده قرار گیرد باید ماهی یک بار باشد. بهتر است تزریق توسط پزشک یا پرستار صورت گیرد؛ همچنین دریافت آن به صورت منظم، اثربخشی آن را افزایش میدهد.
اعتیاد به الکل
برای اعتیاد به الکل معمولا دوز خوراکی آن به صورت 50 میلی گرم و یکبار در روز است. طول درمان نیز تقریبا 12 هفته طول میکشد. اما برای دریافت این دارو به صورت عضلانی، افراد باید 380 میلی گرم را یک بار در ماه دریافت کنند. همچنین فراموش نکنید که این دوز ها برای افراد بزرگسالی است که از لحاظ سلامتی در شرایط پایداری قرار دارند.
اعتیاد به مواد مخدر
اما برای اعتیاد به مواد مخدر مختلف، افراد باید دوز 25 میلی گرم را یکبار در روز مصرف کنند. همچنین دوز نگهدارنده این ماده 50 میلی گرم، یک بار در روز است. از طرفی تزریق عضلانی آن نیز مانند اعتیاد به الکل، 380 میلی گرم و یکبار در ماه است.
عوارض مصرف نالتروکسان
در برخی موارد نالتروکسان، عوارض جانبی نیز برای افراد ایجاد میکند. برخی از این پیامدها شامل حالت تهوع و استفراغ، سردرد، سرگیجه، دردهای عضلانی، راش های پوستی، تحریک پذیری، اضطرب و افسردگی، اختلال در خواب و اشتها میشود. بهتر است در صورت شدید شدن و همچنین ادامه یافتن این علائم، افراد به مراکز درمانی مراجعه کنند. برخی از عوارض جدی تری که گاهی افراد تجربه میکنند نیز گیجی، توهم، اسهال و استفراغ شدید و تاری دید است.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی با نالتروکسان، میتواند عوارض بسیار جدی برای سلامتی داشته باشد. به همین دلیل بهتر است افراد در صورت مصرف برخی داروها، این موضوع را با پزشک خود در میان گذاشته و در این مورد اطلاعات کافی را کسب کنند. برخی از داروهایی که با نالتروکسان، تداخل دارند؛ شامل موارد زیر میشوند.
دکسترومتورفان
داروهای اسهال مانند دی فنوکسیلات
دی سولفیرام
تیوریدازین
کدئین و هیدروکدون و به طور کلی داروهای ضدسرفه
داروهای مسکن
توجه داشته باشید که مصرف این دارو گاهی باعث تغییر نتایج آزمایش های مختلف میگردد؛ از همین رو بهتر است در این شرایط این موضوع را با آزمایشگاه در میان گذاشته و یا آزمایش خود را به تعویق بیاندازید.
موارد منع مصرف
در شرایطی بهتر است که افراد از نالتروکسان استفاده نکنند. بهتر است در صورت ابتلا به بیماری خاصی، این موضوع را با پزشک خود در میان گذاشته و از داروهای مشابه استفاده کنید. همچنین در صورت حساسیت، بارداری و شیردهی، مشکلات کبدی و کلیوی و حتی مصرف مواد مخدر به تازگی، نباید این دارو را مصرف کرد. این دارو به دلیل اینکه برای افراد ایجاد سرگیجه میکند بهتر است قبل از رانندگی و انجام کارهایی که به دفت نیاز دارند نیز، از مصرف آن پرهیز کرد.
نشانه های اوردوز با نالتروکسان
فراموش نکنید که احتمال اوردوز نیز با این دارو وجود دارد؛ از همین رو در صورتی که افراد بعد از مصرف این دارو نشانه هایی مانند تشنج و یا تنگی تنفس را تجربه کنند؛ بهتر است به بیمارستان مراجعه کرده و اقدامات لازم را انجام دهند.
نحوه نگهداری نالتروکسان
به طور کلی همواره به تاریخ انقضای داروها توجه کرده و همچنین آنها را دور از دسترس کودکان نگه دارید. بهتر است این دارو در جایی خشک و خنک و دور از نور خورشید نگهداری شود.
سخن پایانی
با اینکه نالتروکسان دارویی موثر در زمینه ترک اعتیاد است؛ اما به هر حال عوارضی داشته و باید در حین مصرف آن به مواردی توجه کرد. از طرفی نمیتوان این دارو را به صورت خودسرانه مصرف نمود چرا که اوضاع را بدتر میکند. بهتر است افراد در ابتدا در این مورد با یک متخصص مشورت کرده و همچنین در کنار مصرف دارو از روش های دیگری برای ترک اعتیاد خود استفاده کنند. در دوران ترک اعتیاد بهتر است افراد تحت نظر یک پزشک و یک روانشناس قرار گیرند.