آیا می‌دانید شکایت از پزشک چگونه انجام می‌شود؟ مسئولیت‌هایی که یک پزشک بر عهده دارد حیاتی و سرنوشت‌ساز است. و این مسئولیت‌ها گاهی ممکن است پزشکان را در تنگنا قرار دهد. وظایفی که یک پزشک بر عهده دارد با جان انسان‌ها، سلامتی جسمی و روانی آن‌ها و حقوق و ثروت و دارایی افراد ارتباط مستقیم دارد. بنابراین لازم است پزشک در انجام وظایف و مسئولیت‌های خود دقت بسیار داشته باشد. اگر یک پزشک در انجام وظایف و مسئولیت‌های خود سهل‌انگاری کند چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ در ادامه به مسئله شکایت از پزشک متخلف و سهل‌انگار می‌پردازیم.
شکایت از پزشک
طبابت و پزشکی یکی از پیشه‌هایی است. که رابطه مستقیمی با سلامت و بهداشت جسم و روان انسان‌ها دارد. به همین دلیل اشتغال به پزشکی مسئولیت سنگین و خطیری برای پزشک به دنبال دارد. با توجه به رابطه مستقیم مسئولیت‌های یک پزشک با سلامت جان و روح بیمار، سهل‌انگاری وی در اقدامات پزشکی، ضررهای غیرقابل جبرانی وارد می‌کند.
به همین دلیل است که گاهی سهل‌انگاری‌های یک پزشک خواه از روی عمد و خواه سهواً موجب می‌شود که پزشک درگیر شکایات و دعاوی حقوقی و قضایی گردد. بیمارانی که به دلیل اقدامات نامناسب یک پزشک متوجه ضرر شدند در نظام حقوقی ما می‌توانند از پزشک معالج شکایت نمایند. هرچند گاهی ممکن است ضرر ایجادشده جبران‌ناپذیر باشد و با شکایت مشکل به وجود آمده حل نشود.
جرائم و تخلفات پزشکی چند نوع است ؟
خطاهای پزشکی را به طور کلی می‌توانیم به دودسته تقسیم کنیم. گاهی ممکن است تخلف و خطای پزشکی از قبل توسط پزشک برنامه‌ریزی شده باشد. در واقع تخلف از روی عمد رقم بخورد. گاهی نیز ممکن است خطای پزشک بدون غرض اتفاق بیافتد. و به صورت سهوی و در حین حادثه‌ای رخ دهد.
قانون نیز جهت برقراری عدالت و حمایت از آسیب دیدگان جرائم و مجازات‌هایی را برای پزشکان متخلف تعیین کرده است. اما این مجازات‌ها و جرائم با توجه به انگیزه و دلیل پزشک، دفعات وقوع خطا توسط پزشک و عمدی یا سهوی بودن خطا اجرا می‌شود. همچنین مراجع قضایی متعدد و متفاوتی وجود دارد که به مسئله خطای پزشکی و شکایت آسیب‌دیدگان می‌پردازد.
مراجع قضایی صالح جهت شکایت از پزشک
اگر به علت سهل‌انگاری و خطای پزشک در دوران معالجه دچار ضرر و خسارت شدید. می‌توانید برای جبران خسارت وارده از پزشک معالج، در مراجع قانونی شکایت نمایید. اما پرسش این است برای ثبت و اقامه دعوا، باید به کدام مرجع قضایی مراجعه کنیم؟ شما به عنوان فرد آسیب‌دیده یا نماینده قانونی‌تان با توجه به نوع و شدت عارضه ایجادشده و دلیل ایجاد عارضه می‌توانید. به مراجع صالح رسیدگی مراجعه نمایید.
مراجع صالح رسیدگی به شکایات علیه پزشکان عبارت هستند از: دادسرای جرائم پزشکی، دادسرای انتظامی سازمان نظام پزشکی، دادگاه‌های عمومی، شورای حل اختلاف در مواردی که خسارت وارده زیر 5 میلیون باشد. و همچنین در برخی موارد معین مثل عدم پذیرش بیماران اورژانسی، تأسیس موسسه درمانی بدون پروانه طبابت، استفاده از افراد غیرمتخصص و… می‌توانید جهت شکایت از پزشک به سازمان تعزیرات حکومتی مراجعه کنید.
زمان مناسب برای شکایت از پزشک
مناسب‌ترین زمان ممکن برای اقامه دعوا علیه پزشک متخلف، بعد از ایجاد عارضه و قبل از آنکه بهبود ایجاد شود می‌باشد. به عبارتی قبل از آنکه آثار عارضه یا آسیب وارده تحلیل برود و زمانی که هنوز آثار آن چشمگیر است باید اقدام به اقامه دعوا نمود.
اگر قصد اقامه دعوا علیه پزشک را دارید در زمان مناسب مذکور همگام با ثبت یک حساب در سامانه ثنا، مدارک مستندات لازم را جمع‌آوری نمایید. و به همراه اصل و تصویر کارت ملی و شناسنامه به مراجع ذی‌صلاح جهت اقامه دعوا علیه پزشک مراجعه نمایید. پیش‌تر مراجع ذی‌صلاح جهت رسیدگی به پرونده شکایات علیه پزشک را معرفی کردیم.
توجه داشته باشید به دلیل گستردگی و پیچیدگی پرونده شکایت از پزشک و حساسیت آن‌ها همچنین تأثیر آن بر روی آبرو و آینده یک پزشک رسیدگی بر این‌گونه پرونده‌ها با دقت انجام می‌شود. به همین دلیل مدت رسیدگی به این پرونده‌ها در حالت معمولی تا دو ماه طول می‌کشد.
مراحل و مدارک لازم جهت شکایت از پزشک
برای شروع فرآیند شکایت از پزشک ابتدا در سامانه ثنا یک حساب ایجاد نمایید. و مشخصات خود را در این سامانه ثبت کنید. سپس مدارک و مستندات لازم که نشان‌دهنده تخلف پزشک یا کادر درمان است که نتیجه این تخلف ورود آسیب به شما است را جمع‌آوری نمایید. و به همراه این مدارک، تصور و اصل مدارک هویتی خود جهت اقامه دعوا به یکی از مراجع ذی‌صلاح قضایی مراجعه نمایید. اما این مدارک که نشان‌دهنده تخلف پزشک یا کادر درمان است شامل موارد زیر می‌شود:
اول؛ تمامی تصاویر گرفته‌شده قبل و بعد از عمل یا اجرای درمان توسط پزشک. نظیر عکس‌های رادیولوژی یا ام آر آی و… که باید به صورت فیزیکی یا در لوح فشرده به مرجع قضایی ارائه شود.
دوم؛ پرونده پزشکی بیمار و نسخه‌ی درمانی که پزشک برای بیمار تجویز کرد به اضافه دفترچه درمانی بیمار که همگی این موارد اطلاعات مهم و راهبردی را در بردارند.
سوم؛ فیش و صورتحساب‌های پرداخت‌شده توسط بیمار و به طور کلی تمامی تراکنش‌های بیمار با پزشک که نشان‌دهنده جابه‌جایی مبالغ نامتعارف در قبال درمان است.
چهارم؛ تمامی اطلاعات و تماس‌هایی ردوبدل شده از طریق تلفن همراه، نامه، فکس و … شامل پیام‌های صوتی، تصویری و متنی که اطلاعات مفیدی را در خصوص حادثه در برداشته باشد.
سؤالات متداول
جرائم پزشکان به چند دسته تقسیم می‌شوند ؟
خطاهای پزشکی به دودسته تقسیم می‌شود اول؛ خطای پزشکی از قبل توسط پزشک برنامه‌ریزی‌شده و از روی عمد باشد. دوم؛ خطای پزشک بدون غرض و به صورت سهوی و در حین حادثه‌ای رخ دهد.
برای شکایت از پزشک به کدام مرجع قضایی مراجعه کنیم ؟
دادسرای جرائم پزشکی، دادسرای انتظامی سازمان نظام پزشکی، دادگاه‌های عمومی، شورای حل اختلاف در مواردی که خسارت وارده زیر 5 میلیون باشد. و همچنین در برخی موارد معین به سازمان تعزیرات حکومتی مراجعه کنید.