آسم در کودکان یکی از بیماری های تنفسی شایع دوران کودکی است. در این دوران، سیستم ایمنی بدن به قدر کافی، قوی نیست و توانایی مقابله با بسیاری از بیماری ها را ندارد. به دنبال این بیماری ریه ها و مجاری تنفسی، با کوچک ترین محرکی ملتهب خواهند شد و کودک را بیمار می‌کنند. آسم در سن پایین باعث بروز بیماری های دیگری نیز خواهد شد و همچنین مشکلات زیادی را در زندگی کودک ایجاد خواهد کرد. در واقع این نوع از بیماری با آسم دوران بزرگسالی، تفاوت چندانی ندارد اما افراد را با چالش های متفاوتی روبرو خواهد کرد. این بیماری در بیشتر موارد درمان نشده، و تا بزرگسالی ادامه خواهد داشت. برای آشنایی با بیماری های کودکان کلیک کنید.
آسم در کودکان
آسم در کودکان یک بیماری مزمن و طولانی مدت است. کودک در بعضی شرایط به دلیل تورم پوشش اطراف مجاری تنفسی، سفت شدن ماهیچه های اطراف راه های هوایی و غلیظ ترشدن مخاط راه های هوایی، دچار حملات آسم شده و هوای کمتری به ریه های آنان وارد می‌شود. به همین دلیل است که مجبورند همیشه اسپری های مخصوص و یا حتی کپسول اکسیژن، همراه خود داشته باشند. فراموش نکنید احتمال بروز این حملات در موارد پرتنش، بیشتر خواهد شد. پس اسن کودکان باید از استرس نیز دور باشند. برای اطلاع از علل مختلف سرفه نوزاد کلیک کنید.
نشانه ها و علائم آسم در کودکان
معمولا نشانه های آسم در کودکان، از فردی به فردی دیگر متفاوت خواهد بود و حتی شدت آن نیز در طول زمان فرق خواهد کرد. از طرف دیگر شاید کودک تنها یک علامت داشته باشد. به همین دلیل تشخیص آن دشوار خواهد بود و بهتر است که والدین در این زمینه از پزشک کمک بگیرند. برخی از علائم آسم دوران کودکی، شامل موارد زیر می‌شود. برای اطلاع از نشانه های احساس خفگی عصبی و تنگی تنفس کلیک کنید.
🔸خس خس کردن کودک هنگام بازدم یا صدای سوت مانند
🔸تنگی نفس
🔸گرفتگی قفسه سینه کودک
🔸اختلال در خواب به دلیل مشکلات تنفسی
🔸خستگی مفرط به دلیل مشکل در خوابیدن
🔸طولانی شدن مدت زمان بیماری های تنفسی
🔸پایین بودن مقدار اکسیژن خون
علل بروز آسم در کودکان
اینکه چرا آسم در کودکان ایجاد می‌شود؛ دلایل مختلفی خواهد داشت. اما در برخی موارد آسم بدون هیچ محرک بیرونی ظهور می‌کند. همچنین واکنش بدن نسبت به محرک های مختلف، شاید با تاخیر ظاهر شود. به همین دلیل شناسایی دقیق علت بیماری را دشوار خواهد کرد. به طور کلی کودکان، به دلایل زیر دچار آسم خواهند شد.
🔹زمینه خانوادگی
🔹ابتلا به عفونت های تنفسی در سنین پایین
🔹قرارگرفتن طولانی مدت در معرض دود سیگار یا آلودگی های هوا
🔹حساسیت های شدید
🔹تغییرات آب و هوایی مخصوصا هوای سرد
🔹فعالیت بدنی زیاد
تشخیص بیماری آسم در کودکان
همانطور که گفته شد؛ تشخیص آسم در کودکان به دلایل زیادی دشوار خواهد بود. بیماری های زیادی در کودکان علائم آسم را دارند؛ از طرف دیگر با آسم بیماری های دیگری نیز به صورت همزمان بروز خواهد کرد. به همین دلیل مراجعه به پزشک و تشخیص دقیق اینکه نشانه ها حاکی از آسم هستند یا نه ضروری خواهد بود. پزشکان از آزمایشات و تست های زیادی برای تشخیص این بیماری استفاده می‌کنند. برخی از بیماری های دیگری که نشانه های مشابه آسم ایجاد می‌کنند؛ شامل، رینیت، سینوزیت، ریفلاکس معده، ناهنجاری های تنفسی، برونشیت و … می‌شوند. تست های تسخیصی این بیماری نیز به شرح زیر هستند.
⭕اسپیرومتری: اسپیرومتری هم برای بزرگسالان و هم برای آسم در کودکان استفاده خواهد شد. این دستگاه میزان هوا و سرعت بازدم را اندازه گیری می‌کند. شاید پزشک انجام این تست را بعد از انجام ورزش و یا مصرف دارویی خاص تجویز کند.
⭕تحریک بروکو: تحریک بروکو نیز با کمک اسپیرومتری انجام می‌شود. در این ازمایش، واکنش ریه ها را نسبت برخی از محرک ها مثل ورزش یا هوای سرد می‌سنجند.
⭕تست نیتریک اکساید بازدمی: اگر تشخیص آسم کودکان به کمک روش هایی که در بالاذکر شد امکانپذیر نبود. پزشک از این روش استفاده خواهد کرد. این آزمایش همچنین می‌تواند به تشخیص اثربخشی داروهای استروئیدی نیز کمک کند.
⭕تست های آلرژی: با این آزمایش پزشک متوجه خواهد شد که آسم حاصل از واکنش های آلرژیک بدن کودک است یا خیر! با قرار دادن مواد مختلفی بر پوست پزش می‌تواند این مورد را تشخیص دهد.
نکته حائز اهمیت اینجاست که جواب این تست ها قبل از سن پنج سالگی، قطعیت کافی را ندارند.
درمان آسم در کودکان
معمولا آسم در کودکان قابل درمان نبوده و تا دوران بزرگسالی ادامه می‌یابد. اما راه های موثری در جهت کنترل این اختلال وجود خواهد داشت. درمان این بیماری تا حد زیادی به سن کودک و شرایط بدنی او بستگی دارد. همچنین تشخیص روش درمانی مناسب برای کودک، توسط پزشک متخصص انجام خواهد شد.
📌دارودرمانی
برخی از داروهایی که اثرات طولانی مدت و پیشگیرانه در بیماری آسم در کودکان داشته؛ و باید به صورت روزانه مصرف شوند شامل، تئوفیلین، فلوتیکازون، بودزونید، مومتازون، سیکلسوناید، بکلومتازون و… خواهد بود. داروهای درمان آسم به سه دسته داروهای تسکین دهنده، پیشگیری کننده و داروهای اورژانسی تقسیم می‌شوند که بسته به شرایط باید آنها را مصرف کرد. این دارو ها با عوارضی برای کودک همراه خواهد بود. برای مثال این دارو ها اندکی فرایند رشد را به تعویق خواهند انداخت. اما به طورکلی مزایای داروهایی که برای کنترل آسم استفاده می‌شوند؛ بیشتر از معایب آنها خواهد بود.
📌پیشگیری از بروز آسم
قطعا پیشگیری از بروز آسم در کودکان، یکی از راه های درمانی محسوب خواهد شد. واکنش های آلرژیک کودکان به دلایل ارثی و محیطی رخ می‌دهد. که می‌توان عوامل محیطی را کنترل کرده و مانع از بروز آلرژی شد. استفاده از ماسک، عدم حضور در محیط های آلوده، استفاده از داروهای ضدحساسیت و حتی تزریق واکسن ضدآلرژی از اقداماتی در جهت پیشگیری از بروز آسم است.
📌درمان خانگی آسم در کودکان
برای کنترل علائم آسم در کودکان در خانه، والدین باید اقداماتی را انجام دهند. برای مثال استفاده از رطوبت گیر در خانه. همانطور که می‌دانید؛ با وجود رطوبت، نفس کشیدن سخت خواهد شد. به همین دلیل باید میزان رطوبت خانه، متعادل نگه داشته شود. همچنین تمیز بودن هوای خانه، پرهیز از نگهداری حیوانات خانگی، استفاده از کولرگازی و همچنین تنظیم دمای خانه، از راهکارهایی موثر برای درمان و یا پیشگیری از بروز حملات آسم خواهد بود. همچنین دسترسی به داروها و دوری از اضطراب نیز کمک بزرگی به فرد در این زمینه خواهد کرد.
سخن پایانی
نقش والدین در بیماری آسم در کودکان بسیار پررنگ است. اگر والدین اطلاعات کافی در این زمینه داشته باشند و از اقدامات لازم مطلع باشند؛ می‌توان این بیماری را تا حد زیادی کنترل کرد. از طرف دیگر همکاری خود کودکان نیز مهم است. با اینکه احتمالا از فعالیت های متناسب با سن خودشان منع می‌شوند و در بسیاری از مسائل به مشکل خواهند خورد؛ اما به هر حال باید نحوه زندگی کردن با این بیماری را بپذیرند. علائم این بیماری تا سن بلوغ کاهش پیدا کرده و در بزرگسالی به صورت مجدد تشدید خواهد شد. همچنین هیچ گونه تضمینی برای از بین رفتن کامل این بیماری وجود نخواهد داشت.
برای دریافت مشاوره در زمینه آسم در کودکان می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
درمان خانگی آسم چیست؟
هیچ درمان قطعی برای آسم وجود ندارد. از طرفی برای کاهش علائم و درمان باید به پزشک متخصص مراجعه کرد. ولی راهکارهایی برای پیشگیری از بروز علائم در خانه وجود دارند که شامل حفظ دما و رطوبت محیط، تمیز نگه داشتن محیط خانه، پرهیز از نگهداری حیوانات خانگی و مسائلی از این قبیل خواهد شد.