دعوای نفی ولد چیست؟ آیا تاکنون با اصطلاح دعوای نفی ولد آشنا شده‌اید؟ این دعوا، معمولاً از جانب شوهر یا هر فرد ذینفع دیگری برای تعیین نسبت فرزند با پدرش مطرح می‌شود. به عبارت دیگر زمانی دعوای نفی ولد مطرح می‌شود که پدر از ارتباط فرزند با خودش مطمئن نباشد. و ادعا کند فرزند از رابطه زن با شخص دیگری به وجود آمده است. در ادامه این مطلب قصد داریم به دعوای نفی ولد و مصادیق آن بپردازیم.
دعوای نفی ولد چیست ؟
دعوایی که از جانب شوهر یا هر شخص دیگری که ذینفع باشد علیه مادر فرزند مطرح شود. و بر اساس این دعوا فرد مدعی شود که فرزند از رابطه زن و شوهر به وجود نیامده است. به این دعوای مطرح‌شده برای تعیین نسبت فرزند با پدر دعوای نفی ولد می‌گویند. نام دیگر دعوای نفی ولد دعوای نفی نسب است.
بنابراین همان‌طور که گفتیم در دعوای نفی ولد این ادعا مطرح می‌شود که فرزندی که در حال حاضر وجود دارد. از رابطه یک زن و شوهر مشخص به وجود نیامده است. بنابراین طرح این دعوا هم توسط شوهر یا همان پدر و هم افراد دیگری نظیر جد پدری فرزند قابل انجام است. نکته قابل‌توجه در مورد طرح دعوای نفی ولد این است. که اگر شوهر یا همان پدر فرزند صریحاً و ضمناً به ابوت خود اقرار نماید. در این صورت به هیچ عنوان دعوای نفی ولد از او مسموع نمی‌شود. به عبارتی دیگر امکان طرح دعوای نفی ولد برای وی وجود ندارد.
طرفین دعوای نفی ولد
همان‌طور که گفتیم دعوای نفی ولد از جانب شوهر یا پدر ظاهری کودک اقامه می‌شود. و همچنین افراد ذینفع دیگری نظیر جد پدری نیز امکان طرح دعوای نفی ولد را خواهند داشت. اما این دعوا به طرفیت کودک که از جانب پدر ظاهری یا شخص ذینفع دیگر نفی‌شده است؛ اقامه می‌شود. و همچنین به طرفیت مادر کودک که از طرف شوهر خود این دعوا علیه وی اقامه می‌گردد.
دعوای نفی ولد بعد از فوت شاکی
اگر فرد ذینفع نظیر پدر یا جد پدری اقدام به طرح دعوای نفی ولد نماید. و بعد از طرح دعوا فوت کن تکلیف دعوای نفی ولد چیست؟ خوب است بدانید اگر شخصی اقدام به طرح نفی ولد نماید. خواه پدر فرزند یا جد پدری باشد. اگر در میانه طرح دعوا یا بررسی پرونده فوت نماید. ادامه دعوای نفی ولد توسط وراث متوفی جریان خواهد داشت.
برای آشنایی با وضعیت ارث فرزند نامشروع کلیک کنید.
مرور زمان طرح دعوای نفی ولد
پیش‌تر اشاره کردیم که دعوای نفی ولد یا نفی نسب، به دعوایی می‌گویند که پدر یا جد پدری یا شخص ذینفع دیگر نسبت به رابطه فرزندی با پدر خودش دچار تردید شود. و برای تشخیص وجود و صحت نسبت فرزند با پدرش این دعوا مطرح می‌شود. اما سؤالی در اینجا مطرح است. که افراد تا چه زمانی اجازه طرح دعوای نفی ولد را دارند؟ آیا همواره و در هرزمانی امکان طرح دعوای نفی ولد وجود دارد؟
در پاسخ به این سؤال باید گفت طرح دعوای نفی ولد یا نفی نسب بعد از زمانی که شوهر از تولد و وجود کودک مطلع می‌شود امکان‌پذیر است. اما شوهر از زمان اطلاع از تولد یا وجود فرزند تنها تا دو ماه بعد از آن امکان طرح دعوا را خواهد داشت. به هر طریقی اگر شوهر نتواند یا نخواهد در این مدت دوماهه اقدام به طرح دعوای نفی ولد نماید. پس از انقضاء این مدت که در اصطلاح به آن مرور زمان می‌گویند؛ دیگر دعوای نفی ولی وی مسموع نیست.
مرور زمان هنگام فریب در اطلاع تاریخ تولد
گاهی ممکن است شوهر از تاریخ تولد حقیقی کودک مطلع نباشد. و به هر طریقی تاریخ اشتباهی را با فریب و خدعه به شوهر اطلاع داده باشند. و اطلاع از تاریخ اشتباه برای این باشد که کودک را به شوهر نسبت دهند. در چنین شرایطی سؤال این است آیا شوهر باگذشت مدت دوماهه مقرر در قانون پس از اطلاع از وجود و تولد فرزند بازهم اجازه طرح دعوای نفی ولد را دارد؟
در چنین شرایطی که با خدعه و فریب به شوهر تاریخ اشتباهی از تولد فرزند اطلاع داده‌اند. تا بدین ترتیب کودک را به وی منتسب کنند. امکان طرح دعوا برای شوهر از زمانی آغاز می‌شود. که وی از تاریخ حقیقی تولد فرزند آگاه شود. و مدت مرور زمان دعوای نفی ولد نیز از زمانی که شوهر از تاریخ تولد حقیقی آگاه شد شروع می‌شود و تا دو ماه بعد از آن ادامه دارد.
مصادیق دعوای نفی ولد یا نفی نسب
طرح دعوای نفی ولد یا دعوای نفی نسب سه مصداق دارد.
مصداق اول زمانی است که بدون در نظر داشتن رابطه ازدواج نسب طفل به پدرش مورد اختلاف قرار می‌گیرد. حتی زمانی که تمام شرایط و نشانه‌های مربوط به رابطه ازدواج میان زن و شوهر موجود باشد.
دومین مصداق زمانی است که مسئله تحقق رابطه زوجیت و ازدواج مورد سؤال است. یعنی زوج ادعا کند که رابطه‌ی زوجیت میان او و مادر کودک وجود ندارد. یا زمانی که ادعا شود کودک در زمان ازدواج و وجود رابطه زوجیت میان ایشان؛ متولد نشده است.
مصداق سوم زمانی است که هویت کودک به طور کلی مورد سال قرار می‌گیرد. یعنی رابطه کودک و نسبت وی با مادر نیز موردتردید است. مثلاً زمانی که ادعا می‌شود جای دو کودک در بیمارستان عوض‌شده است.
سؤالات متداول
دعوای نفی ولد چیست ؟
به دعوای مطرح‌شده برای تعیین نسبت فرزند با پدر دعوای نفی ولد می‌گویند. نام دیگر دعوای نفی ولد دعوای نفی نسب است.
مرور زمان دعوای نفی ولد چه میزان است ؟
شوهر از زمان اطلاع از تولد یا وجود فرزند تنها تا دو ماه بعد از آن امکان طرح دعوا را خواهد داشت.