افشای اسرار موکل توسط وکیل چه پیامدهایی دارد؟ معمولاً وکلا اسرار مهمی از موکلین خود را در دسترس دارند. و این‌گونه به نظر می‌رسد که موکلین در برابر وکلای خود از این نظر آسیب‌پذیر هستند. اما آیا وکیل اجازه افشاء اسرار موکل خود را دارد؟ و اگر وکیلی اسرار موکل خود را افشاء نمود، چه اهرم بازدارنده‌ای برای او وجود دارد که از اسرار موکل خود سوءاستفاده نکنند؟ در ادامه این مطلب به مسئله افشای اسرار موکل توسط وکیل خواهیم پرداخت.
افشای اسرار موکل توسط وکیل
تمامی وکلا در برابر موکلین خود تعهداتی دارند. این تعهدات شامل اقسام متعدد و دامنه وسیعی می‌شود. وکلا و موکلین در ابتدای برقراری رابطه خود یک قرارداد وکالت میان خود ایجاد می‌نمایند. مطابق این قرارداد وکیل باید چهارچوب‌های اخلاقی، مسائل حقوقی و حتی گاهی امور انتظامی را نسبت به موکل خود رعایت نماید. از مهم‌ترین تعهدات وکلا نسبت به موکلین آن‌ها حفظ اسرار و اطلاعات موکل می‌باشد.
وکیل اجازه ندارد از اسرار و اطلاعات موکل خود که به او اعتماد کرده است سوءاستفاده کند یا آن‌ها را افشا نماید. در صورتی که وکیل به تعهدات خود در قرارداد وکالت پایبند نباشد. مرتکب تخلف انتظامی می‌شود. این عدم رعایت تعهدات از جانب وکیل، عواقبی را برای وی به دنبال می‌آورد. خوب است بدانید که قانون مجازات اسلامی نیز برای مشاغلی نظیر وکالت مقررات و قوانینی را وضع نموده است.
برای آشنایی با شرح وظایف وکیل دادگستری کلیک کنید.
اهمیت حفظ اسرار موکل توسط وکیل
همان‌طور که اشاره کردیم وکلا و موکلین در شروع کار خود و ابتدای برقراری رابطه وکیل و موکل، اقدام به ایجاد و امضای یک قرارداد به نام قرارداد وکالت می‌نمایند. که بر اساس ای قرارداد وکلا نسبت به موکلین دارای تعهدات مختلفی می‌شوند. و از جمله مهم‌ترین این تعهدات حفظ اسرار و اطلاعات موکلشان می‌باشد. علاوه بر مسئله قرارداد و تعهدات وکیل، از نظر اخلاقی نیز پسندیده نیست. که وکیل اسرار و اطلاعات شخصی را که به او برای دریافت کمک اعتماد کرده است افشا نماید.
ما نمی‌توانیم جهت جلوگیری از افشای اسرار آن را در اختیار وکیل قرار ندهیم. طبیعت شغل وکیل ایجاب می‌کند که اطلاعات زیادی از اسرار موکلین خود در دست داشته باشند. دسترسی وکلا به اسرار موکل برای انجام امور حقوقی و وکالتی ایشان ضروری است. اما همان‌طور که در شغل پزشکی حفظ اسرار بیمار جز اصول مهم پزشکی به‌حساب می‌آید. در شغل وکالت نیز حفظ اسرار موکل از اهمیت بالایی برخوردار است و یکی از اصول اخلاقی مهم این شغل محسوب می‌گردد.
حفظ اسرار موکل توسط وکیل از چنان اهمیتی برخوردار است. که حتی قانون‌گذار نیز به این موضوع توجه نشان داده است. بنابراین بر اساس قانون اگر وکیلی اقدام به افشای اسرار موکل خود نماید مرتکب یک تخلف انتظامی شده است. قانون این عمل را یک عمل مجرمانه معرفی می‌کند. و برای آن مجازات تعیین می‌نماید.
مجازات افشای اسرار موکل توسط وکیل
پیش‌تر اشاره کردیم که وکیل بر اساس قرارداد وکالت و همچنین تعهدات و اصول اخلاقی موظف به حفظ اطلاعات و اسرار موکل است. حفظ اسرار موکل توسط وکیل از چنان اهمیتی برخوردار است که عدم رعایت آن یک تخلف انتظامی برای وکیل در نظر گرفته می‌شود. و علاوه بر آن قانون‌گذار در قانون مجازات اسلامی،افشای اسرار موکل توسط وکیل را جرم انگاری کرده است.
با این اوصاف اگر وکیل اقدام به افشای اسرار موکل خود نماید از دو جنبه متخلف و مجرم شناخته می‌شود. به عبارتی دیگر، نه‌تنها به عنوان تخلف انتظامی در شغل خود متحمل مجازات می‌گردد. بلکه بر اساس قانون مجازات اسلامی نیز مجرم است. بنابراین علاوه بر مجازات به عنوان متخلف انتظامی، مشمول مجازات دیگری نیز خواهد شد. قانون‌گذار در ماده 648 قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات به مسئله افشای اسرار موکل توسط وکیل و تعیین مجازات وی پرداخته است.
مجازات وکیل متخلف در قانون مجازات اسلامی
افشای اسرار موکل توسط وکیل به عنوان یک تخلف انتظامی ابتدا در دادگاه و دادسرای ویژه تخلف انتظامی وکلا، بررسی می‌شود. و با تشخیص قاضی این دادگاه برای وکیل متخلف مجازات در نظر گرفته می‌شود. همان‌طور که گفتیم علاوه مجازات تخلف انتظامی، وکیل متخلف بر اساس ماده 648 قانون مجازات اسلامی نیز محکوم می‌شود. مجازات تعیینی در قانون مجازات اسلامی شامل حبس تعزیری یا جریمه نقدی می‌شود. مدت حبس تعزیری مقرر در این ماده‌قانونی از سه ماه و یک روز تا یک سال و میزان جریمه از یک‌میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال می‌باشد.
سؤالات متداول
آیا افشای اسرار موکل توسط وکیل جرم است ؟
بله، افشای اسرار موکل توسط وکیل هم تخلف انتظامی است و هم از نظر قانون مجازات اسلامی جرم محسوب می‌شود.
مجازات افشای اسرار موکل توسط وکیل چیست ؟
وکیل متخلف ابتدا در دادگاه و دادسرای ویژه تخلف انتظامی و با تشخیص قاضی این دادگاه برای مجازات می‌شود. علاوه بر آن وکیل متخلف بر اساس قانون مجازات اسلامی به حبس تعزیری یا جریمه نقدی محکوم می‌شود.