آسیب پذیر بودن یعنی بی دفاعی نسبت به خطرات و حملاتی که به روان، جسم، افراد، جوامع، وسایل و … لطمه وارد می‌شود. آسیب پذیری را به دو دسته عاطفی و روانی تقسیم کرده ایم. آسیب‌پذیریی روانی ریشه در کودکی و رشد دارد. آسیب عاطفی به روابط عاشقانه، خانوادگی و… مرتبط می‌شود. از عوامل آسیب پذیری می‌توان به تجربیات تلخ دوران کودکی، رشد در محیط نامناسب، تصادف و … اشاره کرد. از علائم آسیب پذیری نیز می‌توان به بی خوابی، بی اشتهایی، انکار، شرم و … اشاره کرد. برای رهایی از این اتفاقات ناگوار و اهمیت به سلامت روان حتما از روانشناس کمک بگیرید. برای دریافت مشاوره تلفنی کلیک کنید.
آسیب پذیر بودن
اصطلاح آسیب پذیر بودن از کلمه لاتین مجروح شدن گرفته شده است. بسیاری از افراد از طریق اتفاقات مختلف آسیب می‌بینند و در نتیحه با شکست مواجه می‌شوند. انتخاب شغل اشتباه، انتخاب شریک زندگی نامناسب، اعتماد به افراد اشتباه و … موردهایی هستند که به افراد آسیب وارد می‌کند. آسیب پذیری از دو جنبه روانی و جسمانی مورد بررسی قرار گرفته شده است. اما گاهی آسیب پذیری باعث رشد، خلاقیت و تحول خواهد شد. بسیاری از افراد زمانی که آسیب می‌بینند، شروع به رشد خواهند کرد. گاهی این آسیب های وارد شده ما را به سمت استعدادها و تحولات سوق می‌دهد. و این موضوع را در نظر بگیرید که تنها شما آسیب ندیده اید و همه افراد کوچکترین آسیب ها را در برابر بلایای مختلف تجربه کرده اند.
ویژگی افراد آسیب پذیر
ویژگی‌آسیب پذیر بودن افراد را به دو دسته عاطفی-روانی و فیزکی تقسیم کرده ایم.
ویژگی افراد آسیب پذیر از لحاظ روانی-عاطفی
- عصبانیت
- تحریک پذیری
- انکار
- شرم
- سرزنش خود
- غم
- نا امیدی
- کناره گیری از دیگران
- گیجی
- ترس
- گناه
- اختلال در تمرکز
- نوسانات خلقی
- اضطراب
- بی حسی
- قطع ارتباط با دیگران
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات اضطرابی کلیک کنید.
ویژگی افراد آسیب پذیر از نظر فیزیکی
- تنش عضلانی
- بی خوابی
- کابوس
- مشکل در تمرکز
- مبهوت شدن
- درد بدن
- بی قراری
- ضربان قلب تند
- سرگیجه
- خستگی
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه علت کابوس دیدن کلیک کنید.
علل آسیب پذیر بودن
آسیب های روانی و عاطفی علل مختلفی دارد که در ادامه به تمامی این علل اشاره کرده ایم.
- تصادف
- جراحت مخصوصا در 3 سال اول زندگی
- مرگ عزیزان
- فروپاشی رابطه مهم
- بلایای طبیعی مانند: سیل، زلزله
- حمله خشن
- اتفاقات ناگوار دوران کودکی
- استرس دائمی مانند: زندگی در منطقه جنگی
- بیماری پر خطر مانند: سرطان
- سقوط هواپیما
- تیراندازی
- مشاهده مکرر صحنه های خطرناک
- رشد در محیط ناپایدار و ناایمن
- بیماری جدی
- جدایی والدین
- آزار جنسی
- آزار فیزیکی و کلامی جنسی
- مشکلات درسی
- بی توجهی در دوران کودکی
- تجربه های ناگوار مانند: خشونت خانگی، زورگیری، بی توجهی در دوران کودکی
انواع آسیب پذیری
آسیب پذیری را به دو دسته روانی و عاطفی تقسیم کرده ایم.
1. آسیب پذیری از نظر روانی
مهم ترین و اصلی ترین نوع آسیب پذیری، آسیب از نظر روانی است که به دوسته تقسیم می‌شود. آسیب پذیری روانی از نظر وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سلامت مزمن، آواره شدن، جنگ، درگیری و … اتفاق می‌افتد. مثلا فردی که سابقه خانوادگی اضطراب دارد نسبت به فردی که سابقه خانوادگی اضطراب ندارد، بیشتر درگیر اضطراب خواهد شد.
آسیب پذیری بیولوژیکی
اختلالاتی مانند اضطراب، افسردگی، دو قطبی و اسکیزوفرنی جزء عوامل بیولوژیکی هستند. که اشخاص را بیشتر درگیر این بیماری می‌کند. اگر سابقه خانوادگی اختلالات بالا را داشته باشید احتمال اینکه شما هم به آن دچار شوید افزایش می‌یابد. احساس ترس از طرد شدن می‌تواند افراد را در برابر استرس در دنیای اجتماعی آسیب پذیر تر کند.
ارزیابی منفی از خود
اعتماد به نفس پایین افراد را در برابر افسردگی آسیب پذیر می‌کند. به همین دلیل است که برخی از باورهای ناکار آمد و خود پنداره ضعیف فرد را از نظر روانی آسیب پذیر خواهد کرد. همانطور استرس بین فردی، بر رفتارهای مقابله ای، سلامت روانی و جسمانی افراد منفی می‌گذارد. برای کسب اطلاعات در زمینه درمان اضطراب کلیک کنید.
2. آسیب پذیری از نظر عاطفی
انسان ها همیشه در خطر آسیب، طرد شدگی، حماقت و انتقاد از خود هستند. در نهایت باید به دنبال راهکارهایی برای جلوگیری از این آسیب ها باشد. اما در نظر داشته باشید که آسیب پذیری محل رویش عشق، همدلی، شجاعت، تعلق، خلاقیت و … است.یکی از انواع آسیب پذیر بودن، آسیب پذیری از نظر عاطفی است. آسیب پذیری عاطفی بسیار دشوار تر از آسیب پذیری روانی است.
درمان آسیب پذیر بودن
علائم آسیب پذیری معمولا از چند روز تا چند ماه زمان می‌برد. اما برای درمان آسیب پذیر بودن راهکارهایی وجود دارد که در ادامه شرح داده ایم.
1. پیاده روی کنید
پیاده روی و هر ورزشی باعث سوزاندن آدرنالین و ترشح اندورفین می‌شود که در نهایت باعث ترمیم سیستم عصبی افراد خواهد شد. حداقل روزانه به مدت 30 دقیقه ورزش کنید. ورزش هایی که کمک به بهبود آسیب پذیر بودن می‌کند عبارتند از: پیاده روی، شنا، بسکتبال، راه رفتن و رقص.
2. تمرکز ذهنی داشته باشید
برای خود برنامه ریزی روزانه در نظر بگیرید. مثلا زمانی که از خواب بیدار می‌شوید تمام برنامه های روزانه را یادداشت کنید و در طول روز برنامه ها را انجام دهید.
3. به جمع نزدیک شوید
بعد از هر آسیب پذیری افراد علاقه دارند تا از جمع دور شوند و کناره گیری کنند. اما این موضوع حال روحی شما را بدتر خواهد کرد. مکالمه با دیگران به بهبودی شما کمک خواهد کرد.
4. درخواست کمک کنید
شاید شرایط شما طوری باشد که نیاز به کمک داشته باشید و کسی را داشته باشید که در گفتگو با او احساسات خود را به راحتی بیان کنید. اگر کسی را دارید که بدون قضاوت با شما مکالمه می‌کند، حتما درخواست کمک کنید.
5. با دوستان خود ارتباط بگیرید
حداقل زمانی را در طول هفته با دوستان خود سپری کنید. همراه دوستان بیرون رفتن و گشتن به برقراری ارتباط شما کمک خواهد کرد و به بهبود آسیب پذیری شما کمک خواهد کرد.
7. کسب تجربه های جدید
سعی کنید تجربه های جدید کسب کنید. کسب تجربه های جدید بسیار به بهبود آسیب پذیری کمک خواهد کرد. پیدا کردن دوستان جدید، ملاقات با افراد جدید، تجربه فعالیت های جدید و … به بهبود علائم آسیب پذیری کمک خواهد کرد.
8. از روانشناس کمک بگیرید
مهم ترین راه برای بهبود آسیب پذیری کمک از روانشناس و مشاورین متخصص است. روانشناسان با آموزش راهکارهای تنفس عمیق، ارائه خدمات برای رشد انگیزه و … به مراجعین آسیب دیده کمک خواهد کرد تا شدت بهبودی افزایش یابد و زودتر به نتیجه دلخواه برسند.
کلام آخر
هیچ فردی علاقه ندارد که تا آخر عمر تجربه های تلخ و ناگواری را کسب کند. آسیب های روانی و عاطفی زندگی هر فرد با هر ویژگی شخصیتی را مختل می‌کند. اما این موضوع که فرد با این ویژگی کنار می‌آید یا در این آسیب ها غرق می‌شود مهم است. بنابراین برای رهایی و بهبود آسیب های وارده حتما باید از روانشناس کمک بگیرید. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت حضوری و تلفنی به مراجعان خدمات ارائه می‌دهد. برای‌کسب اطلاعات بیشتر با شماره درج شده تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه آسیب پذیر بودن می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.