اعتیاد به کار یا اعتیاد شغلی نوعی از اعتیاد رفتاری است. عبارت اعتیاد به کار با سخت کار کردن متفاوت است. این نوع از اعتیاد نیز مانند مابقی اعتیادها سلامت انسان را تهدید می‌کند. بسیاری از ما از کار کردن لذت می‌بریم، در واقع کار به ما قدرت و احساس مهم بودن می‌دهد. اما زمانی که این احساس افراطی پیش برود ما را معتاد به کار می‌کند. اعتیاد به کار مانند تمامی اعتیادهای دیگر پیامدهای مخصوص به خود را دارد. که در ادامه به آنها اشاره کرده ایم.
اعتیاد به کار
اولین بار اعتیاد به کار را روانشناس آمریکایی وین اوتس در سال 1971 بیان کرد. اعتیاد به کار یا اعتیاد به شغل یکی از انواع تمام اعتیادهای رفتاری است. افرادی که اعتیاد‌به کار دارند به صورت وسواس گونه تمامی کارهایش را انجام می‌دهند. حتی اگر به رابطه و نیازهای شخصی او لطمه وارد شود. افرادی که به کار‌اعتیاد دارند در سطح جامعه به دنبال موفقیت و تایید هستند. این افراد آنچنان غرق کار می‌شوند که عوامل خارج از کار برایشان هیچ اهمیتی ندارد. تمام انرژی، وقت و توجه خود را صرف کار می‌کنند.
اعتیاد به هرچیزی پیامدهای مخصوص به خود را دارد. پیامدهای اعتیاد به‌کار نیز شمال خستگی مفرط، کاهش رضایت خانواده، وقت کافی نگذاشتن برای خانواده و … . هر کاری را باید به اندازه و مناسب انجام داد. افراطی عمل کردن آسیب های منفی بر سلامت روان وارد می‌کند. اما اعتیاد‌به کار تنها‌اعتیادی است که از نظر جامعه منفی نیست.
انواع اعتیاد به کار
اعتیاد به کار به 4 نوع تقسیم می‌شود. اما شاید یک فرد تمام این اعتیادها را همراه باهم داشته باشند. که عبارتند از.
1. شکست گرا
اولین نوع اعتیاد‌به کار، اعتیاد از نوع شکست گرا است. فرد شکست گرا با انکار موفقیت های خود رضایت کسب می‌کند. هرچه این افراد از طریق مافوق خود تشویق بشوند احساس بهتری پیدا می‌کنند. ویژگی های این افراد عبارتند از.
- هوای همکار خود را دارند
- از افزایش حقوق حرف نمی‌زنند
- با شنیدن کلمات متشکرم و تشویق احساس خوبی پیدا می‌کنند
2. مجازات گر
دومین نوع اعتیاد، اعتیاد از نوع مجازات گر است. فردی که به این نوع از اعتیاد مبتلا است، اعتقاد دارد که چیزی اگر ارزش داشته باشد به راحتی بدست نمی‌آید. این افراد باور دارند اگر رنج نکشند موفق نخواهند شد. اعتقاد دارند که هر چقدر احساس غرور داشته باشید کارتان را خوب انجام داده اید. این افراد برای افزایش اعتماد به نفس خود به دنبال کارهایی سخت و دشوار هستند.
3. خراب کار
سومین نوع اعتیاد به کار، اعتیاد از نوع خراب کار است. این افراد از تمام زندگی روزمره خود می‌گذرند تا به کارهای شغل خود رسیدگی کنند. ویژگی های این افراد عبارت است از.
- از سلامت روانی خوبی برخوردار نیستند.
- به خانواده و روابط خود اهمیتی نمی‌دهد.
- به سلامت غذایی خود اهمیتی نمی‌دهند.
- موعد تحویل کارها را عقب می‌اندازند.
- فایل های مهم کاری را گم می‌کنند.
4. گلایه ای
آخرین نوع اعتیاد به کار، اعتیاد از نوع گلایه ای است. این افراد با شکایت و گلایه از مدیر، همکاران و کارها تلاش بر این دارند که به بقیه بفهمانند چقد مهم و کار درست هستند. ویژگی ها این افراد عبارتند از.
- علاقه به حل مشکلات بقیه دارد
- به دنبال حجم کار بالا هستند
- دوست دارند بقیه به کار آنها دل بسوزانند
نشانه های اعتیاد به کار
در تمامی کشورها اعتیاد به کار را معضل و آسیب منفی در نظر نمی‌گیرند. اما نشانه های اعتیاد به کار عبارتند از.
- کاهش ساعت استراحت و مشغول به کار شدن
- ماندن بیش از ساعت کاری در سرکار
- غرق شدن بیش از حد در کار
- احساس پارانوئیدی برای انجام کارها
- ترس از شکست در کار
- به خطر انداختن روابط به دلیل کار
- حالت تدافعی در برابر اظهار نظر دیگران
- استفاده از کار به دلیل دوری از روابط اجتماعی
- کار کردن به دلیل احساس گناه
- کار کردن به دلیل فراموشی بحران هایی مانند مرگ عزیز، طلاق و …
- کار کردن بیش از ساعات برنامه ریزی شده
- کار کردن بیش از همکاران دیگر
- در زمان استراحت به مسائل شغلی فکر می‌کنند
- خود را تماما وقف کار می‌کنند
تشخیص اعتیاد به کار
نشانه های زیر راهی برای تشخیص این است که فردی اعتیاد‌به کار دارد.
- به دنبال کار کردن در زمان های بیشتر هستند.
- سرگرمی، تفریح، ورزش و اوقات فراغت ندارید.
- به دلیل افسردگی، احساس گناه، نگرانی و بی ارزش بودن دائم کار می‌کنند.
- بیشتر از ساعاتی که باید مشغول باشید، کار می‌کنید.
- زمانی که کار نمی‌کنید، دچار استرس می‌شوید.
- وقتی اطرافیان به شما می‌گویند که زمان کار خود را کاهش دهید، توجهی نمی‌کنید.
- آنقدر مشغول کار کردن بوده اید که بر سلامت جسمی و روانی شما اثر منفی گذاشته است.
پیامدهای اعتیاد به کار
پیامدهای اعتیاد به کار را به 3 دسته تقسیم کرده ایم که عبارتند از.
دسته اول: پیامدهای شغلی
- کاهش رضایت شغلی
- افزایش استرس شغلی
- افزایش رفتارهای زیان بخش
- انتظار موقعیت شغلی عالی تر
دسته‌دوم: پیامدهای خانوادگی
- کاهش رضایت خانوادگی
- کاهش علاقه به شریک احساسی
- افزایش بی تفاوتی به خانواده
- افزایش تعارض میان زندگی و کار
- کاهش رضایت از رابطه جنسی
دسته سوم: پیامدهای فردی
- کاهش رضایت از زندگی
- کاهش سلامت روحی و روانی
- افزایش خستگی مفرط
- افکار پارانوئید
- افزایش بی توجهی به خود
- کاهش رسیدگی به خود
نکاتی برای ترک اعتیاد به کار
برای ترک عادت اعتیاد به کار به نکات زیر توجه کنید.
- هر زمان که ساعت کاری شما تمام شد به خانه بروید و دست از کار کردن بکشید.
- در طول روز استراحت های 10 دقیقه ای را فراموش نکنید.
- کار خود را به منزل انتقال ندهید.
- گاهی روزها به کار کردن فکر نکنید و کاری انجام ندهید.
- مدیتیشن و ورزش را فراموش نکنید.
- کار را از زندگی شخصی جدا کنید.
- برای روابط خود اهمیت قائل باشید.
درمان اعتیاد به کار
اعتیاد به کار به تدریج سبب اختلال در کار و بی رضایتی در شرایط خانوادگی است. اما اگر به این فکر هستید که درمان را آغاز کنید ما در ادامه به شما راهکارهایی را ارائه می‌دهیم.
1. تعریف موفقیت برای خود
موفقیت را برای خود تعریف کنید. اینکه ارزش دارد اگر موفق شوید و با تلاش های بی وقفه به درجه بالایی از موقعیت مالی و جایگاه اجتماعی برسید، اما زندگی، همسر، فرزند، بستگان، روحیه و سلامت خود را از دست بدهید. آگاه باشید که شما انسان هستید نه موجود فضایی! توانایی انجام چند کار همزمان غیر ممکن است و نیاز به استراحت برای شما واجب می‌باشد.
2. توجه به موضوعات مهم قبلی
به کارهایی که قبل از کار کردن علاقه داشته اید روی آورید. وقت و انرژی خود را کنار خانواده بودن و الویت های قبلی صرف کنید.
3. از اطرافیان کمک بگیرید
از اطرافیان (خانواده، دوست، همسر، همکار و رئیس) بخواهید که شما را برای ترک اعتیاد به کار همراهمی کنند. زیرا این کار به تنهایی ممکن نیست!
4. کمک از روانشناس
اعتیاد به کار مانند تمامی اعتیادها به تنهایی قابل درمان نیست. شما برای درمان نیاز دارید که از روانشناس کمک بگیرید. مشورت با روانشناس و کمک از مشاوره به شما انگیزه و انرژی لازم برای ترک را می‌دهد.
کلام آخر
اعتیاد به کار در طول زمان بدتر می‌شود و هیچ منفعتی برای هیچکس نداشته است. هرچه بیشتر از بدن خود کار بکشید و درگیر کار باشید بیشتر به روان و روح خود آسیب می‌زنید. در نتیجه استرس، اضطراب و وسواس در شما بروز پیدا می‌کند. برای درمان اعتیاد به کار به کمک روانشناس نیاز دارید. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت حضوری و تلفنی به مراجعان خدمات ارائه می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره درج‌شده تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه اعتیاد به کار می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.