مهارت تصمیم گیری درست از آن دسته مهارت‌هایی است که همه ما به آن نیاز داریم. برای هرکدام از ما در زندگی شرایطی پیش می‌آید که باید بین دو یا چند گزینه انتخابی داشته باشیم. حتماً این نکته را می‌دانید که تصمیم‌گیری شما در شرایط حساس زندگی بقیه مسیر زندگی‌تان را مشخص می‌کند. وقتی شما راه و رسم تصمیم‌گیری را بدانید می‌توانید هر شرایطی را تحت کنترل بگیرید. و این به شما کمک خواهد کرد که زندگی بهتری داشته باشید. در ادامه به چگونگی ارتقای مهارت تصمیم گیری پرداخته‌ایم. همچنین می‌توانید با دریافت مشاوره تلفنی از متخصصین این مهارت را تقویت کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه آموختن مهارت های موثر می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره فردی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
مهارت تصمیم گیری
در اولین قدم باید بتوانیم تصمیم‌گیری و اهمیت آن را به‌درستی بشناسیم. همان‌طور که می‌دانید تصمیم‌گیری یعنی یک نفر از بین دو یا چند گزینه یک راهکار را انتخاب کند. اما سؤال اصلی اینجاست که این کار چه اهمیتی دارد؟
خیلی از ما تصمیم گیری را بر اساس اینکه احساس درونی‌مان چه می‌گوید یا حرف دیگران پیش می‌بریم. گاهی اوقات هم اجازه می‌دهیم شرایط هرطور که می‌خواهد بچرخد؛ یا اصطلاحاً می‌گوییم هرچه پیش آید خوش آید. همان‌طور که گفتیم تصمیمات شما زندگی‌تان را می‌سازند. یک تصمیم درست می‌تواند تا حد زیادی شما را در زندگی جلو بیندازد. در مقابل تصمیم‌های اشتباه و پیامدهای آن می‌تواند تا سال‌ها همراه شما باشد و مشکلاتی را در زندگی‌تان به وجود آورد. به همین خاطر پیداکردن مهارت تصمیم گیری درست یکی از مهم‌ترین آموزه‌هایی است که هرکدام از ما باید در زندگی به آن توجه کنیم.
توجه به حس ششم به جای اتکا به مهارت تصمیم گیری
بعضیها از حس ششم برای تصمیم‌گیری‌هایشان استفاده می‌کنند. استفاده از حس ششم به این معنی است که شما برای تصمیم‌گیری راجع به یک موضوع به این فکر می‌کنید که ندای درونی‌تان چه می‌گوید. شاید این روش برخی مواقع جواب خوبی هم بدهد. اما بهتر است از شهود یا حس ششم برای تصمیم‌های مهم‌تر استفاده نکنید.
اشکال این روش در این است که باعث می‌شود شما توجهی به واقعیت‌های قابل‌مشاهده در محیط اطرافتان نداشته باشید. به همین خاطر احتمال تصمیم‌گیری اشتباه در این شرایط بیشتر می‌شود. در بهترین حالت برای استفاده از حس ششم خوب است که احساس خود را در کنار روش‌های منطقی برای تصمیم‌گیری به کار ببندید. از این طریق هم واقعیت‌ها را در نظر گرفته‌اید و هم به صدای قلب‌تان گوش داده‌اید.
انواع مختلف تصمیم گیری
تصمیم‌گیری روش‌های مختلفی دارد. هرکدام از ما بیشتر اوقات بر اساس یکی از این روش‌ها برای زندگی‌مان تصمیم می‌گیریم. این که شما بدانید از کدام روش بیشتر استفاده می‌کنید تأثیر بسیاری در تصمیم‌گیری‌های بعدی شما خواهد گذاشت. به همین خاطر در این قسمت روش‌های مختلف تصمیم‌گیری را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.
تصمیم‌گیری احساسی
یکی از شناخته‌شده‌ترین روش‌های تصمیم‌گیری، تصمیم‌های احساسی هستند. در این روش فرد به‌جای منطق بر اساس احساساتش تصمیم می‌گیرد. یعنی آنها بیشتر به این دقت می‌کنند که چه چیزی را دوست دارند و دلشان می‌خواهد چه کاری انجام بدهند. این شکل از تصمیم‌گیری به این خاطر که پیامدهای تصمیم را ارزیابی نمی‌کند تا حد زیادث اشتباه است.
تصمیم‌گیری تکانه‌ای
تا به حال برایتان پیش آمده است که ناگهانی کاری را انجام بدهید؟ بعضی از افراد به‌طور کلی همین‌طور تصمیم‌گیری می‌کنند. آنها ناگهانی و یک‌دفعه و بدون هیچ ارزیابی منطقی تصمیم می‌گیرند کاری را انجام بدهند؛ و البته بلافاصله نیز آن را انجام خواهند داد. به این شکل از تصمیم‌گیری، تکانه‌ای گفته می‌شود. با توجه به این که در این روش هیچ ارزیابی منطقی از شرایط نمی‌شود می‌توان آن را یکی از آسیب‌زاترین روش‌های تصمیم‌گیری دانست. اگر شما یا هر یک از اطرافیانتان رفتارهایی این‌چنینی دارد بهتر است برای یادگیری روش‌های کنترل تکانه از یک مشاور کمک بگیرید. برای آشنایی با اختلال کنترل تکانه کلیک کنید.
تصمیم‌گیری اجتنابی
کسانی که الگوی تصمیم‌گیری اجتنابی دارند در واقع هیچ تصمیمی نمی‌گیرند. آنها فقط در ذهنشان نقشه می‌کشند؛ اما هرگز دست به عمل نمی‌زنند. یا حتی ممکن است به‌طورکلی وجود مشکل در زندگی را نادیده بگیرند؛ و اصلاً به آن فکر نکنند. در حقیقت این افراد به‌جای مواجهه با مشکل از آن فرار می‌کنند.
تصمیم‌گیری‌های وابسته
برخی افراد نیز همیشه نیاز دارند یکی به‌جای آنها مشکلات را حل کند. آنها برای هر تصمیم که می‌خواهند بگیرند به این نگاه می‌کنند که دیگران چه کاری انجام می‌دهند. با توجه به اینکه هرکسی شرایط زندگی مخصوص به خودش را دارد این روش نمی‌تواند خیلی مفید باشد.
تصمیم‌گیری‌های منطقی
همان‌طور که از نام آن پیداست تصمیم منطقی را می‌توانیم بهترین روش برای تصمیم‌گیری بدانیم. در این روش فرد بر اساس ارزیابی‌های منطقی و درست از شرایط تصمیم می‌گیرد که چه کاری انجام بدهد. در ادامه این مطلب راجع به مراحل تصمیم‌گیری منطقی بیشتر صحبت خواهیم کرد.
مهارت تصمیم گیری | مراحل تصمیم گیری درست
موقعیت فعلی را مشخص کنید
اولین قدم برای اینکه تصمیم درستی بگیرید این است که مشخص کنید اکنون کجا هستید. شما می‌بایست به‌خوبی شرایط فعلی و تمام ویژگی‌های آن را شناسایی کنید. این کار باعث می‌شود درک درستی از موقعیت داشته باشید.
موقعیت نهایی را مشخص کنید
علاوه بر مشخص‌کردن نقطه شروع باید نقطه پایان یا مقصد را هم مشخص کنید. درواقع شما باید به‌خوبی بدانید که قرار است به کجا برسید. این کار به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید بهتر برنامه‌ریزی کنید.
نوشتن راهکارهایی که شما را به مقصد می‌رساند
در سومین مرحله می‌بایست همه راه‌حل‌هایی که به ذهنتان می‌رسد را یادداشت کنید. کاری به این نداشته باشید که هر راه‌حل درست یا غلط است و چه مقدار می‌تواند شما را به خواسته‌تان برساند. بلکه سعی کنید تا جای ممکن روش‌های مختلفی را برای حل مسئله مشخص کنید.
ارزیابی راه‌حل‌ها
پس از اینکه راه‌حل‌ها را مشخص کردید باید آنها را ارزیابی کنید. سعی کنید جنبه‌های مثبت و منفی هرکدام از این راهکارها را پیدا کنید. سپس بهترین روش برای حل مسئله‌تان را انتخاب کنید.
عملی کردن تصمیم
وقتی بهترین روش برای حل مسئله را پیدا کردید نوبت به عملی کردن آن می‌رسد. در این مرحله شما می‌بایست بر اساس تصمیمی که گرفته‌اید عمل کنید.
برای آشنایی با اهمیت و راه های افزایش مسئولیت پذیری کلیک کنید.
ارزیابی پیشرفت
مراحل تصمیم‌گیری با عمل‌کردن به یک روش تمام نمی‌شود. پس از عملی کردن تصمیمتان، باید آن را ارزیابی کنید. برای این کار از خودتان بپرسید روشی که انتخاب کرده‌اید چه مقدار شما را به هدفتان رسانده است؟ اگر احساس می‌کنید این روش مفید بوده بهتر است آن را ادامه بدهید. اما اگر فکر می‌کنید روشتان صددرصد موفقیت‌آمیز نبوده باید آن را تغییر بدهید. برای این کار کمی با خودتان فکر کنید؛ و نقاط مثبت و منفی راه‌حل تان را بررسی کنید. سپس بر اساس اطلاعات جدید یک بار دیگر عملی کردن تصمیمتان را شروع کنید.
راهکارهایی برای ارتقای مهارت تصمیم گیری
1- اعتماد به نفستان را افزایش دهید
خیلی از ما و به‌خصوص کسانی که سبک تصمیم‌گیری وابسته دارند اعتمادبه‌نفس پایینی دارند. این که شما توانایی‌های خودتان را برای گرفتن یک تصمیم درست باور نداشته باشید و نتوانید تصمیم بگیرید. به همین خاطر اولین قدم این است که به خودتان باور داشته باشید. حتی اگر در گذشته تصمیم‌های اشتباهی گرفته‌اید بهتر است فعلاً به این موضوع توجه نکنید. یادتان باشد که هیچ انسانی نمی‌تواند ادعا کند که همیشه تصمیم‌های درستی گرفته است.
مهارت تصمیم گیری | مشورت بگیرید
هیچ‌کدام از ما همه چیز را نمی‌دانیم. به همین خاطر بهتر است در تصمیم‌گیری راجع به هر چیزی با متخصصین آن حوزه مشورت کنید. این کار باعث می‌شود اطلاعات شما از آنچه می‌خواهید انجام بدهید بیشتر بشود. طبیعتاً هر چه شما اطلاعات بیشتری داشته باشید بهتر می‌توانید تصمیم بگیرید.
جنبه‌های مختلف را مقایسه کنید
یکی از راه‌های تصمیم گیری درست این است که شما بتوانید از زوایای مختلف به موضوع نگاه کنید. برای مثال یک‌بار از جنبه احساسی، بار دیگر منطقی و یا انتقادی به موضوع نگاه کنید. این کار باعث می‌شود شما بتوانید ابعاد مختلف موضوعی که راجع به آن تصمیم می‌گیرید را درک کنید.
از نوشتن یا حرف‌زدن کمک بگیرید
شاید شما هم تجربه کرده باشید که وقتی راجع به یک موضوع حرف می‌زنیم و یا می‌نویسیم راه‌حل‌های بهتری به ذهنمان می‌رسد. این موضوع به خاطر آن است که از این طریق بین بخش‌های مختلف مغز ارتباط برقرار می‌شود. و این می‌تواند به شما در تصمیم‌گیری بهتر کمک کند. پس اگر احساس می‌کنید راجع به یک مشکل هیچ راهی به ذهنتان نمی‌رسد بهتر است از نوشتن کمک بگیرید.
مشاوره برای افزایش مهارت تصمیم گیری
تصمیم‌گیری یکی از مهارت‌های زندگی است. شما در هر مرحله و شرایطی که باشید باید بین دو یا چند گزینه دست به انتخاب بزنید. به همین خاطر هرکدام از ما می‌بایست مهارت تصمیم‌گیری درست را یاد بگیریم. اگر احساس می‌کنید در این زمینه ضعیف هستید بهتر است از یک مشاور برای یادگیری این مهارت کمک بخواهید. برای آشنایی با مهارت های زندگی کلیک کنید.
یکی دیگر از کارهایی که مشاور می‌تواند در تصمیم‌گیری برای شما انجام دهد مشورت است. وقتی راجع به یک موضوع مهم مثل ازدواج یا انتخاب رشته تحصیلی قرار است تصمیم بگیرید بهترین کار این است که از یک متخصص کمک بخواهید. روان‌شناسان در این شرایط به شما کمک خواهند کرد تا بهترین تصمیم را با توجه به شرایط موجود بگیرید. به‌علاوه اگر احساس می‌کنید رفتن به مراکز مشاوره برایتان سخت است یا برای این کار زمان کافی ندارید می‌توانید از خدمات مشاوره تلفنی نیز استفاده کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه آموختن مهارت های موثر می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره فردی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سؤالات متداول
تا قبل از عملی کردن تصمیمتان نمی‌توانید از این موضوع کاملاً مطمئن باشید. برای اطمینان کمی بعد از عملی کردن تصمیم برگردید و راهی که آمده‌اید را بررسی کنید. اگر احساس می‌کنید روشتان شما را به هدف نمی‌رساند تغییراتی را در آن ایجاد کنید.