فرزندپروری دموکراتیک نوعی روش تربیتی است که در آن همه اعضا خانواده درگیر شده و حق دخالت و رای دارند. به طور کلی معنی دموکراسی در هر بستری این است که عدالت و برابری میان همه افراد رعایت شده و افراد آزادی لازم را داشته باشند. حال این موضوع می‌تواند خود در خانواده های مختلف، به صورت مختلفی معنا گردد. فراموش نکنید که میان این نوع فرزندپروری با نوع سهل گیرانه تفاوت های اساسی وجود دارد. چرا که برخی تصور می‌کنند که برقراری دموکراسی در یک خانواده به معنای دادن آزادی بیش از حد به افراد است. به همین دلیل بهتر است در ابتدا در مورد سبک های فرزندپروری مختلف، اطلاعات کسب کرده و حتی از روانشناس نیز کمک دریافت کنید. برای دریافت مشاوره کودک کلیک نمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه فرزند پروری دموکراتیک می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
فرزندپروری دموکراتیک به چه معناست؟
الگوی فرزندپروری دموکراتیک بر برابری، مذاکره، و ارتباط باز درون خانواده تمرکز می‌کند. در واقع می‌توان گفت که هدف این سبک این است که قدرت تصمیم گیری برای یک نفر بوده و همه افراد بتوانند آزادانه نظرات خود را بیان کنند. خوشبختانه امروزه بیشتر شاهد چنین سبکی در میان خانواده هستیم. البته که برخی از خانواده ها در مورد آن دچار زیاده روی شده و به همین دلیل است که شاهد فرزندسالاری در جوامع هستیم. به هرحال کودکان امروز هم بسیار آگاه تر بوده و نظرات آنها گاها بسیار موثر است. برای آشنایی با انواع سبک فرزندپروری کلیک نمایید.
ویژگی های فرزندپروری دموکراتیک
در ابتدا باید نشانه های یک خانواده دموکراتیک آشنا شوید تا سبک فرزندپروری آنها برایتان متمایز شود. در چنین خانواده هایی هرچقدر هم که فرزند حق انتخاب رای داشته باشد؛ اما نمی‌تواند هرکاری را که والدین انجام می‌دهند؛ را انجام دهد. معمولا بعد از سنی مشخص حق رای بیشتری به فرزندان داشته باشد و قبل از این دوران کودک را محدود نمی‌کنند. این موضوع تاثیر زیادی بر روند شکل گیری هویت و شخصیت آنها خواهد داشت و بسیار مهم است که والدین این موضوع را جدی بگیرند.
در خانواده های دموکراتیک همه افراد استقلال شخصیتی و هویت جداگانه داشته و برای همه افراد حق جداگانه ای قائل هستند.
کدام نوع از سبک های فرزندپروری دموکراتیک تر است؟
به طور کلی از نظر روانشناسی، چهار نوع سبک فرزندپروری داریم؛ که معمولا خانواده ها یکی از آنها را برای فرزند خود استفاده می‌کنند. سبک مستبدانه، سهل گیرانه، طردکننده و مقتدرانه سبک های فرزندپروری هستند که در میان آنها والدین مستبد معمولا دموکراسی بیشتری در فضای خانه ایجاد می‌کنند. بر اساس تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است؛ مشخص گردید که والدین مقتدر موثرترین شیوه فرزندپروری را در زمینه های تحصیلی، اجتماعی، عاطفی و رفتاری دارند. برای آشنایی بیشتر با عواقب فرزند سالاری کلیک نمایید.
فرزندپروری دموکراتیک یا مسالمت آمیز
با اینکه سبک فرزندپروری تحت عنوان مسالمت آمیز نداریم؛ اما به هر حال می‌توان هم راستا با فرزندپروری دموکراتیک دانست. در این حالت هردو طرف تلاش می‌کنند تا با تنظیم احساسات خود صبور و سخاوتمند باشند. به طور کلی معمولا خانواده ها باید به یک تعادلی برسند تا در کنار یکدیگر به صورت مسالمت آمیزی زندگی کنند.
در فرزندپروری دموکراتیک سر کودک فریاد می‌زنند؟
بسیاری تصور می‌کنند در فرزندپروری دموکراتیک ، بسیار به بچه ها سخت گیری شده و حتی از روش های شدید استفاده می‌شود. در صورتی که در این روش سعی می‌شود تا به صورت کاملا منطقی با کودک رفتار شده و همه چیز به آرامی پیش رود. به همین دلیل در این سبک، کمتر شاهد رفتارهایی مثل داد زدن سر کودک و یا حتی تنبیه فیزیکی خواهیم بود.
چگونگی برقراری دموکراسی
اما چطور باید فرزندپروری دموکراتیک را در پیش گرفت؟ همانطور که گفته شد؛ مرز باریکی میان این روش با سایر سبک های فرزندپروری و یا آزادی بیش از حد برای فرزندان وجود دارد. برخی از روش های که والدین باید از آنها استفاده نمایند؛ شامل موارد زیر می‌باشند.
در نظر گرفتن پیامدهای منفی خشم: هر زمانی که از دست کودک عصبانی شدید؛ تمرین کنید تا به عواقب آن نیز بیاندیشید.
مهلت دادن به خود: به خودتان کمی بیشتر مهلت داده و فشار زیادی در این زمینه وارد نکنید.
به اعضای خانواده اجازه اشتباه کردن بدهید: در فرزندپروری دموکراتیک ، اشتباه کردن موضوعی طبیعی بوده و همه افراد می‌توانند اشتباه کنند.
شاد بودن یا درست بودن؟: در مدیریت یک خانواده باید گاهی شاد بودن اعضا را اولویت قرار داده و گاهی نیز درست بودن و رعایت اصول اخلاقی را.
توجه کردن به دلیل خشمگین شدن خود: قبل از بروز هرگونه واکنشی در هنگام عصبانیت، در ابتدا به این فکر کنید اصلا از چه بابت عصبانی شده اید.
پرسیدن از خود در مورد ناراحتی: یکی دیگر از راهکارهایی که باید به عنوان والد انجام دهید؛ این است که گاهی از خود بپرسید که چرا ناراحت هستید؟ و تلاش کنید تا به خود اهمیت بیشتری بدهید.
در فرزندپروری دموکراتیک چگونه باید کودکان را آرام کرد؟
از آنجایی که در فرزندپروری دموکراتیک همه چیز بر اساس آزادی بیان و عمل است؛ در زمانی که کودک عصبانی است و یا هیجانات زیادی را تجربه می‌کند؛ باید به شکل درستی به او اجازه بروز داد. برخی از راه هایی که در این سبک از آن استفاده می‌شود تا کودک را آرام نمود؛ شامل موارد زیر هستند.
✨پرسیدن از فرزند در مورد احساساتش
✨آموزش همدلی به او
✨استفاده از روش طوفان فکری
✨تمرین برای مواجهه با مسائل مختلف
✨حرف زدن به صورت رک و روراست
✨اجرا کردن قوانین به صورت سفت و سخت
مواردی که جزو فرزندپروری دموکراتیک محسوب نمی‌شوند؟
در برخی موارد والدین در حال استفاده از روشی هستند که تصور می‌کنند دکوکراتیک است؛ اما در واقع در حال آسیب زدن به فضای خانواده هستند و احتمالا به زودی شاهد نتایج نامطلوب آن خواهند بود. در این قسمت به ذکر برخی از این نشانه ها که بیانگر این موضوع هستند؛ پرداخته ایم.
- وقت نگذاشتن برای کودکان
- عدم برقراری ارتباط به کودک
- زیاده روی و افراط
- بالابردن صدا به صورت مکرر
- دخالت کردن بیش از حد
- فاصله گرفتن
- تنبیه کردن فرزندان
- بی حوصلگی
مزایای استفاده از این نوع فرزندپروری
فراموش نکنید که مزایای استفاده از فرزندپروری دموکراتیک ، تنها محدود به فرزندان نشده، بلکه قطعا خود والدین نیز در کنار فرزندان از لحاظ شخصیتی رشد خواهند کرد. از فرزندان می‌توان مسائل زیادی را آموخت. با اینکه دیدگاه آنها به طور کلی با والدین متفاوت است؛ اما همین تفاوت می‌تواند منجر به خلاقیت شده و در برخی موارد راهکار باشد. از این رو والدین باید در این مورد انعطاف پذیر بوده و سعی کنند تا دیدگاه و نظرات آنها را نیز در نظر بگیرند.
سخن پایانی
قطعا به کارگیری این روش با چالش هایی نیز همراه بوده و ممکن است در ابتدا مشکلاتی نیز بروز کند. اما زمانی که والدین بین آزادی و مسئولیت تعادل برقرار کرده و نحوه واکنش صحیح را بدانند؛ در فضای خانواده، دموکراسی برقرار شده و همه اعضا در صلح و آرامش با یکدیگر زندگی خواهند کرد. از این رو بهتر است برای استفاده از این سبک حتما از مشاور کمک دریافت کرده و به درستی از آن بهره بگیرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه فرزند پروری دموکراتیک می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.