نوجوان گوشه گیر مشکلی است که در بسیاری از خانواده‌ها دیده می‌شود. احتمالاً در این شرایط شما می‌بینید که فرزندتان تمایلی برای حضور در جمع ندارد؛ و ترجیح می‌دهد بیشتر اوقات تنها باشد. اما حتماً به این موضوع فکر کرده‌اید که این روش زندگی نمی‌تواند درست باشد. اگر شما جلوی این شرایط را نگیرید احتمال دارد گوشه گیری فرزندتان تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا کند. به‌علاوه گوشه گیری نوجوان باعث می‌شود که او از بسیاری از چیزهایی که باید از اجتماع و همسالانش یاد بگیرد محروم باشد. و این می‌تواند مشکلات آینده او را چندین برابر کند. پس مهم‌ترین کار این است که برای این شرایط چاره‌ای پیدا کنید. یکی از بهترین راهکارها برای درمان نوجوان گوشه گیر دریافت خدمات مشاوره نوجوان است.
نوجوان گوشه گیر
ما در نوجوانی نیز مانند هر دوره سنی دیگر به ارتباط با دیگران نیاز داریم. بااین‌حال بعضی اوقات پیش می‌آید که والدین یا معلمان با نوجوانی مواجه می‌شوند که گوشه گیر است؛ و دوست ندارد با دیگران ارتباطی برقرار کند. گوشه گیری نوجوان همان‌طور که از نام آن مشخص است به این معناست که فرد دوست دارد همیشه تنها باشد. او معمولاً وارد جمع نمی‌شود؛ و اگر مجبور باشد این کار را انجام دهد اضطراب و ناراحتی بسیاری را تجربه می‌کند. نکته دیگر راجع به نوجوان گوشه گیر این است که اگر زندگینامه‌اش را بررسی کنید، خواهید دید که از کودکی هم ترجیح می‌داده تنها باشد. بااین‌حال هستند نوجوانانی که تا پیش از رسیدن به این دوران هیچ مشکلی نداشته‌اند. و اضطراب‌های نوجوانی باعث شروع این مشکل در آنها شده است. برای درک این مساله حتما مقاله فشار روانی نوجوان را بخوانید.
نشانه های نوجوان گوشه گیر
از جمله علائم و خصوصیات نوجوان گوشه گیر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- اجتناب از معاشرت
- بدبینی نسبت به روابط
- اجتناب از صمیمیت
- اعتمادبه‌نفس پایین
- تعداد کم دوستان
- عدم مشارکت در فعالیت‌های گروهی
- عدم تمایل به حضور در مهمانی و دورهمی‌ها
- داشتن احساس منفی نسبت به روابط اجتماعی
برای تفکیک این مساله حتما مقاله ویژگی های نوجوان را بخوانید.
علت گوشه گیری نوجوان | نوجوان گوشه گیر
1- اعتمادبه‌نفس پایین
اصلی‌ترین دلیل برای نوجوان گوشه گیر فقدان اعتمادبه‌نفس است. لازمه برقراری ارتباط با دیگران، باور شما به خودتان به عنوان فردی باارزش و صاحب توانایی است. در غیر این صورت ما شهامت اینکه با دیگران وارد صحبت بشویم را در خود پیدا نمی‌کنیم. به همین خاطر اگر نوجوان به هر دلیلی اعتمادبه‌نفس خود را از دست داده باشد، از واردشدن به جمع خودداری می‌کند.
2- گوشه گیری نوجوان | الگوهای تربیتی نادرست
یکی از جدی‌ترین مسائلی که اعتمادبه‌نفس نوجوان را از بین می‌برد شیوه برخورد و تربیت والدین است. پدر و مادرهای مستبدی که به فرزندشان اجازه صحبت و نظردهی نمی‌دهند، مشکلات بسیاری را برای آنها ایجاد خواهند کرد. این نوجوانان به‌تدریج اعتمادبه‌نفس و توانایی صحبت‌کردن در جمع را از دست می‌دهند. و به همین خاطر ترجیح می‌دهند تنها باشند.
3- مشکلات جسمانی و ظاهری
نوجوان گوشه گیر شما شاید به دلیل مشکلات ظاهری وارد جمع نمی‌شود. نوجوانی دوره سنی است که همه ما بیش از هر چیز دیگر روی ظاهرمان توجه داریم. این موضوع به خاطر آن است که ما تصور می‌کنیم در کانون توجه قرار داریم و همه به ظاهر ما نگاه می‌کنند. به همین خاطر اگر نقص یا ویژگی نامطلوبی در ظاهر نوجوان وجود داشته باشد او از قرارگرفتن در جمع خجالت خواهد کشید.
4- گوشه گیری نوجوان | شرایط نامطلوب زندگی
مشکلاتی مانند جدایی والدین، فقر یا هر شرایط خاص دیگر از جمله مسائلی هستند که می‌توانند باعث گوشه‌گیری نوجوان شوند. در این شرایط نوجوان احساس می‌کند که با دیگران متفاوت است و مشکلات جدی در زندگی‌اش وجود دارد. به همین خاطر تمایلی به حضور در جمع دیگران در خودش نمی‌بیند.
راهکارهای درمان گوشه گیری و انزواطلبی نوجوانان
تقویت مهارت‌های اجتماعی
یکی از مهم‌ترین دلایل برای اینکه فرزند شما از جمع دوری می‌کند این است که مهارت‌های اجتماعی ضعیفی دارد. در حقیقت آنها نمی‌دانند چه زمانی باید صحبت کنند، چه زمانی سکوت کنند و یا اصلاً یک ارتباط را چطور شروع کنند. به همین خاطر بهترین راه برای درمان این شرایط نیز این است که شما این مهارت‌ها را به فرزندتان آموزش دهید. شما می‌توانید برای رسیدن به این هدف از یک مشاور متخصص کمک بگیرید.
جایگزین کردن افکار ناکارآمد
همان‌طور که گفتیم یکی از دلایل گوشه گیری نوجوانان افکار منفی است که نسبت به خودشان دارند. اینکه به‌اندازه کافی خوب، زیبا یا ثروتمند نیستند از جمله این افکار هستند. به همین خاطر مشاورین توصیه می‌کنند که یکی از بهترین راهکارها برای بهتر کردن شرایط نوجوان گوشه گیر این است که به او کمک کنید تا افکار منفی را در ذهن خود از بین ببرد. برای این کار به نوجوان کمک کنید تا ابتدا افکار منفی خود را شناسایی کند و بعد با کمک خودش برای برطرف‌کردن شرایط راه حلی پیدا کنید.
مرور توانمندی‌ها و افزایش اعتمادبه‌نفس
یکی از علل رایج گوشه‌گیری اعتمادبه‌نفس پایین و شناخت ناکافی از توانمندی‌های خود است. پس برای برطرف‌کردن این مشکل می‌توانیم توانایی‌های نوجوان را به او نشان بدهیم. هرچقدر فرزند شما توانایی‌های خود را بیشتر قبول داشته باشد اعتمادبه‌نفسش نیز بیشتر شده و بهتر می‌تواند در محیط‌های اجتماعی شرکت کند.
برای کمک هر چه بیشتر به فرزندتان حتما مقاله شکل گیری هویت در نوجوان را بخوانید.
نوجوان را با دیگران مقایسه نکنید
یکی از ویژگی‌ها و رفتارهای رایج والدین مقایسه فرزندشان با دیگران است. یادتان باشد مقایسه نکردن نوجوانان با همسالانشان می‌تواند یک راهکار مطلوب برای درمان گوشه گیری نوجوانان باشد. اکثر والدین احساس می‌کنند که اگر فرزندشان را با دیگران مقایسه کنند باعث ایجاد انگیزه بیشتر در فرزندشان می‌شوند. اما انجام این کار هیچ نتیجه مطلوبی ندارد و ناخواسته زمینه را برای بسیاری از اختلالات رفتاری و شناختی نوجوان فراهم می‌کند. والدین بهتر است به‌جای مقایسه کردن فرزندشان با دیگران با آنها گفت‌وگو کنند و شرایط آنها را درک کنند.
نوجوان گوشه گیر و اهمیت مشاوره
یکی از بهترین راهکارها برای درمان گوشه گیری نوجوان کمک‌گرفتن از مشاور متخصص است. گاهی اوقات گوشه‌گیری می‌تواند نشانه بیماری‌های روحی باشد. گاهی اوقات نیز فرزند شما واقعاً مهارت‌های لازم برای ارتباط اجتماعی یا دور ریختن افکار منفی را ندارد. به همین خاطر بهتر است در این شرایط با یک مشاور صحبت کنید. مشاورین دلیل و ریشه این مشکل را پیدا کرده و سپس به فرزند شما برای درمان آن کمک می‌کنند.
برای دریافت مشاوره در زمینه گوشه گیری نوجوانان می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.