اصرار خانواده به ازدواج یا ازدواجهای اجباری یکی از عوامل زمینهساز بروز بسیاری از مشکلات روانی خانوادهها به شمار میرود. این پیوندهای زناشویی معمولاً به دلیل مسائلی همچون فقر، باورهای فرهنگی، تصمیمهای اقتصادی، تشریک قدرت، مهاجرت و غیره رخ میدهند. بیشتر این فشارها به دلیل منافع و سودهای رابطه و ازدواج است. این ازدواج ها به دلیل فرهنگ های مختلف، قومیت ها و … صورت میگیرد. معمولا خانواده ها علاقه دارند تا فرزندشان با شخصی که پدر و مادر علاقه دارند ازدواج کنند و احترامی به انتخاب فرزند خود نمیگذارند. فرزندان نیز به دلیل احترام، مرسالاری و دستورات والدین تن به ازدواج های اجباری میزنند. درنتیجه لازم است تا با روشهایی برای جلوگیری از این قبیل ازدواجها آشنا شویم. برای دریافت مشاوره ازدواج کلیک کنید.
اصرار خانواده به ازدواج | منظور از ازدواج اجباری چیست ؟
بنا به تعریف رایج در جامعه، هنگامی دو طرف یا یکی از آنها، در یک پیمان زناشویی تمایل قلبی واقعی به ازدواج نداشته باشد، میتواند این پیوند را اجباری تلقی کرد. در این شرایط، اغلب عواملی محیطی یا خانوادگی با اعمال کردن اهرم فشار به شخص، او را وادار به این کار میکنند. همچنین معمولاً افراد مهم و تأثیرگذار زندگی فرد ازجمله والدین و اعضای خانواده او هستند که برای چنین ازدواجهایی، اصرار میکنند. اصرار خانواده به ازدواج غیر اخلاقی و غیر اصولی است.
بهطورمعمول، هنگامیکه بحث اصرار خانواده به ازدواج میشود، انگشت اتهام به سمت خانوادههای کم بضاعت و مشکلات اقتصادی میرود. این در حالی است که چنین پیوندهایی تقریباً در همه اقشار جامعه و بر اساس عللی خاص در هر طبقه اجتماعی رخ میدهد. همچنین، در رابطه با زور و اجبار خانواده باید اشاره کرد که حتماً این فشارها از نوع فیزیکی و با آزار جسمی همراه نیستند. گاهی والدین با سخنان تهدیدآمیز و ابراز بیعلاقگی به ماندن فرزند جوان خود در خانه، او را به ازدواج اجباری وا میدارند. در این خانوادهها، از حقوق انسانی فرزندان چشمپوشی میشود. در نتیجه فرد جوان احساس میکند اختیاری در انتخاب همسر خویش ندارد. و درنهایت تن به ازدواج میدهد.
انواع ازدواج اجباری | اصرار خانواده به ازدواج
اصرار خانواده به ازدواج یا ازدواج اجباری انواع و اقسام متفاوتی دارد. این ازدواج ها به خواست خود زوجین نیست و بدون هیچ علاقه ای به ازدواج تن میدهند. به طورکلی میتوان سه نوع اجبار مرسوم در ازدواج اجباری را نام برد. که به شرح زیر هستند.
1. ازدواج مصلحتی
یکی از نمونه های اصرار خانواده به ازدواج در این شرایط، ترجیح میدهند به جای فرزندان خود در مورد ازدواج آنها و آنچه به صلاحشان است، تصمیم بگیرند. برای مثال قرارهای فامیلی برای ازدواج فرزندان یکی از این موارد به شمار میرود. همچنین گاهی از نظر والدین، شرایط یکی از خواستگارها بهقدری خوب است که آنها بدون توجه به تمایل فرزندشان درخواست ازدواج را قبول میکنند.
2. ازدواج کاری | اصرار خانواده به ازدواج
ازدواج کاری یکی از نمونه های اصرار خانواده به ازدواج است. این مورد بهخصوص در طبقات مرفهتر جامعه و در بین خانوادههای قدرتمند به چشم میخورد. این گروه معمولاً برای حفظ یا افزایش قدرت و اعتبار خاندان خویش، بدون توجه به خواسته فرزندانشان، اقدام به گذاشتن قرار ازدواج با یکدیگر میکنند. چنین پیوندهایی زمینه را برای افزایش ازدواج سفید در جوانان فراهم میکند.
3. ازدواج اقتصادی
ازدواج اقتصادی آخرین نمونه اصرار خانواده به ازدواج است. این مورد همپوشی زیادی با دو نمونه قبلی دارد. در این قبیل ازدواجها، وضعیت مالی و اقتصادی طرف مقابل مهمترین عامل ازدواج بهحساب میآید. همچنین گاهی به علت مشکلات مالی خانواده اولیه، فرزندان وادار به ازدواج با کسی میشوند که قول حمایت اقتصادی به آنها میدهد.
برای آشنایی با سایر انواع ازدواج کلیک کنید.
علل رخ دادن ازدواج اجباری
اصرار خانواده به ازدواج یا ازدواج اجباری به دلیل عوامل مختلفی رخ میدهد. خانواده ها بیشتر به دلیل سودمندی خود فرزندان را به ازدواج مجبور میکنند. در ادامه علل اصرارخانواده به ازدواج را شرح داده ایم که تقریبا همه افراد با آن آشنا هستند.
1. افزایش سن فرزندان | اصرار خانواده به ازدواج
یکی از دلایل اصرار خانواده به ازدواج، بالا دانستن ازدواج فرزندان است. مناطق گوناگون و اقوام مختلف معمولاً باورهایی در زمینهٔ سن مناسب ازدواج دارند. هنگامیکه فردی از این سن گذشته و هنوز مجرد باشد، خانوادهها و اطرافیان این موضوع را ناتوانی جوان در یافتن همسر مناسب تلقی کرده و تصمیم میگیرند که خودشان دست به عمل بزنند.
2. فقر
یکی از مهمترین عوامل اصرار خانواده به ازدواج، نداشتن امنیت مالی کافی خانواده است. در این وضعیت، والدین سعی میکنند با وادار کردن جوانان به ازدواج با افراد ثروتمند، هم وضعیت زندگی خود را سامان بخشند و هم برای فرزند خود یک زندگی همراه با امنیت اقتصادی فراهم آورند.
3. باورهای مذهبی | اصرار خانواده به ازدواج
سومین عامل اصرار خانواده به ازدواج، قدرت باورهای مذهبی است. بر اساس دیدگاه ادیان مختلف، ازدواج امری مقدس است که میتواند سبب تکمیل شخصیت انسان شود. بااینحال برخی از اقوام و فرهنگها این نظرات را به شیوه افراطی در خود پروراندهاند. درنتیجه با واردکردن فشار به فرزندان خود در سنین خاص، آنها را از انتخاب کردن همسر مناسب خود بازمیدارند.
نتایج حاصل از ازدواج اجباری
پایه شکلگیری یک خانواده جدید باید بر اساس محبت و صمیمت باشد. درصورتیکه در اصرار خانواده به ازدواج، عوامل دیگری بهجای این موارد قرار میگیرند. معمولاً زنان بیشتر از مردان قربانی ازدواجهای زوری میشوند. لذا مشکلات روحی و شخصیتی در آنها بیشتر گزارش میگردد. ازجمله این مشکلات عبارتاند از.
- افسردگی
- عزتنفس پایین
- افکار خودکشی
- نداشتن حس خودمختاری
- احساس بیکفایتی
- درخودماندگی آموختهشده
- فرار از منزل برای رهایی از فشار خانواده
- عدم ارتباط محبت آمیز با خانواده
- اختلالات روانی
- خود زنی
- خود سوزی
علاوه بر این، در خانوادههایی که محبت و علاقه اولیه وجود نداشته است، احتمال بروز خیانت و طلاق بیشتر است. همچنین فرزندان در این خانوادهها در جوی متشنج و همراه با اختلافات مدام والدین رشد میکنند. این موضوع میتواند سبب بروز مشکلات روانی در کودکان و تداوم آنها در دوره بزرگسالی آنها گردد.
نحوه جلوگیری از ازدواج اجباری
اصرار خانواده به ازدواج را طبق ارائه روش هایی میتوان از بین برد. گاهی با صحبت های منطقی و اصولی شاید بتوان خانواده ها را راضی کرد. تا از این اصرار دست بکشند و به فرزندان اجبار نکنند. نحوه جلوگیری از ازدواج اجباری عبارت است از.
1. بیان کردن خواستههای خود
یکی از روش های جلوگیری از اصرار خانواده به ازدواج، بیان خواسته ها است. لازم است برای روشن کردن دلیل عدم تمایل خود به فرد انتخابشده، بتوانید خواستههای خود از زندگی و همسرتان را بهخوبی با خانواده در میان بگذارید. همچنین با آنها در مورد فشار و ناراحتیای که با اصرارهای مداوم به ازدواج در شما ایجاد میکنند، صحبت کنید. به والدین خود بگویید که درست است نیتشان برای شما خیر است، اما با اجبار به ازدواج این هدف را با عملی نامناسب خنثی میکند.
2. داشتن قاطعیت در تصمیمات خود
دومین روش جلوگیری از اصرار خانواده به ازدواج، قاطعیت در تصمیمات است. با هر فشار و تهدید خانواده نترسید. بهتر است با ثابتقدم ماندن نشان دهید که از تصمیم خود عقب نمینشینید. با آنها در مورد ارزشهای اخلاقی که به شما آموزش دادهاند صحبت کنید و حقوق انسانیتان را یادآور شوید. در صورت نیاز از میتوانید از مراجع قضایی کمک بگیرید.
3. استفاده از صبر و منطق در صحبت با والدین
آخرین روش جلوگیری از اصرار خانواده به ازدواج، صبوری است. به خاطر داشته باشید که استفاده از پرخاش و خشونت اگر کاربرد داشت، باعث تعارض شما با والدینتان نمیشد؛ پس بهجای انجام کارهای تکانشی و بدتر کردن وضع موجود، سعی کنید خونسردی خود را حفظ کرده و با استدلالهای منطقی با آنها سخن بگویید.
کلام آخر
اصرار خانواده به ازدواج رفتاری غیر اخلاقی، غیر عقلانی و غیر اصولی است. اصرار به فرزندان برای ازدواج به دلایل مختلفی از جمله فقر، سن بالای فرزندان و … رخ میدهد. اما برای جلوگیری از این اتفاق باید از روانشناس و مشاورین کمک بگیرید. گاهی لازم است که با والدین خود از روانشناس کمک بگیرید. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت حضوری و تلفنی به مراجعان خدمات ارائه میدهد. برایکسب اطلاعات بیشتر با شماره زیر تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه اصرار خانواده به ازدواج می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره استرس با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی آواژه از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.