اضطراب امتحان در کودکان در سال های اولیه رایج تر از سال های دیگر است. این اضطراب آسیب زا بوده است و اگر درمان نشود با افزایش سن نیز افزایش مییابد. اضطراب امتحان به نوعی با اضطراب هراس اجتماعی ارتباط دارد. به این منظور که درباره توانایی های خود دچار تردید میشوند و در راه مقابله با آن با ناتوانی روبرو میشوند. بنابراین میتوان گفت که کودک مضطربی شاید در امتحان مطالبی که یاد متوجه شده است را فراموش کند. والدین آگاه برای جلوگیری از این اتفاق که فرزند دلبندشان در بزرگسالی با اضطراب بیشتری روبرو نشود باید از رواشناس کودک کمک بگیرند. برای دریافت مشاوره تلفنی کودک کلیک کنید.
اضطراب امتحان در کودکان
اضطراب در امتحان برای همه ما اتفاق افتاده است. اضطرابامتحان در کودکان مخصوصا کودکانی که به تازگی با امتحان آشنا شدهاند بسیار مشهود است. اینکه نتیجه امتحان چه خواهد شد و چه نمره ای کسب خواهید کرد اضطراب امتحان را افزایش میدهد. به همین دلیل هرچه حساسیت و اهمیت بیشتری دهید اضطراب بیشتری را نیز تجربه خواهید کرد. اضطراب امتحان میتواند ناشی موارد زیر باشد.
- سخت گیری معلمان
- نامشخص بودن سوالات
- انتظار زیاد والدین
- ترس از فراموش کردن مطالب
- عدم خودباوری
بیشتر بخوانید: اختلالات یادگیری کودکان
انواع اضطراب امتحان در کودکان
اضطراب امتحان را میتوان به دو دسته تقسیم کرد. که هر کدام را به طور مختصر در ادامه شرح داده ایم.
اضطراب تسهیل کننده
اضطراب امتحان درکودکان از نوع تسهیل کننده، اضطرابی طبیعی است. به اضطراب های کم و قابل تحمل که موجب تلاش برای کسب موفقیت میشود. و فرد را به سمت موفقیت سوق میدهد، اضطراب تسهیل کننده میگویند.
اضطراب ناتوان کننده
اضطرابامتحان در کودکان از نوع ناتوان کننده، اضطرابی غیر طبیعی است. این نوع اضطراب، دلهره و تشویق شدیدی را یا فرد به خود یا اطرافیان به آن وارد میکنند. اضطراب شدید اثر منفی بر عملکرد فرد میگذارد. زیرا با درگیر شدن ذهن زیمنه فراموشی زودگذر و خطاهای ادراکی را فراهم میکند. ما در این مقاله با این نوع اضطراب کار داریم.
بیشتر بخوانید: درمان اضطراب کودکان
نشانه های اضطراب امتحان در کودکان
نشانه های اضطراب امتحان در کودکان را به شرح زیر نام برده ایم. اما فرزند شما شاید نشانه های خاص خود را داشته باشد. پس حتما درباره آن ها با متخصصین مشورت نمایید.
- فرد حالت تهوع دارد.
- به دلیل مرور درس ها دچار هیجان بیش از حد میشود.
- دچار دلشوره و بهم خوردگی
- هنگام مرور درس دستپاچه و عجول است.
- بی اشتهایی
- عصبانی از اینکه هرچه مطالعه میکند، متوجه نمیشود.
- از کسب نمره کم وحشت دارد.
- هنگام مطالعه ناخن ها را میجود، پوست لب را میکند و موهایش را بازی میدهد.
- بهانه گیری های بیهوده دارد.
- دائم گریه میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه نحوه برخورد با گریه کودک کلیک کنید.
علل اضطراب امتحان در کودکان
عواملی که سبب اضطراب امتحان در کودکان میشود به 3 دسته (فردی، خانوادگی و مدرسه) تقسیم میشود. که در ادامه این 3 دسته را توضیح داده ایم.
عوامل فردی
در این دسته از عوامل اضطراب امتحان در کودکان، کودک از خود انتظارات عجیب و غریب دارد. عوامل فردی به قسمت های مختلفی تقسیم بندی میشود که در ادامه به آن اشاره کرده ایم.
- گاهی به دور از توانایی های خود به دنبال کسب نمره و معدل 20 است. و اگر به این هدف نرسید دچار اضطراب خواهد شد.
- به شدت به دنبال رقابت با همکلاسی ها، افراد خانواده، فامیل و دوستان است.
- نسبت به موفقیت های خود باور ندارد.
- همه دروس را سخت میداند، و هیچ کسب نمره ای را آسان نمیداند.
- برنامه ریزی صحیح و درستی را برای امتحان و دروس ندارد.
- روش های صحیح مطالعه و یادگیری را نمیداند.
- کودک کمال گرا است. این کمال گرایی لز طریق وراثت و محیط یوجود میآید.
- انگیزه کافی برای پیشرفت تحصیلی ندارد.
- هوش متوسطی دارد.
- در امتحان قبلی عملکرد ضعیف داشته اند.
- ترس از شکست خوردن دارند.
عوامل خانوادگی
والدین سخت گیری که از کودکان خود حتما نمره 20 میخواهند و اگر او نمره 20 را کسب نکند، مورد ضرب و شتم قرار میگیرد. برخی والدین برای هر نمره کودک که مورد قبول نباشد، تنبیه بدنی انجام میدهند. در اتاق حبس میکنند و به دور از توانایی های کودک او را در کلاس های زیادی ثبت نام میکنند. رفتار خانواده و والدین تاثیر زیادی بر اضطراب و رفتار کودک خواهد گذاشت.
عوامل مربوط به مدرسه
برخی از مدارس با برگزاری آزمون های رقابتی یا تیزهوشان سبب اضطراب امتحان در کودکان خواهند شد. برخی از معلمین سخت گیری که با کسب نمره کم جریمه میدهند. یا دانش آموز را در حضور همکلاسی ها مورد تمسخر قرار میدهند. سبب ایجاد این اضطراب میشوند. همکلاسی های مدرسه و رقابتی که در مدرسه وجود دارد باعث ایجاد اضطراب امتحان در کودک خواهد شد.
درمان اضطراب امتحان در کودکان
برای درمان یا پیشگیری از اضطراب امتحان در کودکان، والدین و معلمان باید از راهکارهای زیر استفاده کنند.
1. در رابطه با امتحان صحبت کنید
اضطراب امتحان در کودکان با صحبت کاهش مییابد. بهتر است که والدین از کودک خود بپرسند که در رابطه با ترس ها، دلیل اضطراب و عدم موفقتی او سوال کنند. به حرف های کودک خود گوش فرا دهید و با امید دادن و صحبت با آرامش اطمینان دهید که حتما موفق خواهد شد و زمانی که مطالعه داشته باشد دلیل ندارد استرس داشته باشد.
بیشتر بخوانید: حرف زدن با کودک چگونه باید باشد؟
2. اضطراب امتحان در کودکان را تحقیر نکنید
یکی از درمان های اضطراب امتحان در کودکان، تحقیر نکردن او است. برخی از والدین با تحقیر، سرزنش و تنبیه کودک او را از امتحان میترساند. همین رفتار والدین باعث بروز اضطراب های شدید در کودک خواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تحقیر شدن در کودکی کلیک کنید.
3. به کودک خود کمک کنید
برای اینکه اضطراب امتحان در کودکان کاهش یابد، باید به او در حل مسائل و مشکلات کمک کنید. از کودک خود بخواهید برای کاهش استرس زمانی که مطلبی را متوجه نشد از شما کمک بگیرد تا مشکل بر طرف شود.
4. اضطراب امتحان در کودکان | در هنگام مطالعه به او رسیدگی کنید
برای کاهش اضطراب امتحان در کودکان به او لباس راحتی بپوشانید، زمان استراحتش را مشخص کنید و لوازم تحریر را در اختیار او قرار دهید. بهتر است بعد از 1 ساعت به او استراحت دهید تا ذهنش آزاد شود.
5. درس بپرسید
یکی از راهکارهایی که به کاهش اضطراب امتحان در کودکان کمک میکند، پرسش درس است. زمانی که مطالعه کرد از او سوال بپرسید تا از اطلاعات خود اطمینان پیدا کند.
6. برای یادگیری بیشتر او رژیم غذایی را رعایت کنید
از مواد غذایی استفادهکنید که به کودک در مطالعه و یادگیری کمک کند. برای کاهش اضطراب امتحان در کودک به او بگویید که مواد غذایی که استفاده میکنی به یادگیری و فهم بیشتر تو کمک خواهد کرد. در واقع به او اطمینان دهید که مطالب را به خوبی یاد میگیرد، پس نگران نباشد.
7. ساعت خواب را مشخص کنید
ساعت خواب کودک خود را برای یادگیری بیشتر و درک مطالب تنظیم کنید. بهداشت خواب در کاهش اضطراب امتحان در کودکان نقش پر رنگی دارد. استراحت و خواب باعث افزایش کیفیت یادگیری در کودکان خواهد شد.
8. مکان مناسبی را برای مطالعه انتخاب کنید
مکانی را برای کاهش اضطراب امتحان در کودکان آماده کنید که آرامش داشته باشد. کودک باید به دور از صدا، تلویزیون، جمعیت و وسایل تحریک کننده باشد.
بیشتر بخوانید: درس خواندن در خانه
9. از محرکات حواس پرتی دوری کنید
زمان تماشای تلویزیون و بازی را به زمان استراحت موکول کنید و هنگام مطالعه این وسایل را از کودک دور کنید. برای یادگیری بهتر، درک مطالب و کاهش اضطراب امتحان در کودکان این روش را حتما انجام دهید.
10. خلاصه نویسی کنید
برای کاهش اضطراب امتحان در کودکان به او روش خلاصه نویسی را آموزش دهید. از کودکتان بخواهید هر نکات و کلمات کلیدی که به یاد دارد را داخل یک برگه یادداشت کند. و اگر جایی را خوب متوجه نشده است برای یادگیری بهتر دوباره مطالعه کند.
کلام آخر
اضطراب امتحان در کودکان مخصوصا زمانی که تازه وارد مدرسه و امتحان شده است، بیشتر مشاهده میشود. والدین اصولا نگران این اضطراب در کودکان هستند که مبادا تا بزرگسالی ادامه پیدا کند. برای کمک به کودکانو رهایی از اضطرابامتحان از روانشناسان کمک بگیرید. مرکز مشاوره نی نی مایند به صورت حضوری و تلفنی به مراجعان خدمات ارائه میدهد. برایکسب اطلاعات بیشتر با شماره درج شده تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه اضطراب امتحان در کودکان میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.