هوش تصویری و فضایی مفهومی است که اولین بار توسط هوارد گاردنر در تئوری هوش‌های چندگانه مطرح شد. براساس این تئوری هوش تصویری و فضایی یکی از انواع هوش است که به توانایی انسان برای درک و تجسم اشکال سه بعدی اشاره دارد. در حقیقت این هوش تصویری و فضایی است که به ما کمک می‌کند تصور درستی از مسیرها داشته باشیم و بتوانیم موقعیت مکانی خود را به درستی تشخیص دهیم. راه‌های متعددی برای تقویت آن وجود دارد که در ادامه شرح داده‌ایم. سطح این هوش را می‌توان از دوران کودکی شناسایی و پرورش داد، برای آن که زمینه رشدی مناسب را برای فرزندتان محیا کنید، می‌توانید برای استعدادیابی کودک‌تان به متخصصان مراجعه نمایید. برای دریافت خدمات مشاوره کودک کلیک کنید.
هوش تصویری و فضایی چیست؟
هوش تصویری و فضایی که به تفکر فضایی نیز شهرت دارد، در ابتدا توسط هوارد گاردنر در نظریه هوش‌های چندگانه مطرح شد. گاردنر بر این باور بود که هوش یک مفهوم کلی نیست که با شاخص واحدی نظیر IQ سنجیده شود. بلکه هوش ابعاد مختلفی را در بر می‌گیرد که هرکدام باید به صورت جداگانه مورد سنجش قرار بگیرد. هوش بصریوفضایی یکی از 8 بعدی است که گاردنر برای هوش در نظر گرفته است.
این مفهوم به قابلیت درک و تجزیه و تحلیل اشکال به صورت ذهنی و سه بعدی اشاره دارد. شما براساس تفکر فضایی می‌توانید به درک درستی از موقعیت مکانی برسید. در واقع مهارت مسیریابی، نقشه خوانی، تجسم محیط، تحلیل اشکال و تصاویر همگی از جمله توانایی‌های مرتبط با هوش بصری و فضایی هستند. برای آشنایی با سایر انواع هوش کودکان کلیک کنید.
ویژگی های کسانی که هوش تصویری و فضایی بالایی دارند
کسانی که در تست هوش گاردنر در بخش مرتبط با هوش بصریوفضایی نمره بالایی کسب می‌کنند از ویژگی‌های خاصی برخوردارند که آن‌ها را از دیگران متمایز می‌کند از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- این افراد توانایی بالایی در نقشه خوانی دارند.
- به راحتی مسیرها را یاد می‌گیرند.
- می‌توانند موقعیت‌های مکانی پیچیده را در ذهن خود تصور کنند.
- در انجام بازی‌هایی نظیر پازل و شطرنج عملکرد بالایی دارند.
- عملکرد خوبی در محاسبات ریاضی دارند.
- بیش از دیگران از حس بینایی خود بهره می‌گیرند و حافظه تصویری بالایی دارند.
توصیه هایی برای ارتقای ظرفیت هوش تصویری و فضایی
توانایی هوشی مفهومی ایستا و غیرقابل تغییر نیست. هرچقدر محیط غنی‌تری در اختیار شما قرار داشته باشد، امکان شکوفا شدن استعداد و هوش‌تان نیز افزایش می‌یابد. در نتیجه می‌توانید به کمک برخی راهکارها ظرفیت‌های هوشی خود را ارتقا دهید. در ادامه به توصیه‌هایی برای پرورش بهتر هوش تصویری و فضایی اشاره کرده‌ایم. برای آشنایی با روش‌های استعدادیابی کودکان کلیک کنید.
1- از بازی ها کمک بگیرید
بازی‌ها ابزارهای بسیار خوبی برای پرورش هوش تصویری و فضایی هستند. برای مثال کودکانی که با لگوها کار می‌کنند، اغلب تفکر فضایی بالاتری را پرورش می‌دهند. از دیگر بازی‌هایی که تا حد زیادی در ارتقای ظرفیت هوش تصویری و فضایی موثر است باید به شطرنج اشاره کرد. زیرا کسانی که شطرنج بازی می‌کنند همواره باید بطور ذهنی قدم‌های بعدی مهره‌ها را در ذهن خود تجسم کنند. این کار در کنار برنامه‌ریزی و ایجاد یک استراتژی ذهنی برای غلبه بر موقعیت حریف تا حد زیادی توانمندی فضایی ذهن را افزایش می‌دهد.
2- از زوایای مختلف اشیاء را طراحی کنید
نقاشی و طراحی اشکال حتی به صورت ساده می‌تواند در تقویت هوش تصویری و فضایی موثر باشد. برای این کار شما می‌توانید یک شیء ساده را از زوایای مختلف در نظر گرفته و آن را طراحی کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا تصور دقیق‌تری از جزئیات تصاویر در ذهن خود داشته باشید.
3- با مکعب‌های روبیک کار کنید
مکعب‌های روبیک امروزه به یکی از بازی‌های پرطرفدار در جهان تبدیل شده است. در حین بازی با این مکعب‌ها شما باید بتوانید نوعی هماهنگی از نظر رنگ و شکل در بین ابعاد مختلف مکعب ایجاد نمایید. کار کردن با این مکعب‌ها به طور واضح بر قدرت تفکر فضایی و هوش تصویری شما تاثیر می‌گذارد.
4- تصویرسازی ذهنی را تمرین کنید
تصویرسازی ذهنی یکی از تمرین‌هایی است که به شما کمک می‌کند ظرفیت‌های هوش تصویری و فضایی خود را بهبود ببخشید. برای این کار باید در ذهن خود یک موقعیت مکانی خاص را تجسم کرده و تلاش کنید آن را با جزئیات کامل به یاد بیاورید.
4- به فعالیت های هنری بپردازید
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که پرداختن به فعالیت‌های هنری نظیر نقاشی، طراحی، مجسمه سازی و سایر مواردی از این دست می‌تواند در ارتقای مهارت‌های فضایی و هوش تصویری تاثیر بسزایی داشته باشد. در نتیجه اگر می‌خواهید هوش بصری خود را بهبود ببخشید می‌توانید از دنیای هنر کمک بگیرید.
5- با کتاب های مصور داستان بگویید
کتاب‌های مصور زیادی به خصوص برای کودکان وجود دارد که به کمک توالی تصاویر آن‌ها می توانید داستان‌هایی را روایت کنید. اگر می‌خواهید تفکر فضایی فرزندتان را بهبود ببخشید می‌توانید این تصاویر را پیش رویش گذاشته و از او بخواهید تا مطابق با آنچه می‌بیند و قدرت تخیل خود یک داستان بگوید.
مشاغل مناسب برای کسانی که هوش تصویری و فضایی بالایی دارند
کسانی که هوش تصویری و فضایی بالایی دارند، ویژگی‌های منحصر به فردی را در درون خود شکل می‌دهند که باعث می‌شود در برخی مشاغل بهتر از سایرین عمل کنند. از جمله این شغل‌ها می‌توان به خلبانی، دریانوردی، کارگردانی، فیلم سازی، عکاسی، طراحی داخلی، معماری، مهندسی، طراحی لباس، مجسمه سازی و بازیگری اشاره کرد. اگر در انتخاب شغل مردد هستید و می‌خواهید متناسب با ویژگی‌های خاص خود یک حرفه را برگزینید، دریافت مشاوره شغلی تا حد زیادی در این زمینه به شما یاری می‌رساند. برای آشنایی با روش های کشف استعداد کودکان کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه هوش تصویری و فضایی کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
آیا هوش تصویری و فضایی قابلیت ارتقا و بهبودی دارد؟
بله، به کمک تمرین‌های مختلف نظیر پرداختن به هنر یا انجام بازی‌هایی نظیر پازل و شطرنج می‌توانید به بهبود تفکر فضایی خود کمک کنید.