تفکر همه یا هیچ چیست؟ تفکر‌همه یا هیچ یکی از انواع خطاهای شناختی است که برخی افراد را درگیر خود کرده است. به تفکر همه یا هیچ، تفکر سیاه و سفید یا تفکر صفر و صدی نیز می‌گویند. افرادی که درگیر این نوع از تفکر هستند به طور مداوم از کلمه همیشه، هرگز، یا، هیچوقت و هیچ استفاده می‌کنند. این افراد عموما دارای اختلالات پانیک، اضطراب، کمال گرا و افسرده هستند. افرادی که مبتلا به این خطای شناختی هستند از استعدادها و نقاط قوت خود بی خبر هستند و برای رفع این افکار نیاز به روانشناس و مشاور دارند. برای دریافت مشاوره فردی کلیک کنید.
تفکر همه یا هیچ
تفکر همه یا هیچ/ تفکر سیاه و سفید یا تفکر صفر و صدی نوعی از خطاهای شناختی است. در این خطای شناختی افراد یا همه چیز را بدون عیب و نقص می‌خواهند (همه)، یا اگر قرار باشد چیزی درست پیش نرود نمی‌خواهند (هیچ). این نوع از تفکر شناختی را افراد خاصی که مبتلا به کمال گرایی، اضطراب، افسردگی، حملات پانیک و وحشت زدگی دارند. در حقیقت چیزی به نام همه یا هیچ وجود ندارد. و افرادی که مبتلا به این خطای شناختی هستند، با افکار و ساخته ذهنی خود استدلال می‌سازند.
در ادامه افرادی که تفکر‌همه یا هیچ دارند را مثال زده ایم.
- خانمی که 4 مدل غذا برای مهمانی آماده کرده بود و همه از غذاها لذت برده بودند. اما چون سالاد را فراموش کرده بود تصور می‌کرد که مهمانی افتضاح پیش رفته است.
- دانش آموزی که تصمیم دارد برای کنکور یا پزشکی قبول شود یا هرگز درس نخواند.
- آقای که می‌گوید یا ماشین مدل بالا می‌خرم یا هرگز ماشین نمی‌خواهم.
- خود شما تصمیم گرفتید که هر روز 8 صب از خواب بیدار شوید و به کارهایتان رسیدگی کنید، اما وقتی ساعت 10 از خواب بیدار شوید دیگر کارهای خود را پیش نمی‌برید.
تفکر همه یا هیچ در چه افرادی دیده می‌شود؟
تفکر همه یا‌هیچ نوعی خطای شناختی است که در برخی افراد دیده می‌شود. این افراد عبارتند از.
- افراد مضطرب ( علائم اضطراب )
- افراد کمال گرا
- افراد افسرده ( علائم افسردگی )
- افراد مبتلا به اختلال پانیک یا وحشت زدگی
ویژگی افرادی که تفکر همه یا هیچ دارند
افرادی که تفکر‌همه یا هیچ دارند اصولا ویژگی های دارند که در ادامه به آنها اشاره کرده ایم.
- در گفتگوهای خود از کلمات: هیچ، همیشه، هرگز، هیچوقت و همه استفاده می‌کنند.
- همه چیز را یا سیاه یا سفید می‌بینند. و رنگ خاکستری وجود ندارند
- هیچ چیزی را به طور نسبی نمی‌توانند ارزیابی کنند.
- از هر اشتباه و شکستی می‌ترسند.
- یا کارها باید عالی پیش برود و یا اصلا انجام نشود.
- این افراد به دلیل ترس از کار، اصولا اهمال کار هستند.
- از دیگران یا خود هیولایی نالایق می‌سازید.
- اصلی ترین ویژگی و مشکل این افراد این است که ذهنشان بیشتر تمایل به افکار منفی دارد تا افکار مثبت.
- عزت نفس بسیار پایینی دارند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با عزت نفس پایین کلیک کنید.
کارهایی که برای رفع تفکر همه یا هیچ باید انجام داد
راهکارهایی در ادامه شرح داده ایم که برای رهایی از تفکر‌همه یا هیچ موثر است.
1. مثبت اندیش باشید
برای اینکه احساس خوبی داشته باشید مثبت بی اندیشید و به عملکرد خود اکتفا نکنید. هر شب 3 کار مفیدی که در طول روز انجام داده اید را یادداشت کنید. و کارهای مفید خود را بررسی کنید. اینکه ورزش کرده اید یا سرکار رفته اید سخت کوشی شما را نشان می‌دهد. اگر هر روز این عوامل را یادداشت کنید و کارهای مفید خود را بررسی کنید. به تدریج متوجه تلاش و زحمات خود می‌شوید و انگیزه زیادی را برای تکرار کارهای مفید بدست می‌آورید.
اگر دچار اشتباه و خطا شدید آنها را بپذیرید و برای درست انجام دادنشان تلاش کنید. همه انسان ها خطا می‌کنند و هیچ فردی روی کره خاکی وجود ندارد که بی نقص و بدون خطا باشد.
2. از کلمه “و” به جای کلمه “یا” استفاده کنید
یکی از تمرین ها برای رفع تفکر همه‌یا هیچ، استفاده از کلمه “و” هستش. برای مثال به جای اینکه بگویید من اخلاق خوب یا بدی دارم، بگویید من اخلاق خوب و بدی دارم. با این تمرین متوجه می‌شوید که ما انسان خوبی هستید که گاهی ممکن است اخلاقتن تند شود که طبیعی و عادی است. به کلمات خود دقت داشته باشید و از کلماتی مانند همیشه و هرگز استفاده نکنید. هنگام صحبت عجولانه جملات را بیان نکنید و قبل از بیان جملات آنها را در ذهن خود مرور کنید تا از کلماتی مانند: همه، همیشه، هیچوقت، هیچ و هرگز استفاده نکنید.
3. نقاط قوت خود را بررسی کنید
برای اینکه نقاط قوت خود را بررسی کنید یک دفترچه بردارید. به ترتیب زیر یک لیست تهیه کنید.
- بی نقص ترین کاری که انجام می‌دهید.
- فعالیتی که با کوچکترین خطا انجام می‌شود.
- کارهایی که با خطا و شکست مواجهه می‌شود.
به ترتیب از فعالیت های خود لیست تهیه کنید. تیتر اول فعالیت هایی است که عالی و بدون نقص انجام می‌دهید. پس شما نیز فردی هستید که نقاط قوت زیادی دارید و برای انجام آن از تبحر بسیاری برخوردار هستید. تیتر اول در واقع انگیزه شما را افزایش خواهد داد.
تیتر دوم فعالیت هایی است که با اندکی خطا انجام می‌شود. یعنی برای انجام این فعالیت ها نیاز به تلاش بیشتر دارید. آگاه باشید که انسان جایز الخطا است و برای انجام فعالیت ها باید بی وقفه تلاش کند تا بتواند موفق شود. اهمال کاری ممنوع!
تیتر سوم کارهایی است که شاید در ان استعداد و تبحر خاصی نداشته باشید. و این موضوع اصلا عیب نیست! برای مثال گاهی یک فرد در نقاشی کشیدن با هزار جور کلاس و استاد و فیلم آموزشی هیچ پیشرفتی ندارد. کاملا طبیعی و عادی است که شما در انجام برخی از فعالیت ها استعداد نداشته باشید. انگیزه و استعداد یک چیز فطری است که از بدو تولد با ما همراه است. پس برای خود سخت نگیرید.
4. از روانشناس کمک بگیرید
یکی از بهترین و بزرگ ترین کارهایی که برای خودتان می‌توانید انجام دهید، کمک از روانشناس است. روانشناسان میزان این خطای شناختی شما را بررسی می‌کنند و با توجه به شخصیت شما فعالیت هایی را می‌دهند که به رفع این تفکر کمک کننده است. مشورت با روانشناس و کشف استعدادهایتان در روند بهبودی شما تاثیر گذار است. برای دریافت مشاوره تلفنی روانشناسی کلیک کنید.
کلام آخر
اگر شما نیز فردی هستید که از کلماتی مانند همیشه و هرگز بیش از حد استفاده می‌کنید، دچار خطای شناختی هستید. تفکر‌همه یا هیچ زمانی که به صورت افراطی باشد، از پیشرفت شما جلوگیری می‌کند. برای رفع این تفکر که احتمالا زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده است. مشورت با روانشناسان و مشاور بزرگترین لطف به خودتان است. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت حضوری و تلفنی به مراجعان خدمات ارائه می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره درج‌شده تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه تفکر همه یا هیچ می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.