در هفته سیزدهم بارداری یعنی شروع سه ماهه دوم، مادر و جنین علائم و تغییرات قابل توجهی را تجربه می‌کنند. در این هفته نسبت به هفته‌های قبل مادر آرامش و راحتی بیشتری داشته و ممکن است انرژی بالاتری برای انجام فعالیت‌های روزانه داشته باشد. با این‌حال در نواحی مختلفی از بدن دچار احساس خارش‌شده و پستان و باسن هم دچار ترک پوستی می‌شوند. جفت نیز به طور کامل رشد کرده و اندام‌های نوزاد در این هفته شروع به رشد می‌کنند. آشنایی با تغییرات ایجادشده در بدن مادر و رشد نوزاد و روش‌های خودمراقبتی کمک‌می‌کند تا بتوانید نگرانی‌های خود را به حداقل برسانید. و در صورت بروز علائم و مشکلات غیرعادی به متخصص مراجعه کنید. در ادامه به طور کامل درباره هفته سیزدهم بارداری توضیح خواهیم داد، در صورت بروز هر گونه سوال مشاوره کودک دریافت کنید.
هفته سیزدهم بارداری
مادران سوالات زیادی درباره فرزندشان در هفته های نزدیک به تعیین‌جنسیت دارند. در هفته سیزدهم بارداری جنین به طول هفت و نیم سانتی متر رسیده است. تقریبا اندام های جنسی او شکل گرفته است. جنین قادر به ادرار در محیط رحم می شود. اندازه شکم شما نیز بزرگ تر خواهد شد. به طوری که اطرافیان دیگر حاملگی شما را تشخیص می‌دهند.
برای آشنایی بیشتر با شرایط مراقبت از جنین در سه ماه اول بارداری کلیک کنید.
وضعیت جنین در هفته سیزدهم بارداری
در طی هفته سیزدهم قد نوزاد بزرگ‌تر می‌شود و به حدود 7 سانت می‌رسد. همچنین وزنش حدود 23 گرم می‌شود که بیش از نیمی از وزن را سر او تشکیل می‌دهد. اندام‌های نوزاد در این هفته شروع به رشد می‌کنند اما هنوز قابل رویت به وسیله سونوگرافی نیستند. بافت اطراف سر، بازوها و پاها به تدریج به استخوان تبدیل می‌شود و روده کودک که تاکنون در بند ناف رشد می‌کرد، اکنون به شکم برمی‌گردد. از جمله تغییرات دیگر و جالب توجه این است که در این هفته نوزاد در مایع آمنیوتیک می‌تواند ادرار کند. برای آشنایی بیشتر با مراحل رشد جنین کلیک کنید.
جنین در هفته 13 ام در کدام قسمت شکم قرار دارد؟
در هفته سیزدهم بارداری اندازه رحم برای رشد جنین بزرگ تر می شود. حال دیگر رحم از لگن مادر خارج شده و به بالای لگن جابجا می‌شود. این انبساط‌ها به قدری سریع و زیادند که احتمالا باعث ترک پوستی و خارش خواهد شد. پس حتما از کرم های مرطوب کننده برای کاهش این عوارض استفاده کنید.
وضعیت مادر در هفته سیزدهم بارداری
در هفته سیزدهم بارداری هورمون‌های تولیدشده توسط جفت بیشتر می‌شود. در نتیجه سطح هورمون‌ها در بدن مادر کاهش پیدامی‌کند. و همچنین تهوع صبحگاهی کمتر می‌شود. در این هفته شکم مادر بزرگ‌ترشده و بالاتر و خارج لگن قرار می‌گیرد. بزرگ‌ترشدن شکم گاه باعث ایجاد ترک‌های پوستی روی شکم می‌شود. همچنین ممکن‌است پستان و باسن هم دچار ترک پوستی شوند. علاوه بر این پستان هم کمی بزرگ‌تر می‌شود و به تدریج مراحل تولید شیر شروع می‌شود. بنابراین اگر در این زمان پستان مادر را ماساژ دهید؛ ممکن‌است مقداری کلستروم یا آغوز از نوک پستان خارج شود. منظور از کلستروم اولین شیری است که پس از زایمان ترشح می‌شود. بالاتر رفتن رحم هم باعث می‌شود تا تکرر ادرار به نسبت هفته‌های گذشته کمتر شود.
از نظر فعالیت‌های جنسی زنان وضعیت مختلفی را تجربه می‌کنند، برخی علاقه و اشتیاق جنسی بیشتری پیدا می‌کنند و برخی دیگر تمایلی به برقراری رابطه ندارند با این‌حال هر دو حالت طبیعی است و نیاز به نگرانی ندارد. نکته‌ای که وجود دارد این است که رابطه جنسی در حین بارداری اگر به شکل صحیح انجام شود هیچ آسیبی برای جنین ندارد. تنها در صورتی رابطه جنسی مضر است که پزشک به دلیل وضعیت خاصتان در بارداری این کار را منع کرده باشد. از جمله عوارض و علائمی که ممکن است مادر در این هفته تجربه کند می‌توان به تهوع، یبوست، احساس خارش، تکرر ادرار، تغییر در وضعیت پستان‌ها، سردرد و خستگی اشاره کرد.
علائم بارداری در هفته سیزدهم
تمامی سختی های مربوط به سه ماه‌اول در حال اتمام و پشت سرگذاشتن است. پس از این به بعد بیشترمی‌توانید از بارداری تان لذت ببرید. اما همچنان سوزش های زیر شکم را حس خواهید کرد. اما نه به شدت هفته‌های پیشین. پس اگر نشانه ها هنوز شدید ویا غیر طبیعی بودند؛ حتما به متخصص خود اطلاع دهید. به طور طبیعی علائم بارداری در هفته سیزدهم شامل موارد زیر می‌شود.
- سرگیجه و سردرد
- خونریزی بینی
- درد در ناحیه شکم
- احساس گر گرفتگی
- دست و پای متورم
- نفخ شکم یا یبوست
- عفونت های خفیف واژ« یا ادراری
- ورم و حساس شدن لثه ها
- تیرگی، چرب‌شدن و لکه دار شدن پوست
درد زیر شکم در هفته 13 ام بارداری
در هفته 13 بارداری درد شدیدی را تجربه خواهید کرد که نشان از انبساط رباط گرد است که از اطراف رحم عبور می‌کند. درد زیر شکم مانند: احساس ضربه چاقو در پایین شکم است که می‌تواند در ناحیه تحتانی شکم، کشاله ران، لگن یا هر دو طرف بدن احساس شود. این دردها جای نگرانی ندارد اما اگر درد بیش از 4 ساعت به همراه خونریزی باشد باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
تعیین جنسیت در هفته سیزدهم بارداری
در هفته 13 بارداری، تخمدان ها یا بیضه های جنین در داخل بدن به طور کامل رشد کرده است و اندام تناسلی خارج از بدن او شکل گرفته است. در پایان 3 ماه اول و در طول 3 ماه دوم از طریق سونوگرافی جنسیت جنین تعیین می‌شود. سونوگرافی در هفته 13 قادر به تعیین جنسیت است اما پزشکان برای دقت بالاتر، اواسط بارداری را برای تعیین جنسیت توصیه می‌کنند.
لکه بینی و سقط در هفته سیزدهم
در هفته 13 بارداری، با مشاهده خونریزی خفیف یا لکه بینی معمولا جای نگرانی وجود ندارد. مخاط صورتی و موکوس قهوه ای رنگ شاید در طول 3 ماه دوم و 3 ماه سوم ترشح شود. خونریزی در 3 ماه اول بیشتر مشاهده شده است. بسیاری از زنان در طول بارداری لکه بینی و خونریزی خفیفی داشته اند و نوزاد سالمی را به دنیا آورده اند. اما اگر خونریزی شدید بود حتما به پزشک مراجعه کنید. حاملگی خارج از رحم، سقط جنین و عفونت واژینال نشان از خونریزی شدید است. علائم و نشانه های عفونت واژن عبارتند از.
- ترشحات غیر معمول واژن
- خونریزی واژینال
- درد یا سوزش هنگام ادرار
رژیم غذایی مناسب برای هفته 13 ام بارداری
یبوست و نفخ کردن از علائم هفته 13 بارداری است و به دلیل تغییرات هورمونی در بدن رخ می‌دهد. مصرف مواد فیبر دار است که در هضم و دفع غذا کمک کننده است. مصرف فیبر در تمام دوران بارداری حائز اهمیت است. برخی از مواد غذایی که فیبر دارند عبارتند از.
- آرد سبوس دار
- جو دوسر
- برنج قهوه ای
- سبزیجات ریشه ای (هویج و سیب زمینی)
- میوه (زردآلو و انجیر)
- حبوبات (عدس، لپه، نخود، لوبیا قرمز)
- دانه کتان
غذاهای حاوی کلسیم مصرف کنید. مانند: پنیر، بادام، دانه کنجد، سویا، ماهی قزل آلا، برگ سبز، کلم بروکلی
غذاهای غنی از آهن را در رژیم غذایی قرار دهید: گوشت گاو، سویا، اسفناج، میوه خشک و سیب زمینی
ورزش در هفته سیزدهم بارداری
ورزش منظم برای سلامتی و تندرستی اهمیت دارد. و در دوران بارداری از خستگی، استرس، کمر درد می‌کاهد. ورزش هایی مانند یوگا برای بارداری مناسب است. ورزش در این دوران میزان ابتلا به دیابت بارداری را به شدت چشمگیری کاهش می‌دهد.
چه آزمایش هایی در هفته سیزدهم ضروری است؟
در هفته 13 بارداری و قبل از هفته 13 ام، پزشک از شما آزمایشات زیر را می‌گیرد.
- وزن
- ادرار
- فشار خون
- داپلر (وسیله ای که روی شکم و بالای رحم برای اندازه گیری ضربان قلب قرار می‌گیرد)
- آزمایشات غربالگری
مراقبت‌های لازم در هفته سیزدهم بارداری
اندازه جنین در هفته 13 ام 7.5 سانتی متر است. در این هفته، رشد 3 ماه اول کودک کامل می‌شود. و همراه ویارهای بارداری، وارد پروسه 3 ماه دوم می‌شوید. حتما در کنار تغذیه سالم و فعالیت های فیزیکی حساب شده، چکاپ های پزشکی، مراقبت های دوران بارداری علائم مختلف طبیعی و غیر طبیعی بارداری را بررسی کنید. با مراقبت های دوران بارداری نوزاد خود را سالم به دنیا بیاورید.
انجام آزمایش خون
یکی از آزمایش‌هایی که برای تشخیص اختلالات کروموزومی در این دوران از مادر گرفته‌می‌شود آزمایش خون ساده است. اما پزشکان در این آزمایش دو ماده مخصوص بتای آزاد گنادوتروپین و پروتئین a پلاسما که در دوران بارداری ایجاد می‌شود را ارزیابی می‌کنند.
انجام سونوگرافی NT
هفته‌های 11 تا 13 بارداری بهترین زمان برای انجام سونوگرافی NT است. این نوع از سونوگرافی با ارزیابی مایع شفاف پشت گردن نوزاد امکان تشخیص زودهنگام اختلالات ژنتیکی و کروموزومی مانند سندروم داون، تریزومی 18 و اسپینابیفیدا را فراهم می‌آورد. اگر تا هفته‌های قبل سونوگرافی NT را انجام نداده باشید، هفته سیزدهم بارداری آخرین فرصت شما برای انجام این آزمایش است.
انجام آزمایش نمونه برداری پرزهای جفتی یا CVS
در صورتی که سونوگرافی NT ناهنجار و غیر معمول باشد معمولا مادران برای انجام آزمایش نمونه‌برداری پرزهای جفتی ارجاع داده می‌شوند. این آزمایش نسبت به سونوگرافی دقت بیشتری دارد و برای تشخیص اختلالات کروموزومی و ژنتیکی مانند مانند سندروم داون، تریزومی 18 و اسپینابیفیدا در هفته‌های دهم تا چهاردهم بارداری به کار می‌رود.
تغذیه مناسب
هرچه وضعیت بارداری به جلوتر پیش می‌رود، رعایت تعذیه سالم هم جدی‌تر خواهد شد. از این جهت داشتن برنامه برای تغذیه سالم بسیار حائز اهمیت است. خوردن نان و غلات مخصوصا نان سبوس‌دار به دلیل داشتن فیبر و ویتامین B برای مادر و نوزاد اهمیت زیادی دارد. مصرف ویتامین A و C که به وفور در سبزیجات تازه، صیفی‌جات و مرکبات مانند گوجه، لوبیا، پرتقال، نارنگی، خیار و… وجود دارد بسیار توصیه می‌شود زیرا خوردن این دست از مواد غذایی باعث پیشگیری از یبوست می‌شود. علاوه بر این خوردن برخی مواد غذایی مانند شیرینی‌جات، قند و کافئین باید به طور جدی مدیریت و کنترل شوند. به یاد داشته باشید که به دنبال افزایش وزن کاذب نباشید، بهتر است با رعایت تغذیه سالم وزنتان را افزایش دهید.
سایر مراقبت‌های لازم در هفته سیزدهم بارداری
_ در طی هفته سیزدهم بارداری به دلیل افزایش فشار جریان خون ممکن است مادر دچار گرفتگی بینی، گرفتگی گوش و به دنبال آن خونریزی از بینی شود. از این جهت به همراه داشتن دستمال کاغذی می‌تواند مفید باشد.
_ برای پیشگری از ترک‌های پوستی نواحی شکم، پستان و باسن بهتر است پوست خود را همیشه مرطوب نگه دارید.
_ از آن‌جایی که از این هفته به بعد شکم بالاتر و خارج از لگن قرار می‌گیرد بهتر است لباس بارداری بپوشید تا شکم و پستان‌ها در وضعیت راحت‌تری قرار بگیرند.
_ هیچگاه ورزش مناسب را فراموش نکنید. ورزش‌های ساده مانند پیاده‌روی و یوگا می‌تواند خیلی مفید باشد اما در درجه اول برای اینکه بدانید ورزش برایتان آسیبی ایجاد نمی‌کند حتما با پزشک خود مشورت کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه هفته سیزدهم بارداری می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.