آیا با رشته دانشگاهی روانشناسی آشنایی دارید؟ روانشناسی علمی که به بررسی رفتار انسان و ارتباط او با محیط اطرافش می‌پردازد. رشته روانشناسی تقریباً یک‌رشته جدید در دانشگاه به‌حساب می‌آید که هنوز به تکامل کافی دست پیدا نکرده است. در ادامه این مطلب قصد داریم به معرفی و انتخاب رشته روانشناسی در دانشگاه‌های ایران بپردازیم.
رشته دانشگاهی روانشناسی
روانشناسی علمی است که پیرامون رفتار انسان‌ها و ارتباط آن‌ها با محیط اطرافشان تحقیق و پژوهش می‌نماید. در این علم به بحث‌های مختلف رفتاری انسان و فرایندهای ذهنی نظیر ادراک، احساس، شخصیت، هوش، هیجان و انگیزه پرداخته می‌شود. روانشناسان سعی می‌کنند که وضعیت انسان در مواجهه با موارد مختلفی که در زندگی پیش می‌آید را بررسی نموده و راه‌حل‌هایی پیشنهاد نمایند.
بنابراین روانشناسی تمام جنبه‌های زندگی انسان را در برمی‌گیرد. بنابراین با پیچیده‌تر شدن زندگی انسان نیاز به فارغ‌التحصیلان روانشناسی بسیار بیشتر شده است. دانشجویان رشته روانشناسی باید مهارت‌های کافی در حوزه حل مسائل مختلف و همین‌طور شناخت تمایلات انسان‌ها داشته باشد. علاوه بر آن داشتن روحیه کمک به مردم و حل مشکلات آن‌ها به دانشجویان روانشناسی بسیار کمک‌کننده است.
روانشناسی به‌عنوان یکی از شاخه‌های فلسفه در مراکز علمی و دانشگاه‌های ایران ارائه می‌شد. تا پیش از سال ۱۳۴۰ شمسی رشته روانشناسی در ایران رشد چندانی نداشت. اما بعدازاین سال به‌تدریج رشته روانشناسی به شکوفایی بسیار خوبی رسید. و در دانشگاه‌های معتبر ایرانی تدریس شد.
نحوه انتخاب و ورود به رشته روانشناسی
علاقه‌مندان به تحصیل در رشته روانشناسی می‌توانند از طریق دو گروه آزمایشی علوم انسانی و علوم تجربی این رشته دانشگاهی را انتخاب نمایند. اگر شما در کنکور گروه آزمایشی علوم تجربی شرکت کرده‌اید باید بدانید که رشته روانشناسی در زیرگروه یک این گروه آزمایشی قرار دارد. اما در کنکور رشته علوم انسانی روانشناسی در زیرگروه ۵ این گروه آزمایشی قرار می‌گیرد. بنابراین هنگام انتخاب رشته به تراز خود در این زیرگروه‌ها توجه نمایید.
خوب است بدانید که رشته روانشناسی در لیست رشته‌های بدون آزمون کنکور نیز قرار می‌گیرد. یعنی افرادی که به هر دلیل نتوانستند به‌واسطه کنکور سراسری در رشته روانشناسی پذیرفته شوند. می‌توانند با انتخاب این رشته و بدون آزمون کنکور وارد رشته روانشناسی دربرخی از دانشگاه‌های پذیرش کننده شوند.
ظرفیت پذیرش و دانشگاه‌های رشته روانشناسی
رشته روانشناسی در دوره‌های روزانه و شبانه، پردیس خودگردان، دانشگاه‌های آزاد با آزمون دانشجو می‌پذیرد. همچنین در برخی دانشگاه‌ها مثل پیام نور در رشته روانشناسی و با در نظر گرفتن از سوابق تحصیلی و به‌صورت بدون آزمون دانشجو می‌پذیرد. متقاضیان تحصیل در رشته روانشناسی می‌توانند با مراجعه به دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری اطلاعاتی در مورد ظرفیت پذیرش و دانشگاه‌های پذیرش کننده رشته روانشناسی دست یابند.
به‌طور خلاصه ظرفیت پذیرش رشته روانشناسی در دوره روزانه و تحصیل رایگان حدود ۱۰۱۲ نفر و در نوبت دوم یا شبانه حدود ۳۹۳ نفر مي‌باشد. همچنین پذیرش دانشجو در رشته روانشناسی در دانشگاه‌های پیام نور با ظرفیت ۱۲۵۷۰ و در دانشگاه‌های غیرانتفاعی با ظرفیت ۲۵۱۹ نفر انجام می‌گیرد. این میزان ممکن است هرساله با توجه به شرایط دانشگاه‌ها تغییر کند.
دانشگاه‌های دولتی پذیرش کننده رشته روانشناسی
برخی از دانشگاه دولتی پذیرش کننده رشته روانشناسی در دوره روزانه و نوبت دوم عبارت‌اند از:
| نوع دوره | دانشگاه | نوع دوره | دانشگاه |
| روزانه و نوبت دوم | دانشگاه اراک، مرکزی | روزانه و نوبت دوم | دانشگاه اردکان، یزد |
| روزانه | دانشگاه ارومیه، آذربایجان غربی | روزانه | دانشگاه اصفهان |
| روزانه | دانشگاه الزهرا تهران (ویژه دختران) | روزانه | دانشگاه بجنورد، خراسان شمالی |
| روزانه | دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان | روزانه و نوبت دوم | دانشگاه بیرجند، خراسان جنوبی |
| روزانه و نوبت دوم | دانشگاه تبریز، آذربایجان شرقی | روزانه | دانشگاه امام خمینی، قزوین |
| روزانه | دانشگاه تهران، تهران | روزانه و نوبت دوم | دانشگاه رازی کرمانشاه |
| روزانه | دانشگاه خوارزمی، البرز | روزانه | دانشگاه خلیج‌فارس، بوشهر |
| روزانه و نوبت دوم | دانشگاه زنجان، زنجان | روزانه و نوبت دوم | دانشگاه زاهدان، سیستان و بلوچستان |
| روزانه | دانشگاه شهرکرد، چهارمحال و بختیاری | روزانه و نوبت دوم | دانشگاه شهید باهنر، کرمان |
| روزانه | دانشگاه شهید بهشتی تهران | روزانه و نوبت دوم | دانشگاه شهید چمران اهواز، خوزستان |
| روزانه | دانشگاه شیراز، فارس | روزانه و نوبت دوم | دانشگاه علامه طباطبایی، تهران |
| روزانه و نوبت دوم | دانشگاه فردوسی مشهد | روزانه و نوبت دوم | دانشگاه کاشان، اصفهان |
| روزانه و نوبت دوم | دانشگاه سنندج، كردستان | روزانه | دانشگاه شاهد تهران |
| روزانه و نوبت دوم | دانشگاه رشت، گيلان | روزانه و نوبت دوم | دانشگاه خرم‌آباد، لرستان |
| روزانه و نوبت دوم | دانشگاه بابلسر مازندران | روزانه و نوبت دوم | دانشگاه محقق اردبيلي،اردبيل |
| روزانه و نوبت دوم | دانشگاه هرمزگان، بندرعباس | روزانه و نوبت دوم | دانشگاه ياسوج، كهگيلويه و بويراحمد |
رتبه قبولی روانشناسی
رتبه قبولی رشته روانشناسی در برخی از دانشگاه‌های سراسری عبارت‌اند از:
| دانشگاه | سهمیه قبولی | رتبه در سهمیه | نوع دوره |
| دانشگاه اصفهان | منطقه یک | 763 | روزانه |
| دانشگاه اراک | منطقه یک | 3553 | روزانه |
| دانشگاه الزهرا(س) تهران | منطقه یک | 464 | روزانه |
| دانشگاه الزهرا(س) تهران | منطقه یک | 743 | نوبت دوم |
| دانشگاه اصفهان | منطقه یک | 977 | نوبت دوم |
| دانشگاه شهید بهشتی | منطقه یک | 55 | روزانه |
| دانشگاه شهید بهشتی | منطقه یک | 119 | نوبت دوم |
| دانشگاه تبریز | منطقه یک | 675 | روزانه |
| دانشگاه بوعلی سینا، همدان | منطقه دو | 801 | روزانه |
| دانشگاه ارومیه | منطقه دو | 842 | روزانه |
| دانشگاه تهران | منطقه دو | 5 | روزانه |
| دانشگاه شهید بهشتی | منطقه دو | 77 | روزانه |
| دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین | منطقه دو | 758 | روزانه |
| دانشگاه بوعلی سینا، همدان | منطقه دو | 1765 | نوبت دوم |
| دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان | منطقه دو | 4129 | روزانه |
| دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان | منطقه دو | 4479 | نوبت دوم |
| دانشگاه تهران | منطقه سه | 21 | روزانه |
| دانشگاه الزهرا(س)، تهران | منطقه سه | 122 | روزانه |
| دانشگاه شهید بهشتی | منطقه سه | 349 | روزانه |
| دانشگاه فردوسی مشهد | منطقه سه | 819 | روزانه |
| دانشگاه اراک | منطقه سه | 2265 | روزانه |
| دانشگاه سیستان بلوچستان، زاهدان | منطقه سه | 3964 | روزانه |
| دانشگاه محقق اردبیلی | منطقه سه | 4880 | روزانه |
| دانشگاه گنبد | منطقه سه | 5544 | روزانه |
| دانشگاه ملایر | منطقه سه | 6184 | روزانه |
گرایش‌های رشته روانشناسی
روانشناسي به‌عنوان یک‌رشته جدید به تکامل کافی دست نیافته است. بااین‌وجود انجمن روانشناسی آمریکا تاکنون ۵۳ در نیمه مختلف در رشته روانشناسی را معرفی نموده است. البته با در نظر گرفتن تفاوت رفتارهای انسان و تنوع زمینه‌هایی که در حال ایجاد شدن می‌باشد امکان دارد این تعداد افزایش یابد. رشته روانشناسی با موضوعاتی مثل جامعه‌شناسی، فلسفه، زیست‌شناسی، انسان‌شناسی و… ارتباط دارد. بنابراین رشته‌های جدید و کاربردی این علم در ارتباط با سایر علوم شکل می‌گیرد. ازجمله رشته‌های تکامل‌یافته و گرایش‌های رشته روانشناسی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- اول: روانشناسی کودکان استثنایی به مسائل کودکان استثنایی مثل کودکان عقب‌مانده ذهنی، بسیار تیزهوش یا دارای ناتوانی‌های جسمی و حرکتی و ذهنی مربوط می‌شود.
- دوم: روانشناسی بالینی که مربوط به درک، پیش‌بینی و درمان ناهنجاری‌ها، ناتوانی‌ها و آشفتگی‌های روان‌شناختی افراد می‌باشد.
- سوم: زیست روانشناسی که در آن نحوه تأثیر مغز و انتقال‌دهنده‌های عصبی بر روی رفتارهای انسان افکار و عواطف او تحلیل و بررسی می‌شود.
- چهارم: روانشناسی رشد تغییرات در طول زندگی افراد یعنی مراحل زندگی از تولد تا مرگ را توصیف و تفسیر می‌نماید.
- پنجم: روانشناسی قانونی درواقع با انحرافات اجتماعی سروکار دارد و هدف آن ایجاد امنیت در جامعه می‌باشد.
- ششم: روانشناسی مدرسه درواقع به‌قصد کمک به دانش آموزان در زمینه‌های مختلفی مثل تحصیلی، اجتماعی و هیجانی ایجادشده است.
- هفتم: روانشناسی صنعتی_سازمانی از شاخه‌های جدید علم روانشناسی است که مسائل مربوط به نیروهای انسانی و جنبه‌های کاری وی را موردبررسی قرار می‌دهد.
- هشتم و آخر: روانشناسی اجتماعی وظیفه دارد به بررسی و مطالعه رفتار متقابل بین انسان‌ها پرداخته می‌شود.
گرایش‌های مقطع کارشناسی ارشد رشته روانشناسی
شاخه‌ها و گرایش‌های مختلف علم روانشناسی را در مطلب قبل بیان نمودیم. گرایش‌های رشته روانشناسی که در مقطع کارشناسی ارشد و در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود به ۶ گرایش تقسیم می‌گردد.
این شش گرایش عبارت‌اند از: روانشناسی بالینی کودک و نوجوان، روانشناسی بالینی، روانشناسی عمومی، روانشناسی شخصیت، روانشناسی صنعتی و سازمانی و در آخر سنجش و اندازه‌گیری یا روان‌سنجی.
بازار کار و مشاغل آینده رشته روانشناسی
فارغ‌التحصیلان رشته روانشناسی می‌توانند در مراکز دولتی نظیر بهزیستی، نیروی انتظامی، شهرداری‌ها، سازمان زندان‌ها و کانون اصلاح تربیت مشغول به کار شوند. همچنین می‌توانند در مراکز مشاوره، مهدکودک‌ها، بیمارستان‌ها و آموزش‌وپرورش نیز فعالیت نمایند. افرادی که در رشته روانشناسی فارغ‌التحصیل شدند با دریافت مجوز از سازمان بهزیستی اجازه برپایی مهدکودک یا خانه سالمندان را دارند. علاوه بر آن فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد رشته روانشناسی قادر خواهند بود در گرایش‌های روانشناسی عمومی، شناسی بالینی، روانشناسی بالینی کودک و نوجوان و… شاغل شوند.
مشاوره انتخاب رشته روانشناسی
در این مطلب سعی کردیم به معرفی رشته روانشناسی، نحوه انتخاب رشته و مسائلی از این دست بپردازیم. رشته روانشناسی یکی از رشته‌های پرطرفدار محسوب می‌گردد. که هرساله متقاضیانی زیادی رشته روانشناسی را برای تحصیل انتخاب می‌کنند.
اگر شما علاقه‌مند به تحصیل در رشته روانشناسی هستید می‌توانید پس از شرکت در کنکور و با آگاهی از توانایی و استعدادتان، این رشته را در فرم انتخاب رشته خود وارد نمایید. در صورتی که پیرامون رشته روانشناسی، انتخاب این رشته، تنظیم الویت بندی رشته در فرم انتخاب رشته همچنان ابهاماتی برای شما وجود دارد. می‌توانید با مرکز مشاوره تحصیلی دانتل تماس برقرار کنید. مرکز مشاوره تحصیلی دانتل با حضور و همکاری کارشناسان و مشاوران مجرب در حوزه انتخاب رشته به شما کمک می‌نمایند. تا شما بتوانید با آگاهی کامل و دید باز اقدام به انتخاب رشته روانشناسی و تحصیل در این رشته نمایید.
سؤالات متداول
انتخاب رشته روانشناسی از کدام گروه ازمایشی کنوکور امکان پذیر است ؟
می‌توان از طریق دو گروه آزمایشی علوم انسانی و علوم تجربی این رشته دانشگاهی را انتخاب نمایند.
آیا امکان تحصیل در رشته روانشناسی بدون آزمون وجود دارد ؟
بله، افرادی که به هر دلیل نتوانستند به‌واسطه کنکور سراسری در رشته روانشناسی پذیرفته شوند. می‌توانند با انتخاب این رشته و بدون آزمون کنکور وارد رشته روانشناسی دربرخی از دانشگاه‌های پذیرش کننده شوند.